1. Về hoạt động sản xuất công nghiệp
Theo số liệu của Cục Thông kê Tây Ninh, sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh 9 tháng năm 2023 tiếp tục có xu hướng tăng trưởng tốt hơn 8 tháng đầu năm 2023, tập trung chủ yếu ở các doanh nghiệp lớn trong các ngành dệt may, da giày, sản xuất săm lốp xe, sản xuất đường, sản xuất thức ăn gia súc, gia cầm và sản xuất thiết bị điện. Ngược lại cũng còn nhiều doanh nghiệp (chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ) do không có đơn hàng và thiếu nguyên liệu nên sản xuất không tăng nhiều, thậm chí giảm như: chế biến và bảo quản rau quả (chủ yếu là hạt điều), sản xuất phương tiện vận tải, sản xuất kim loại, sản xuất tinh bột và các sản phẩm từ tinh bột (chủ yếu là chế biến bột mì) do thiếu nguyên liệu để sản xuất, nguyên liệu không đảm bảo….cụ thể như sau:
Tháng 9, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước thực hiện giảm 1,54% so với tháng 8/2023 nhưng so với tháng cùng kỳ (9/2022) lại tăng 21,13%.
Luỹ kế 9 tháng 2023, chỉ số sản xuất so cùng kỳ tăng 7,64%, (chưa đạt được như mức kỳ vọng, và thấp hơn mức tăng 9 tháng năm 2022) trong đó: Nhóm ngành khai khoáng giảm 25,55% do vùng khai thác bị thu hẹp, doanh nghiệp không được phép khai thác tầng sâu, trong khi sản lượng khai thác tầng trên dần cạn kiệt.
Nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 7,92%, tập trung ở các ngành: sản xuất giường, tủ, bàn ghế tăng 36,15%; công nghiệp chế biến, chế tạo khác tăng 26,13%; sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn tăng 21,06%; công nghiệp dệt tăng 19,62%; sản xuất thiết bị điện tăng 14,91%; sản xuất, chế biến thực phẩm tăng 12,69% chủ yếu do sản xuất đường và sản xuất thức ăn gia súc gia cầm và thủy sản tăng mạnh tương ứng tăng 61,95% và 65,12% ….
Nhóm ngành sản xuất, truyền tải và phân phối điện tăng 1,35% so cùng kỳ, trong đó, điện mặt trời và điện thương phẩm tăng lần lượt là 1,59% và 1,98%; riêng điện sản xuất khác giảm 14,78%. Điện mặt trời tuy những tháng đầu năm nay thời tiết nắng nóng gay gắt, nhưng chỉ số sản xuất 9 tháng năm nay của điện mặt trời chỉ tăng hơn 1% do điện mặt trời phát đỉnh vào giữa trưa (từ 11h đến 13h), lúc này tải tiêu thụ xuống thấp nên bị điều tiết cắt giảm.
Những hoạt động dịch vụ hỗ trợ ngành công nghiệp như: hoạt động cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải, tái chế phế liệu tăng 5,85% so cùng kỳ, chủ yếu do khai thác, xử lý, cung cấp nước và hoạt động thu gom, xử lý và tiêu hủy rác thải, tái chế phế liệu tăng, tương ứng tăng 2,67% và 16,76%; riêng hoạt động thoát nước và xử lý nước thải giảm mạnh (- 12,36%) vì ảnh hưởng của sản xuất giảm ở một số ngành nên lượng nước thải xử lý cũng giảm, do ngày càng có nhiều doanh nghiệp đầu tư hệ thống xử lý nước thải nên dịch vụ xử lý nước thải của các công ty hạ tầng giảm.
Sản phẩm chủ yếu trên địa bàn tỉnh 9 tháng, đa số các sản phẩm đều tăng khá, cũng có sản phẩm có sản lượng giảm, cụ thể như sau: Đường các loại ước đạt 153.841 tấn tăng mạnh 66,9%; Bột mì 916.158 tấn tăng 0,27%; xi măng 827.010 tấn giảm 3,28%; Gạch các loại 514.975 nghìn viên tăng 1,38%; giày các loại 57.986 nghìn đôi giảm 1,25%; Clanke Poolan 716.669 tấn tăng 15,37%; quần áo các loại 147.273 nghìn cái giảm 0,46%; vỏ, ruột xe các loại 75.866 nghìn cái tăng 1,59%; điện thương phẩm 4.232 tr.Kwh tăng 1,98%; điện sản xuất 1.450 tr.Kw tăng 0,56%; nước máy sản xuất 9.417 nghìn m3 tăng 1,91%.
2. Về hoạt động thương mại
Hoạt động thương mại bán lẻ hàng hoá:
Hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh 9 tháng có sự tăng trưởng khá so với cùng kỳ, bên cạnh tiêu dùng của người dân địa phương, còn có đóng góp của du khách đến Tây Ninh, nhất là trong dịp tết Nguyên đán 2023, dịp lễ 30/4; 1/5; 2/9 và Tết Trung thu … thêm vào đó là nguồn cung các mặt hàng lương thực, thực phẩm, nguyên nhiên vật liệu thiết yếu phục vụ sản xuất, tiêu dùng luôn được đảm bảo, đáp ứng tốt nhu cầu phục vụ sản xuất của doanh nghiệp, nhiều đơn vị kinh doanh, chuỗi bán lẻ…đã đẩy mạnh các chương trình kích cầu, khuyến mãi, đa dạng hóa các hình thức lựa chọn, đặt hàng, thanh toán trên kênh mua sắm trực tiếp lẫn thương mại điện tử, làm cho hoạt động thương mại trên địa bàn đạt khá so cùng kỳ, cụ thể như sau:
Tháng 9/2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 7.298,75 tỷ đồng, tăng 0,73% so tháng trước, và tăng 12,98% so với cùng tháng này của năm trước. Cộng dồn từ đầu năm, tổng mức bán lẻ hàng hoá dự tính đạt 63.016,61 tỷ đồng, tăng 11,19% so cùng kỳ, hầu hết các nhóm hàng đều tăng, trong đó các nhóm hàng thiết thiết yếu phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất chiếm tỉ trọng lớn đều có doanh số bán ra tăng cao như: lương thực, thực phẩm tăng 12,20%; hàng may mặc tăng 7,77%; xăng dầu các loại tăng 10,52%; đá quý, kim loại quý và sản phẩm tăng 8,70%; đồ dùng trang thiết bị gia đình tăng 10,15%; ô tô các loại tăng 25,12%; Gỗ và vật liệu xây dựng tăng 13,09%.
Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành và dịch vụ khác trên địa bàn tỉnh, 9 tháng ước đạt 17.074 tỷ đồng tăng 12,40% so cùng kỳ, trong đó doanh thu dịch vụ ăn uống đạt 9.340,5 tỷ đồng tăng 10,09%, dịch vụ lưu trú ước đạt 251 tỷ đồng tăng 36,98% và dịch vụ khác đạt 7.471 tỷ đồng tăng 14,61% so cùng kỳ, trong đó dịch vụ vui chơi giải trí bao gồm cả hoạt động xổ số tăng 14,93%. Riêng hoạt động du lịch lữ hành của tỉnh, 9 tháng ước đạt 11,79 tỷ đồng cũng tăng 163,80% so cùng kỳ. Tóm lại tổng mức bán lẻ và doanh thu hàng hóa dịch vụ, lưu trú, ăn uống và du lịch lữ hành 9 tháng đầu năm 2023, ước đạt 80.091,01 tỷ đồng, tăng 11,44% so với cùng kỳ năm trước, đạt 73,77% so với kế hoạch (Kế hoạch năm 2023: 108.571 tỷ đồng)
Kim ngạch xuất khẩu 9 tháng đầu năm 2023, ước đạt 4.317,2 triệu USD, giảm 13,4% so với cùng kỳ năm trước, đạt 61,8% so với kế hoạch năm 2023 (KH 2023: 6.981 triệu USD).
Kim ngạch nhập khẩu 9 tháng đầu năm 2023, ước đạt 3.732 triệu USD, giảm 16,72% so với cùng kỳ năm trước, ước đạt 60,71% so với kế hoạch năm 2023 (KH năm 2023: 6.147 triệu USD)
3. Đánh giá chung
Do diễn biến phức tạp, khó lường của kinh tế - chính trị thế giới và khu vực thời gian qua đã tác động rất lớn tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, đầu tư…trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên với sự vào cuộc quyết liệt của Lãnh đạo các cấp, các ngành trong tỉnh, cùng với sự tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, tình hình kinh tế của tỉnh 9 tháng năm 2023 có chuyển biến tích cực. Các hoạt động thương mại dịch vụ, thu hút khách du lịch phát triển khởi sắc hơn, nhờ công tác xúc tiến đầu tư, thương mại, quảng bá du lịch, hợp tác liên kết được tích cực triển khai; hoạt động công nghiệp các doanh nghiệp tuy dần có khởi sắc hơn, nhưng vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức..
Bên cạnh kết quả đạt được, một số lĩnh vực vẫn còn tồn tại những khó khăn, hạn chế: Công nghiệp còn nhiều khó khăn khi sụt giảm đơn hàng do nhu cầu giảm từ các thị trường chủ lực (Mỹ, EU, Trung Quốc,…). Doanh nghiệp đơn hàng không ổn định hoặc thiếu nguyên liệu sản xuất dẫn đến lao động bị giảm giờ làm, mất việc làm, nhất là tại các khu công nghiệp đã làm ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống người lao động …
4. Một số nhiệm vụ trọng tâm 3 tháng cuối năm 2023 của ngành Công Thương
- Triển khai các đề án khuyến công quốc gia và địa phương năm 2023 khi được phê duyệt.
- Giám sát, phối hợp với Công ty Điện lực Tây Ninh trong việc cung cấp điện an toàn, ổn định trên địa bàn tỉnh.
- Thẩm định tiêu chí số 4, 7 đối với các xã xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu năm 2023.
- Triển khai thực hiện các hoạt động XTTM thuộc Chương trình Xúc tiến Thương mại năm 2023 (được UBND tỉnh phê duyệt theo quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 14/3/2023).
- Kế hoạch tham gia Hội chợ triển lãm Công nghệ thực thẩm tại TP.HCM.
- Tham mưu UBND tỉnh ban hành: Kế hoạch bình ổn thị trường một số mặt hàng thiết yếu trên địa bàn tỉnh Tây Ninh năm 2023 và Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 (từ ngày 01/7/2023 đến ngày 31/3/2024); quyết định ban hành quy chế xét, cho phép doanh nhân sử dụng thẻ đi lại của doanh nhân APEC thuộc tỉnh Tây Ninh; Quyết định và ban hành Quy định giá dịch vụ diện tích bán hàng tại chợ trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.
- Phối hợp với Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật Thương mại tổ chức lớp tập huấn phát triển nguồn nhân lực thương mại tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Đào tạo nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam thuộc danh mục của Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.
- Tổ chức 02 lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức Hội nhập kinh tế quốc tế.
- Tham dự Hội nghị ngành công thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2023.
- Trình UBND tỉnh dự thảo Kế hoạch thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành công thương trên địa bàn tỉnh Tây Ninh giai đoạn đến 2030./.
Nguyễn Kiều Ly
Phòng Thông tin và xúc tiến Thương mại- VIOIT