Chương trình tọa đàm: Bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư trong chuyển đổi số và phát triển kinh tế số

Chương trình tọa đàm nhằm cung cấp thêm các góc nhìn, các phân tích và  giải pháp, góp phần thúc đẩy hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường thực thi về bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư ở Việt Nam.

Cuộc tọa đàm cũng đánh giá chính sách và khung pháp lý về bảo vệ dữ liệu ở Việt Nam cũng như thảo luận các xu hướng pháp lý trên thế giới và tham khảo các mô hình thực hành tốt bao gồm bảo vệ dự liệu cá nhân của Công ty Google, bảo vệ dữ liệu công dân ở Huế, bảo vệ hồ sơ, thông tin nhạy cảm và tôn trọng quyền riêng tư của tổ chức CSAGA (Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên)

Ông Nguyễn Trọng Khánh, Cục Tin học hóa, Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng bảo vệ thông tin và dữ liệu cá nhân là vấn đề quan trọng được Chính phủ quan tâm trong tiến trình xây dựng Chính phủ điện tử và đô thị thông minh. Chương trình chuyển đổi số quốc gia vừa được Thủ tướng ban hành cũng nhấn mạnh: an toàn và an ninh mạng là một trụ cột trong chuyển đổi số và bảo vệ an toàn thông tin, dữ liệu là yêu cầu bắt buộc mà các chương trình, kế hoạch chuyển đổi số, ở cả cấp độ quốc gia, địa phương cũng như cấp độ tổ chức phải thực thi trong quá trình chuyển đổi số.

Một điểm yếu trong bảo vệ thông tin và dữ liệu cá nhân hiện nay, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, chuyên gia nghiên cứu của IPS cho rằng tình trạng vừa thiếu hụt quy định, đồng thời các quy định nằm tản mát trong nhiều văn bản.

Ông Phạm Quang Tú, Phó Giám đốc tổ chức Oxfam tại Việt Nam cho rằng một khuôn khổ pháp lý hoàn thiện về  bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư là rất cần thiết để vừa đảm bảo tôn trọng quyền công dân và góp phần cho nền kinh tế số được vận hành trên cơ sở dữ liệu trong thời đại hiện nay. Các quy định của pháp luật và chương trình của nhà nước cần xây dựng các giải pháp bảo vệ quyền riêng cho người dân cũng như doanh nghiệp. Dữ liệu do doanh nghiệp và nhà nước thu thập của công dân cần phải được quản trị đúng đắn, theo các chuẩn mực về quyền con người và tôn trọng quyền riêng tư. Bên cạnh đó một khung chế tài cho phép người dùng lên tiếng khiếu kiện tập thể khi có vi phạm quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân là điều cần thiếu. Các tổ chức xã hội, các tổ chức phi lợi nhuận nên có vai trò tích cực đại diện  người dân tham gia quá trình đó. Thực hiện được điều đó giúp người dân tin tưởng tham gia hiệu quả, bình đẳng vào đời sống kinh tế số nói riêng, đời sống kinh tế và xã hội nói chung.

Nhằm hoàn thiện khung khổ pháp lý cho vấn đề bảo vệ thông tin và dữ liệu cá nhân, đại diện IPS khuyến nghị hai giải pháp. Thứ nhất, cần xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm giải quyết vấn đề thiếu hụt các quy định pháp lý cụ thể về bảo vệ dự liệu, đồng thời khắc phục được tình trạng quy định vừa trùng lặp vừa phân tán trong nhiều văn bản chuyên ngành. Thứ hai, cần có một Chiến lược quốc gia về dữ liệu nhằm xác lập thông nhất hành động ở cấp độ quốc gia./.

Trần Thanh Hằng

Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến thương mại - VIOIT