Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về phát triển kinh tế nhờ vào việc đẩy mạnh mở cửa, hội nhập kinh tế thế giới, tích cực tham gia vào các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó nổi bật là Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) - EVFTA. Hiệp định EVFTA chính thức có hiệu lực từ ngày 01/8/2020 đánh dấu cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội và triển vọng to lớn cho nền kinh tế Việt Nam và các nước thành viên trong khối EU. Để tìm hiểu sâu hơn và đánh giá đúng những tác động mà Hiệp định EVFTA mang lại, đặc biệt là trong lĩnh vực Công nghiệp và Thương mại.
Sáng ngày 29 tháng 10 năm 2020, Tạp chí Nghiên cứu Công nghiệp và Thương mại thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công nghiệp đã tổ chức hội thảo “Thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU đối với một số lĩnh vực công nghiệp và thương mại”.
Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, TS. Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng chủ trì và điều hành hội thảo đã nhận định: EVFTA chính thức có hiệu lực đã mở ra một tương lai đầy hứa hẹn trong quan hệ Việt Nam và EU. Đây chính là giấy thông hành cho các doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam đến với một thị trường đầy tiềm năng, một đối tác tin cậy cho chiến lược phát triển bền vững của nước ta cũng đồng thời mở cửa đón các doanh nghiệp châu Âu đến với Việt Nam - một nền kinh tế mới nổi đầy triển vọng.
Hiệp định EVFTA với 17 Chương, 8 Phụ lục, 2 Nghị định thư, 2 Biên bản ghi nhớ và 4 Tuyên bố chung điều chỉnh nhiều vấn đề bao gồm: thương mại hàng hóa (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, các biện pháp kiểm dịch và vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), các hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp Nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, pháp lý - thể chế.
Trong EVFTA, Việt Nam và EU cam kết sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99% số dòng thuế trong khoảng thời gian 7 năm đối với EU và 10 năm đối với Việt Nam. Theo đó, Việt Nam cam kết sẽ xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực với 48,5% số dòng thuế, sau 3 năm là 58,7% số dòng thuế, sau 5 năm là 79,6% số dòng thuế, sau 7 năm là 91,8% số dòng thuế và sau 10 năm là 98,3% số dòng thuế.
Đối với thuế xuất khẩu, Việt Nam cam kết xóa bỏ phần lớn thuế xuất khẩu hàng hóa sang EU với lộ trình lên đến 15 năm.
Tại Hội thảo, các diễn giả và các nhà khoa học của Viện đã trình bày các tham luận về EVFTA. Hiệp định này mang lại nhiều tác động tích cực đến nhiều mặt của nền kinh tế Việt Nam, qua đó tác động đến tăng trưởng xuất nhập khẩu của Việt Nam sang thị trường EU như: mở cửa thị trường EU cho hàng hóa Việt Nam; thu hút đầu tư, phát triển sản xuất trong nước; phát triển công nghiệp hỗ trợ; chuyển dịch cơ cấu sản xuất, xuất khẩu; tạo thêm việc làm, nâng cao năng suất lao động. Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, EVFTA được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều cơ hội thuận lợi đối với nền kinh tế và xã hội của nước ta.
Bà Phạm Thị Kim Oanh, Tạp chí Nghiên cứu Công nghiệp và Thương mại - VIOIT trình bày tham luận tại hội thảo
Bà Bùi Thị Thanh Thủy, Trung tâm tham vấn về WTO - VIOIT trình bày tham luận tại hội thảo
Bà Trương Thị Chí Bình, Tạp chí Nghiên cứu Công nghiệp và Thương mại - VIOIT trình bày tham luận tại hội thảo
Thông qua buổi hội thảo, Viện cũng đã đề cập tới những chủ trương, định hướng khuyến khích, hỗ trợ, tạo điều kiện cho các nhà khoa học trẻ trong nghiên cứu khoa học, khuyến khích đội ngũ nhà khoa học trẻ của Viện mạnh dạn tham gia trong lĩnh vực nghiên cứu. Tăng cường xây dựng, phát triển, thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực trẻ để nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học của Viện. Trong thời gian tới đây, Đảng ủy và Lãnh đạo Viện khuyến khích các đơn vị Phòng, Ban trong Viện cố gắng tổ chức những buổi hội thảo sinh hoạt khoa học tương tự./.
Vũ Huy Hùng
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT