Ngày 13 tháng 8 năm 2025, Ban Thư ký WTO đã công bố báo cáo định kỳ theo Điều 16.4 của Hiệp định Chống bán phá giá, tổng hợp các thông tin thành viên WTO gửi trong tháng 7 năm 2025 liên quan đến các vụ việc chống bán phá giá sơ bộ và cuối cùng. Báo cáo cho thấy có 17 thành viên nộp thông tin, bao gồm Argentina, Australia, Brazil, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mexico, Pakistan, Liên bang Nga, Nam Phi, Đài Bắc Trung Hoa, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraina, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và Việt Nam.
Danh mục sản phẩm bị điều tra rất đa dạng, trải rộng từ thép, nhôm, kính, hóa chất, linh kiện điện tử, đến thực phẩm và nông sản. Trong đó, nhiều vụ việc liên quan trực tiếp đến các nền kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Australia điều tra nhôm định hình và thép cán nóng nhập khẩu từ Malaysia, Hàn Quốc và Trung Quốc; Brazil áp dụng biện pháp với các sản phẩm thép không gỉ, giấy trang trí, sợi polyester và polyether polyol từ Trung Quốc, Đài Bắc Trung Hoa, Ấn Độ, Indonesia và Hoa Kỳ. Nhật Bản tiến hành điều tra điện cực graphite và thép không gỉ cán nguội có chứa nickel nhập từ Trung Quốc và Đài Bắc Trung Hoa.
Đáng chú ý, nhiều vụ việc nhắm đến Trung Quốc với số lượng sản phẩm lớn như nhôm, thép, kính, lốp xe, sản phẩm điện tử, và một số mặt hàng nông sản. Hoa Kỳ đặc biệt mở rộng điều tra và áp dụng biện pháp đối với các sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Campuchia, trong đó có các mặt hàng quan trọng như pin mặt trời, cá phi lê đông lạnh, gỗ dán, thép cây và đinh thép.
Đối với Việt Nam, báo cáo tháng 7/2025 ghi nhận cả vai trò nước báo cáo và nước bị điều tra. Việt Nam thông báo các biện pháp chống bán phá giá đối với thép cuộn cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ. Đồng thời, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam cũng bị nêu tên trong các cuộc điều tra từ Hàn Quốc (thép không gỉ cán nguội), Đài Bắc Trung Hoa (xi măng Portland và clinker), cũng như Hoa Kỳ (cá phi lê đông lạnh, gỗ dán, thép cây).
Báo cáo của Ban Thư ký WTO cho thấy, xu hướng gia tăng các biện pháp phòng vệ thương mại, đặc biệt trong lĩnh vực thép, nhôm, hóa chất và nông sản - những ngành vốn nhạy cảm với cạnh tranh toàn cầu. Đối với Việt Nam, việc vừa khởi xướng điều tra vừa là đối tượng bị điều tra cho thấy nền kinh tế đang ngày càng hội nhập sâu, đồng thời cũng đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc tuân thủ quy tắc thương mại quốc tế. Việc theo dõi sát các diễn biến này có ý nghĩa quan trọng trong công tác tham vấn, hỗ trợ doanh nghiệp và hoạch định chính sách thương mại của Bộ Công Thương, nhằm giảm thiểu rủi ro và tận dụng cơ hội từ hệ thống thương mại đa biên.
ThS. Đỗ Tuấn Hải
Phòng Tham vấn hội nhập - VIOIT