Bắc Giang là một trong những tỉnh có diện tích trồng vải lớn nhất cả nước, theo thống kê của Sở Công Thương Bắc Giang, diện tích vải thiều toàn tỉnh năm 2022 đạt 28,3 nghìn ha, tổng sản lượng vải thiều đạt hơn 199,5 nghìn tấn, cao hơn dự kiến gần 20 nghìn tấn. Diện tích vải thiều sớm khoảng 6.750 ha, sản lượng khoảng 50.000 tấn; vải thiều chính vụ khoảng 21.550 ha, sản lượng khoảng 130.000 tấn.
Năm nay, thời tiết thuận lợi, rét kéo dài, mưa đều nên vải thiều sinh trưởng và phát triển tốt; cùng với việc kiểm soát chặt chẽ các mã vùng trồng, nên chất lượng vải thiều cao hơn năm trước và đến nay có thể khẳng định: Chất lượng vải thiều Bắc Giang năm 2022 cao nhất từ trước đến nay.
Công tác sản xuất và tiêu chuẩn xuất khẩu
Để đạt được kết quả như trên, tỉnh Bắc Giang đã tập trung chỉ đạo đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất vải thiều đảm bảo chất lượng vượt trội, sạch và an toàn phục vụ tiêu thụ tại thị trường trong và ngoài nước; trong đó, đặc biệt quan tâm chỉ đạo sản xuất trái vải với chất lượng cao nhất để phục vụ tiêu thụ tại các hệ thống bán hàng hiện đại, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng giá trị toàn cầu.
Hiện nay, toàn tỉnh có diện tích vải sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP là 15.400 ha (chiếm 54% tổng diện tích toàn tỉnh), sản lượng khoảng 125.000 tấn; Vải sản xuất đạt tiêu chuẩn GlobalGAP với diện tích 102 ha, sản lượng trên 1.000 tấn.
Trong đó:
- Sản xuất vải thiều xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Australia, EU và các thị trường tiềm năng khác: Duy trì 18 mã số vùng trồng, diện tích là 218 ha; sản lượng khoảng 1.600 tấn. Các ngành chức năng của tỉnh đã phối hợp với huyện Lục Ngạn, Tân Yên tổ chức chỉ đạo, hướng dẫn, giám sát các hộ nông dân thực hiện đúng quy trình để đảm bảo chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.
- Sản xuất vải thiều xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản: Với 35 mã vùng trồng, diện tích 269,45 ha, sản lượng khoảng 2.000 tấn. Tỉnh đã phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát Triển nông thôn hướng dẫn, kiểm tra điều kiện cơ sở xông hơi khử trùng tại Công ty cổ phần xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu (Lục Ngạn); đồng thời, giới thiệu doanh nghiệp liên kết với 03 cơ sở xông hơi khử trùng ngoài tỉnh; đến nay đảm bảo phục vụ nhu cầu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản.
- Sản xuất vải thiều xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc: Với 149 mã số vùng trồng, diện tích 15.867 ha, sản lượng khoảng 95.000 tấn; quản lý mã số trên 300 cơ sở đóng gói đủ điều kiện xuất khẩu.
Chuẩn bị các điều kiện phục vụ tiêu thụ vải thiều
Cùng với việc tập trung sản xuất vải thiều chất lượng cao, an toàn dịch bệnh; tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các cơ quan chức năng tập trung thực hiện các điều kiện phục vụ tiêu thụ vải thiều, như:
- Thực hiện đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp, thương nhân đến giám sát, thu mua, tiêu thụ vải thiều, nhất là các thủ tục liên quan đến doanh nghiệp, thương nhân nước ngoài.
- Cung cấp các dịch vụ hậu cần tốt nhất về: nguồn vốn, nguồn điện, thùng xốp, đá cây, vệ sinh môi trường, chuẩn bị kho, bãi tập kết phương tiện vận tải, các điểm cân, mua vải thiều tập trung, công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông và các dịch vụ khác...
- Hướng dẫn các doanh nghiệp, Hợp Tác Xã (HTX), thương nhân thu mua vải thiều đăng ký thu mua theo mã vùng trồng; việc in mã vùng trồng và mã cơ sở đóng gói trên bao bì của doanh nghiệp, HTX, thương nhân phải đúng với mã số đã được cấp; rà soát lại mẫu mã thiết kế bao bì đóng gói vải thiều tươi và mẫu mã bao bì sản phẩm vải thiều khô...
Duy trì các tổ công tác hỗ trợ tiếp nhận các đơn đặt hàng của các tổ chức, cá nhân để tư vấn và định hướng lựa chọn thu mua sản phẩm phù hợp với các phân khúc, nhu cầu thị trường tiêu thụ.
Kết quả công tác tiêu thụ vải thiều
Một số doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đã khảo sát, liên kết, thu mua, tiêu thụ vải thiều tại thị trường trong nước và phục vụ xuất khẩu. Việc tiêu thụ vải thiều của tỉnh diễn ra khá thuận lợi, vải thu hoạch đến đâu được tiêu thụ hết đến đó.
Tính đến ngày 20/7, Bắc Giang đã kết thúc mùa vụ vải thiều năm 2022. Giá vải bình quân chung cả vụ đạt 22.100 đồng/kg. Tổng doanh thu từ vải thiều và các dịch vụ phụ trợ đạt hơn 6.780 tỷ đồng, tương đương năm 2021. Trong đó, riêng doanh thu từ vải thiều đạt hơn 4.410 tỷ đồng, còn lại là doanh thu từ dịch vụ phụ trợ.
Kim ngạch xuất khẩu từ vải thiều đạt 75,4 triệu USD. Vải thiều ngày càng chiếm lĩnh ở thị trường cao cấp, khó tính. Đơn cử, hơn 50 tấn được tiêu thụ tại Mỹ (năm 2021 là 5 tấn); Nhật Bản, EU, Hàn Quốc... hơn 100 tấn, tăng gấp đôi so với vụ trước. Đặc biệt, vải thiều năm nay được các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu đến các thị trường mới như khu vực Trung Đông, Campuchia.
Riêng tại thị trường truyền thống Trung Quốc, bình quân mỗi ngày có 120-150 xe vải thiều sang Trung Quốc, chiếm khoảng 70% tổng số xe nông sản xuất khẩu. Ước tính, toàn tỉnh xuất khẩu hơn 80.000 tấn vải thiều sang Trung Quốc, tăng gần gấp đôi so với kịch bản tiêu thụ./.
Ngô Mai Hương
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT