Năm 2022 trong bối cảnh kinh tế thế giới đối diện với những rủi ro, khủng hoảng năng lượng, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng và lạm phát tăng; tuy nhiên, thương mại toàn cầu được đánh giá khởi sắc trở lại nhờ việc các nước nới lỏng nhiều biện pháp hạn chế, chuyển sang chiến lược sống chung an toàn với COVID-19. Trong nước, nền kinh tế đã ghi nhận nhiều tín hiệu phục hồi khá tích cực; kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát… nhưng cũng đối mặt với không ít khó khăn: diễn biến phức tạp, số ca bệnh tăng cao đã ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân; giá nhiên liệu tăng cao tác động tiêu cực đến hầu hết các ngành kinh tế…Trước tình hình đó, UBND tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo quyết liệt các Sở, ban, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để đạt được một số kết quả sau.
Sản xuất công nghiệp
Theo Cục Thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 3/2022 ước tính tăng 15,97% so với tháng trước và tăng 8,47% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó: ngành khai khoáng tăng 7,55% và giảm 8,66%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 16,97% và tăng 2,22%; sản xuất và phân phối điện tăng 17,11% và tăng 42,2%; cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải giảm 0,06% và tăng 17,86%. Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 3/2022 tăng khá cao so với tháng trước chủ yếu do thời gian làm việc nhiều hơn tháng trước (tháng 2 trùng vào Tết Nguyên đán).
Tính chung quý I/2022, chỉ số sản xuất công nghiệp ước tính tăng 5,80% so với cùng kỳ năm trước; trong đó: ngành khai khoáng tăng 6,61% do có quy mô nhỏ, tăng trưởng ổn định; công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 0,14%; sản xuất và phân phối điện tăng 31,24% ; cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 5,70%. Trong mức tăng chung của ngành công nghiệp, sản xuất và phân phối điện tăng cao nhất 31,24% do những tháng cuối năm 2021 có một số dự án điện gió hoàn thành đi vào vận hành. Cơ cấu nội ngành công nghiệp tiếp tục có những chuyển biến tích cực theo đúng hướng tái cơ cấu ngành. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và ngành sản xuất, phân phối điện tiếp tục đóng vai trò động lực, chủ chốt dẫn dắt tăng trưởng ngành. Sản lượng và giá trị một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu vẫn có mức tăng cao so với cùng kỳ năm trước.
Trong ngành công nghiệp cấp 2, các ngành có chỉ số sản xuất quý I/2022 so với cùng kỳ năm 2021 tăng cao hơn chỉ số chung là: dệt tăng 59,86%; sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn tăng 35%; sản xuất và phân phối điện tăng 31,24%; khai thác quặng kim loại tăng 20,75%; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic tăng 13,04%; khai thác xử lý và cung cấp nước tăng 11,63%; sản xuất giấy và sản phẩm từ giấy tăng 9,47%. Các ngành có chỉ số tăng thấp hơn chỉ số chung là: sản xuất trang phục tăng 4,99%; sản xuất, chế biến thực phẩm tăng 2,19%; chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ tăng 1,70%.
Ở chiều ngược lại, các ngành có chỉ số sản xuất giảm: sản xuất giường, tủ, bàn, ghế giảm 0,66%; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác giảm 6,72%; sản xuất hóa chất và sản phẩm hóa chất giảm 10,52%; khai khoáng khác giảm 15,42%; công nghiệp chế biến, chế tạo khác giảm 17,16%; hoạt động thu gom, xử lý và tiêu hủy rác thải giảm 19,04%; sản xuất da và sản phẩm có liên quan giảm 22,37%; in, sao chép bản ghi các loại giảm 26,65%; sản xuất đồ uống giảm 27,43%; sản xuất phương tiện vận tải khác giảm 46,60%. Cho thấy ngành công nghiệp đang gặp khó khăn, chưa phục hồi. Công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 0,14% do một số doanh nghiệp khó khăn về nguyên vật liệu và đơn hàng tiêu thụ, một số doanh nghiệp thiếu lao động do dịch COVID-19 với biến thể mới Omicron diễn biến phức tạp, số ca bệnh tăng cao, một số doanh nghiệp sản xuất sản phẩm mới chưa có chổ đứng trên thị trường…
Bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng
Tháng 3, hoạt động thương mại và dịch vụ trở lại bình thường. Trên thị trường giá một số hàng hoá nguyên, nhiên, vật liệu tăng theo giá thị trường thế giới làm cho giá các hàng hoá khác tăng theo. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 3/2022 ước tính đạt 1.970,29 tỷ đồng, tăng 3,24% so với tháng trước và tăng 5,55% so với cùng kỳ năm trước; bao gồm: doanh thu bán lẻ hàng hóa 1.596,65 tỷ đồng, tăng 3,65% và tăng 5,50%; doanh thu lưu trú và ăn uống 258,99 tỷ đồng, tăng 2,61% và tăng 6,27%; doanh thu dịch vụ khác 114,65 tỷ đồng, giảm 0,77% và tăng 4,65%. Hoạt động kinh doanh du lịch lữ hành do ảnh hưởng của dịch COVID-19 đến nay vẫn nên chưa hoạt động trở lại.
Tính chung quý I/2022, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính đạt 5.843,66 tỷ đồng, tăng 5,53% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 3,16%.
Xét theo ngành hoạt động, doanh thu bán lẻ hàng hóa ước tính đạt 4.719,92 tỷ đồng, chiếm 80,77% tổng mức và tăng 5,62% so với cùng kỳ năm trước. Các nhóm hàng có tổng mức bán lẻ hàng hóa lớn và tăng khá như: ô tô các loại tăng 29,55%; lương thực, thực phẩm tăng 12,54%...; ngược lại, các nhóm hàng hoá có tổng mức hàng hoá lớn và giảm như: gỗ và vật liệu xây dựng giảm 4,57%, đồ dùng, dụng cụ trang thiết bị gia đình giảm 3,39%...
Hạ tầng thương mại tiếp tục có bước phát triển nhất định, mạng lưới các kênh phân phối chợ, trung tâm thương mại, siêu thị, hệ thống cửa hàng kinh doanh xăng dầu và khí dầu mỏ hóa lỏng được phủ khắp, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và sản xuất trên địa bàn.
Kim ngạch xuất nhập khẩu
Kim ngạch xuất, nhập khẩu ở mức tăng cao, đạt 767,21 triệu USD, tăng 146,24% so với cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu đạt 231,21 triệu USD tăng 33,2%; nhập khẩu đạt 535,89 triệu USD, tăng 288,5%. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng, dăm gỗ; hàng nhập khẩu chủ yếu là các thiết bị phục vụ các dự án năng lượng, gỗ các loại, cao su, nước tăng lực, nông sản, than đá...
Mục tiêu, phương hướng và nhiệm vụ trong năm 2022
Năm 2022, ngành công thương tỉnh tiếp tục nỗ lực đẩy mạnh sản xuất công nghiệp, kinh doanh thương mại, ổn định lại chuỗi cung ứng. Thực hiện chủ đề năm của tỉnh “Trách nhiệm, kỷ cương- Thích ứng an toàn - Thúc đẩy tăng trưởng”: Mục tiêu tăng trưởng GRDP của tỉnh đạt từ 6,5%-7% trở lên, lĩnh vực công thương tiếp tục giữ vai trò động lực chính cho tăng trưởng. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) phấn đấu tăng 11% so với năm 2021; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ phấn đấu đạt 38 nghìn tỉ đồng, tăng trên 16,9% so với năm 2021; kim ngạch xuất khẩu đạt 330 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt 250 triệu USD.
Để phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, Sở Công Thương cần triển khai thực hiên những quy hoạch của ngành công thương từ nay đến năm 2030. Tiếp tục tập trung thực hiện có hiệu quả Thông báo Kết luận số 17 của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 25/1/2021 về thống nhất xây dựng tỉnh Quảng Trị trở thành Trung tâm năng lượng khu vực miền Trung. Thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là tích cực đẩy nhanh việc hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp để tăng sức đóng góp của các doanh nghiệp cho nền kinh tế.
Nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với ngành năng lượng trên địa bàn tỉnh. Tổ chức thực hiện tốt công tác quản lý, vận hành các dự án điện gió, điện mặt trời; quan tâm hỗ trợ các doanh nghiệp khác để tiếp tục thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh; đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp, người dân. Cần chú trọng kêu gọi đầu tư hiệu quả, quan tâm hơn nữa việc thu hút các nhà đầu tư có năng lực triển khai thực hiện các dự án mới, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư triển khai các công trình, dự án trọng điểm đã được cấp chủ trương đầu tư trên địa bàn. Kêu gọi nhà đầu tư sớm khởi công xây dựng siêu thị Big C tại trung tâm thành phố Đông Hà, đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân. Có giải pháp thúc đẩy thương mại - dịch vụ nhằm thu hút khách du lịch đến thăm quan và mua sắm tại các chợ, siêu thị, đơn vị kinh doanh thương mại trên địa bàn tỉnh. Quan tâm nâng cao chất lượng các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của tỉnh và các vùng miền, địa phương. Tăng cường công tác quản lý hoạt động thương mại, dịch vụ, đảm bảo ổn định giá cả hàng hóa. Quan tâm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành công thương, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới./.
Nguyễn Kiều Ly
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT