Trong quý I năm 2023, ngành Công Thương tỉnh Tây Ninh đã thường xuyên theo dõi diễn biến thị trường, chủ động nắm tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp để đảm bảo ổn định nguồn cung đối với mặt hàng xăng dầu và hàng hóa thiết yếu đảm bảo phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân trên địa bàn tỉnh góp phần vào thúc đẩy tăng trưởng hoạt động sản xuất công nghiệp và thương mại, cụ thể như sau:
1. Về Công nghiệp
Theo báo cáo của Sở Công Thương Tây Ninh, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 3/2023 tăng 6,58% so với tháng 2/2023 và tăng 1,72% so với tháng cùng kỳ năm 2022. Các phân ngành kinh tế đều tăng so với tháng trước: công nghiệp khai khoáng tăng 1,42%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 6,69%; sản xuất và phân phối điện tăng 4,88%; cung cấp nước; hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 3,51%.
Đa phần các sản phẩm công nghiệp chủ yếu đều tăng so với tháng trước như: bột mì tăng 1,77%, giày các loại tăng 3,42%, quần áo các loại tăng 19,89%, vỏ, ruột xe các loại tăng 6,25%, gạch các loại tăng 4,72%, clanke poolan tăng 1,99%, xi măng tăng 14,18%, điện thương phẩm tăng 6,48%, điện sản xuất tăng 6,37%.
2. Về Thương mại và dịch vụ
Xuất khẩu
Kim ngạch xuất khẩu 03 tháng đầu năm 2023, ước đạt 1.175,5 triệu USD, giảm 19,7% so với cùng kỳ năm trước, đạt 16,8% so với Kế hoạch năm 2023 (KH 2023: 6.987 triệu USD).
Trong 03 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến vẫn là động lực trong tăng trưởng xuất khẩu chung của toàn tỉnh khi chiếm tỷ trọng 95,4% tổng xuất khẩu toàn tỉnh; xuất khẩu nhóm hàng nông sản, lâm sản chiếm 2,9%; nhóm hàng hóa khác chiếm 1,7%. Cụ thể như sau:
Kim ngạch xuất khẩu nhóm nông, lâm, thuỷ sản ước đạt 34 triệu USD, giảm 43,3% so với cùng kỳ năm trước.
Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến ước đạt 1.121,7 triệu USD, giảm 18,2% so với cùng kỳ và chiếm 95,4% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh. Trong nhóm hàng này, xuất khẩu của nhiều mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao giảm khá mạnh so với cùng kỳ như: phương tiện vận tải và phụ tùng ước đạt 258,3 triệu USD, giảm 17,1%; hàng dệt may ước đạt 195,6 triệu USD, giảm 14,7%; giày dép các loại ước đạt 57,2 triệu USD, giảm 36,3%; Xơ, sợi dệt các loại ước đạt 119,6 triệu USD, giảm 13,7%; Vải các loại ước đạt 133,7 triệu USD, giảm 31,2%...
Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng hóa khác ước đạt 19,8 triệu USD, giảm 39,5% so với cùng kỳ.
Giá hàng hóa xuất khẩu trong 3 tháng đầu năm ghi nhận sự sụt giảm ở hầu hết các mặt hàng đã góp phần giảm tăng trưởng xuất khẩu chung. Giá xuất khẩu bình quân các mặt hàng nông sản như nhân điều, sắn và sản phẩm từ sắn, cao su giảm lần lượt là 3,7%, 8,5% và 20,6% so với cùng kỳ năm trước. Giá các mặt hàng công nghiệp chế biến cũng giảm khá mạnh như phân bón giảm 25,5%, chất dẻo nguyên liệu giảm 24,8%, sắt thép giảm 32%. Tuy nhiên, giá một số mặt hàng như gạo, xăng dầu, than đá, chè có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm ngoái.
Đối với thị trường Trung Quốc, với chính sách mở cửa trở lại từ đầu năm 2023 sau gần ba năm thực hiện chính sách “Zero Covid” đã tác động tích cực đến xuất khẩu của tỉnh sang thị trường này. Mặt khác, bối cảnh quốc tế đã tác động tiêu cực đến xuất khẩu của một số nhóm hàng chủ lực của tỉnh trong 03 tháng đầu năm 2023 như:
+ Xuất khẩu dệt may sang 2 thị trường chủ lực là Mỹ và EU sụt giảm mạnh; các quốc gia nhập khẩu có những đòi hỏi khắt khe hơn từ các nhãn hàng so với trước; việc Trung Quốc mở cửa sẽ tạo ra nhiều áp lực đối với các quốc gia xuất khẩu dệt may như Việt Nam;
+ Đối với mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ: Các thị trường xuất khẩu chính như Hoa Kỳ, EU sẽ tiếp tục giảm nhu cầu nhập khẩu do những ảnh hưởng từ lạm phát, suy thoái kinh tế, niềm tin tiêu dùng thấp. Với các thị trường khu vực châu Âu, dù được hưởng lợi từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới nhưng tiêu chuẩn kỹ thuật, hợp chuẩn, yêu cầu chứng minh nguồn gốc gỗ… mà phía EU đặt ra là những vấn đề không dễ vượt qua. Nguồn cung dồi dào, lượng hàng tồn kho cao tại các thị trường đặc biệt là Nhật Bản và Hàn Quốc dẫn đến xu hướng các đơn hàng chậm lại và mức giá xuất khẩu gỗ nguyên liệu giảm. Thị trường Trung Quốc dù đã mở cửa trở lại nhưng chuỗi cung ứng nội địa chưa hoàn toàn hồi phục, ẩn chứa nhiều rủi ro;
+ Các doanh nghiệp nhập khẩu thủy sản ở các thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản, EU, Anh… có xu hướng giảm lượng tồn kho để tối ưu hóa chi phí trong bối cảnh lạm phát tăng cao khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu hơn trước.
Nhập khẩu
3 tháng đầu năm 2023, kim ngạch nhập khẩu ước đạt 1.244 triệu USD, giảm 10,2% so với cùng kỳ năm trước, ước đạt 20,24% so với kế hoạch năm 2023 (KH năm 2023: 6.147 triệu USD).
Nhập khẩu hàng hoá giảm trong 3 tháng đầu năm do nhu cầu nguyên liệu của doanh nghiệp giảm trong bối cảnh thiếu vắng đơn hàng, do giá hàng hoá nhập khẩu đã giảm đáng kể trong thời gian gần đây, tình hình nhập khẩu nguyên liệu đầu vào đã phần nào có phần trầm xuống. Điều này cũng cho thấy hoạt động xuất nhập khẩu nhiều khả năng vẫn còn khó khăn trong những tháng tới.
Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần nhập khẩu ước đạt 1.178 triệu USD, giảm 10,7% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 94,7% so với tổng kim ngạch nhập khẩu toàn tỉnh. Mặt hàng nhập khẩu tập trung chủ yếu ở nhóm nguyên liệu đầu vào cho sản xuất. Hầu hết các mặt hàng cần nhập khẩu đều giảm so với cùng kỳ năm trước: Cao su các loại giảm 19,9%; Xơ, sợi dệt các loại giảm 40,1%; Vải các loại giảm 22,7%; … Riêng mặt hàng Bông các loại tăng 26,8%; Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày tăng 15%;…
Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần kiểm soát ước đạt 16,1 triệu USD, tăng 12,4% so với cùng kỳ.
Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng hóa khác ước đạt 49,9 triệu USD, giảm 1,7% so với cùng kỳ.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ:
Sức mua trong nước dù đã khôi phục nhưng vẫn còn yếu, chưa kích thích sản xuất, đầu tư và tiêu dùng, hoạt động mua hàng trở lại giảm.
03 tháng đầu năm 2023, tổng mức bán lẻ và doanh thu hàng hóa dịch vụ, lưu trú, ăn uống và du lịch lữ hành ước đạt 26.066,42 tỷ đồng, tăng 11,14% so với cùng kỳ năm trước, đạt 24% so với kế hoạch (Kế hoạch năm 2023: 108.571 tỷ đồng).
Doanh thu bán lẻ hàng hóa ước tính đạt 20.491,75 tỷ đồng, tăng 10,09% so với cùng kỳ và chiếm 78,61% tổng mức, trong đó: 12/12 nhóm hàng đều tăng so với cùng kỳ năm 2022.
Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống và du lịch lữ hành ước tính đạt 5.574,67 tỷ đồng, chiếm 21,39% tổng mức và tăng 15,18% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó:
+ Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống ước tính đạt 3.068,11 tỷ đồng, tăng 10,99% so với cùng kỳ năm trước.
+ Doanh thu dịch vụ du lịch lữ hành ước đạt 3,45 tỷ đồng, tăng gần 6 lần so với cùng kỳ năm 2022.
Doanh thu dịch vụ khác ước đạt 2.503,11 tỷ đồng, tăng 20,62% so với cùng kỳ năm 2022.
Công tác bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa
Sở Công Thương tiếp tục phối hợp với các địa phương theo dõi sát tình hình thị trường, thực hiện hiệu quả các Chương trình bình ổn thị trường, tổ chức kết nối doanh nghiệp phân phối với các nguồn hàng hóa tại từng địa phương, khôi phục hoàn toàn hoạt động các chợ truyền thống, đầu mối nhằm đảm bảo cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu.
Tiếp tục tổ chức tuyên truyền thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Chỉ đạo và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trên địa bàn đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, đưa hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu về tận vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Bên cạnh đó, Sở Công Thương cũng vận động các doanh nghiệp thực hiện tốt Chương trình bình ổn thị trường kết hợp việc bán hàng bình ổn tại các điểm bán cố định với các điểm bán lưu động tại khu công nghiệp, khu chế xuất, vùng nông thôn, vùng sâu - vùng xa, biên giới,..
3. Nhiệm vụ 9 tháng cuối năm 2023
Ngoài những công việc thường xuyên, đột xuất, Sở Công Thương tập trung thực hiện những công việc chủ yếu sau:
Tiếp tục triển khai thực hiện bình thường mới trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 theo chỉ đạo của UBND tỉnh.
Trình UBND tỉnh Quyết định ban hành Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển của tỉnh.
Triển khai các đề án khuyến công quốc gia và địa phương năm 2023 khi được phê duyệt.
Giám sát việc thực hiện triển khai các khối lượng trong Quy hoạch hoạch phát triển điện lực tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2016 - 2025, có xét đến 2035. Phối hợp với Công ty Điện lực Tây Ninh trong việc giám sát cung ứng điện an toàn, ổn định đảm bảo cung cấp đủ điện cho sản xuất và sinh hoạt.
Phối hợp với Công ty Điện lực Tây Ninh, phòng KTHT các huyện và phòng kinh tế thành phố, phòng Kinh tế thị xã Hòa Thành và phòng Kinh tế thị xã Trảng Bàng kiểm tra hành lang an toàn lưới điện cao áp năm 2023.
Thẩm định tiêu chí số 4 về điện đối với các xã xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.
Thẩm định các công trình điện trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 24/2021/QĐ-UBND ngày 16/11/2021 của UBND tỉnh Tây Ninh về việc ban hành quy định về phân cấp quản lý và thực hiện dự án đầu tư công, dự án đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.
Trình Ủy ban nhân dân tỉnh Quyết định và ban hành Quy định giá dịch vụ diện tích bán hàng tại chợ trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.
Tham mưu UBND tỉnh ban hành: Kế hoạch bình ổn thị trường một số mặt hàng thiết yếu trên địa bàn tỉnh Tây Ninh năm 2023 và Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 (từ ngày 01/7/2023 đến ngày 31/3/2024).
Trình UBND tỉnh Quyết định ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030.
Tham mưu UBND tỉnh UBND tỉnh trình HĐND tỉnh Nghị quyết ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước thuộc lĩnh vực công thương trên địa bàn tỉnh.
Phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai thực hiện các hoạt động Xúc tiến thương mại sau khi UBND tỉnh phê duyệt Chương trình Xúc tiến Đầu tư - Thương mại - Du lịch năm 2023.
Triển khai thực hiện Kế hoạch Thương mại điện tử năm 2023. Trình UBND tỉnh Đề án tái cơ cấu ngành công thương trên địa bàn tỉnh Tây Ninh giai đoạn đến 2030./.
Nguyễn Kiều Ly
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT