Ngay từ đầu những tháng đầu năm, trước tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, Sở Công Thương tỉnh Gia Lai đã chủ động xây dựng, triển khai, thực hiện đầy đủ, kịp thời và đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong năm 2022, tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 08/01/2022 của Chính phủ; Quyết định số 894/QĐ-UBND ngày 19/12/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2022, văn bản số 58/UBND-KTTH ngày 11/01/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về ban hành chương trình công tác năm 2022. Đến nay, Sở Công Thương đã triển khai thực hiện 98 nhiệm vụ Ủy ban nhân dân tỉnh giao đảm bảo chất lượng và đúng thời gian theo quy định. Nhờ đó, kinh tế - xã hội tỉnh Gia Lai tiếp tục đạt nhiều kết quả khả quan cụ thể.
1. Sản xuất công nghiệp:
Theo báo cáo của Sở Công thương tỉnh Gia Lai, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp 11 tháng tăng 16,96% so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) thực hiện trên đại bàn tỉnh tháng 11 ước đạt gần 2.900 tỷ đồng, Trong đó: Ngành công nghiệp khai khoáng tháng 11 ước đạt gần 28 tỷ đồng; công nghiệp chế biến, chế tạo ước đạt hơn 1.705 tỷ đồng; công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt ước đạt hơn 1.160 tỷ đồng; cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải ước đạt 6,1 tỷ ước đạt 94,8 tỷ đồng, đạt 94,84 % kế hoạch, tăng 8,23%. Lũy kế 11 tháng năm 2022, tổng giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) ước đạt hơn 25.231 tỷ đồng, đạt 87,34% kế hoạch và tăng 15,9%. Trong đó: Công nghiệp khai khoáng tăng ước đạt 173 tỷ đồng, đạt 82,4% kế hoạch, tăng 0,44% tương; công nghiệp chế biến, chế tạo ước đạt hơn 15.089 tỷ đồng, đạt 84,1% kế hoạch, tăng 4,58% Công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt có tốc độ tăng trưởng cao, ước đạt gần 9.875 tỷ đồng, đạt 92,9% kế hoạch, tăng 39,47% do các nhà máy thủy điện phát huy công suất, các dự án điện gió đi vào hoạt động; cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải ước đạt 94,8 tỷ đồng, đạt 94,84 % kế hoạch, tăng 8,23% so với cùng kỳ năm 2021.
Mặc dù, duới sự tác động của nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào, chi phí cho dịch vụ xuất, nhập khẩu hàng hóa tăng, đơn hàng không ổn định,… đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Nhưng Gia Lai vẫn có một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu 11 tháng đầu năm 2022: Sản lượng điện ước đạt 10.305,4 triệu KWh, đạt 96,22% kế hoạch, tăng 39,58%; Chè các loại ước đạt 1.899 tấn, đạt 96,4% kế hoạch, tăng 0,6%; Đường tinh chế ước đạt 175.672 tấn, đạt 58,56% kế hoạch, tăng 10,2%; Tinh bột sắn ước đạt 145.578 tấn, đạt 53,4% kế hoạch, tăng 12,44%; Cà phê 218.000 tấn/436 triệu USD tăng 14,74% về giá trị; Ván ép sợi công nghiệp (MDF) ước đạt 41.057 m3, đạt 59,5% kế hoạch, giảm 7% do thị trường tiêu thụ gặp khó khăn; Xi măng ước đạt 91.086 tấn, đạt 84,73% kế hoạch, giảm 12,37%; Đá Granít ước đạt 1.327.708 m2, đạt 94,16% kế hoạch, tăng 0,24%; Chế biến sữa ước đạt 18.993.000 lít, đạt 70,34% kế hoạch, tăng 30%; Nước ép trái cây ước đạt 11.728 tấn, đạt 46,9% kế hoạch, tăng 60,6%.
2.Thương mại dịch vụ
Thị trường hàng hóa trên địa bàn tỉnh diễn ra tương đối ổn định, đáp ứng tốt nhu cầu sản xuất, tiêu dùng của doanh nghiệp và người dân. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tháng 11/2022 ước đạt 8.954 tỷ đồng, tăng 4,99% so với tháng 10/2022; lũy kế 11 tháng năm 2022 ước đạt 79.695 tỷ đồng, đạt 93,76% kế hoạch, tăng 15,97% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó: Thương nghiệp ước đạt 65.435 tỷ đồng; chiếm tỷ trọng 82,11%; dịch vụ lưu trú ước đạt 110 tỷ đồng chiếm tỷ trọng 0,14%; dịch vụ ăn uống ước đạt 7.696 tỷ đồng chiếm tỷ trọng 9,65%; dịch vụ lữ hành và hoạt động hỗ trợ du lịch đạt 24 tỷ đồng chiếm tỷ trọng 0,03%; hoạt động dịch vụ khác đạt 6.430 tỷ đồng chiếm tỷ trọng 8,07%.
Hoạt động xuất nhập khẩu, kinh tế biên mậu: Do tình hình dịch bệnh được kiểm soát, trong nước cũng như các quốc gia khu vực Châu Âu, châu Á.. các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ được mở cửa lại trong điều kiện bình thường mới đã tạo thuận lợi cho việc giao thông, đi lại đó chính là những yếu tố thúc đẩy hoạt động xuất khẩu tiếp tục tăng về số lượng và giá trị xuất khẩu.
-Xuất khẩu: Kim ngạch xuất khẩu tháng 11/2022 ước đạt 56 triệu USD, lũy kế 11 tháng ước đạt 610 triệu USD, đạt 92,42% kế hoạch, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó xuất khẩu chủ lực là cà phê tăng cả về lượng và giá trị.
-Nhập khẩu: Kim ngạch nhập khẩu tháng 11/2022 đạt 3 triệu USD, lũy kế 11 tháng đạt 138 triệu USD, đạt 138% kế hoạch, giảm 84, 6%so cùng kỳ. Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất như: Sắn lát 3.500 tấn/0,77 triệu USD; hạt điều 28.583 tấn/35,48 triệu USD; cao su tự nhiên 10.000 tấn/12,5triệu USD tăng hơn 16% về lượng và 4% về giá trị và một số mặt hàng khác 89,2 triệu USD như vật tư, phân bón, đường, trái cây, bắp hạt, đậu tương.
-Kinh tế biên mậu: Các lực lượng chức năng tại cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đã tăng cường phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng phía Campuchia thực hiện quy trình kiểm soát xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu đúng quy định phòng dịch, giải phóng hàng hóa nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho thông quan hàng hóa qua cửa khẩu.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua biên giới 11 tháng năm 2022 ước đạt 117 triệu USD, tăng 17%. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 46 triệu USD, tăng 24%, kim ngạch nhập khẩu đạt 71 triệu USD, tăng 16% so cùng kỳ năm 2021.
3. Những khó khăn, thách thức và phương hướng nhiệm vụ cuối năm:
Mặc dù, tình hình sản xuất kinh doanh của tỉnh Gia Lai đạt nhiều kết quả tích cực, khá toàn diện trên các lĩnh vực. Song quá trình khôi phục hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu tại các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là giá nguyên vật liệu đầu vào và chi phí logistics tăng cao. Đặc biệt, căng thẳng xung đột Nga - Ukraine cũng đang tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu. Theo đó, một số doanh nghiệp gặp khó khăn về thị trường tiêu thụ, sản xuất kinh doanh và đơn hàng bị cắt giảm, tạm hoãn hợp đồng, cho công nhân nghỉ việc không hưởng lương... Trong những tháng cuối năm 2022, nhằm ổn định và phát triển công nghiệp trong tỉnh, Gia Lai cần tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch của Sở Công Thương về thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 08/01/2022 của Chính Phủ, Kế hoạch hành động của Ủy ban nhân dân tỉnh về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán Ngân sách Nhà nước năm 2022; Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022 cụ thể:
Lĩnh vực Công nghiệp:
Triển khai thẩm định việc thành lập, mở rộng các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh; tổ chức xét chọn nhà đầu tư tầng cụm công nghiệp và tiếp tục hướng dẫn các địa phương thành lập cụm công nghiệp.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, khuyế công. Tiếp tục theo dõi và báo cáo các dự án trọng điểm thuộc lĩnh vực ngành Công Thương.
Hướng dẫn Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố về quy trình thực hiện thành lập, mở rộng cụm công nghiệp và quy trình thực hiện xét chọn nhà đầu tư hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh; đôn đốc Ủy ban nhân dân các huyện: Đak Đoa, Mang Yang, Đak Pơ triển khai thực hiện Quyết định số 377/QĐ-UBND ngày 13 tháng 7 năm 2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai về việc điều chỉnh, bổ sung cụm công nghiệp vào Quy hoạch phát triển công nghiệp tỉnh Gia Lai. Báo cáo Ủy ban nhân tỉnh kết quả chấm điểm lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp Ia Grai, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai; thẩm định Đề án khuyến công quốc gia năm 2023; đề xuất Bộ Công Thương về việc ngừng, điều chỉnh đề án khuyến công quốc gia năm 2022; đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Mang Yang về việc thực hiện Kế hoạch khuyến công địa phương năm 2022 trên địa bàn huyện Mang Yang.
Chuẩn bị các điều kiện tổ chức làm việc với Đoàn khảo sát thực tiễn về an toàn thực phẩm tại địa phương của Bộ Công Thương; thành lập Đoàn thẩm định cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Sở Công Thương. Tham gia góp ý các dự thảo, báo cáo trên lĩnh vực Công nghiệp.
Lĩnh vực Năng lượng - Kỹ thuật an toàn và Môi trường:
Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về năng lượng. Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan kiểm tra việc chấp hành pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm. Thẩm định thiết kế cơ sở dự án, Báo cáo nghiên cứu khả thi xây dựng, Báo cáo kinh tế - Kỹ thuật đầu tư một số công trình năng lượng. Chuẩn bị các điều kiện làm việc với Đoàn công tác của Bộ Công Thương và Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại tỉnh Gia Lai.
Tham mưu UBND tỉnh thỏa thuận hướng tuyến đường dây 110kV thuộc dự án “Đấu nối 110kV sau trạm biến áp 500kV Pleiku 2”. Đề nghị Ban Quản lý dự án Điện nông thôn miền Trung sung hồ sơ thỏa thuận hướng tuyến đường dây 110kV, 22kV và vị trí trạm biến áp 110kV thuộc dự án: “trạm biến áp 110kV Pleime và đấu nối”.
Thực hiện công tác quản lý nhà nước lĩnh vực vật liệu nổ công nghiệp, kỹ thuật an toàn và môi trường, quản lý hóa chất; khai thác và chế biến khoáng sản; công tác an toàn - vệ sinh lao động - phòng chống cháy nổ ngành Công Thương. Tham mưu thẩm định và trình phê duyệt các Phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp đập, hồ chứa thủy điện. Kiểm tra hiện trường, thẩm định hồ sơ đăng ký giấy phép; cấp, cấp lại giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp cho các đơn vị có nhu cầu trên địa bàn tỉnh. Tham gia thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh kiến nghị Bộ Công Thương điều chỉnh quy hoạch Phương án đấu nối nhà máy thuỷ điện Ia Glae 2, huyện Chư Prông. Thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi xây dựng đối với 03 dự án (Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng công trình: Sắp xếp, bố trí ổn định dân cư làng Le 2, xã Ia Lang, huyện Đức Cơ, hạng mục: Hệ thống cấp điện; Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng công trình: Sắp xếp, bố trí ổn định các dân tộc thiểu số du canh, du cư Buôn Ma Giai, xã Đất Bằng, hạng mục: Hệ thống điện sinh hoạt; thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở công trình: Đầu tư xây dựng phục vụ quản lý bảo vệ rừng và phát triển vùng đệm Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng, hạng mục: Đường dây và trạm biến áp 2 pha, công suất 37,5kVA cấp điện Trạm kiểm lâm Trại Đầm)
Tiếp tục phối hợp với các Sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục khắc phục các tồn tại liên quan đến việc triển khai đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà. Xây dựng Kế hoạch của ngành Công Thương về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025. Tiếp tục tham gia góp ý và báo cáo một số công tác liên quan đến lĩnh vực năng lượng như Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch tiết kiệm điện năm 2022 và giai đoạn 2023-2025, Quyết định phương pháp đánh giá thực hiện tiêu chí số 4 điện nông thôn trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025...
Lĩnh vực Thương mại - Xuất nhập khẩu:
Triển khai 14 kế hoạch chuyên ngành thương mại đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt năm 2022, xây dựng các kế hoạch, dự toán kinh phí năm 2023.
Phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh về tăng cường quản lý, điều hành giá, nhất là đối với các mặt hàng thiết yếu; thực hiện tốt công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; xây dựng Kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2023.
Chuẩn bị các nội dung tổ chức “Hội nghị gặp mặt các Hợp tác xã, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh mặt hàng nông sản để nắm bắt, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp”. Kết nối, mời gọi các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia trưng bày giới thiệu các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh Gia Lai trong Tuần văn Hóa Du Lịch tỉnh Gia Lai.
Phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố tổ chức thẩm định, chấp thuận chủ trương cho các doanh nghiệp kinh doanh thương mại đầu tư các cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tỉnh, đề nghị nâng cấp, cải tạo các cửa hàng không đảm bảo tiêu chuẩn về kinh doanh.
Theo dõi, quản lý chặt chẽ tình hình đăng ký hoạt động khuyến mại, quản lý bán hàng đa cấp và quảng bá sản phẩm trên địa bàn tỉnh; thẩm định, kiểm tra, đề xuất của các doanh nghiệp kinh doanh thương mại đăng ký tổ chức các hội chợ triển lãm thương mại và các phiên chợ đưa hàng Việt về nông thôn; Hướng dẫn và vận động một số doanh nghiệp hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Tham mưu kịp thời các văn bản về việc hỗ trợ, tiêu thụ sản phẩm OCOP và nông sản của tỉnh Gia Lai và các tỉnh. Đẩy mạnh kết nối cung cầu trong nước. Mời các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tham gia các hội chợ thương mại: Hội chợ Thương mại - Du lịch tỉnh Tuyên Quang năm 2022; Hội chợ Làng nghề và sản phẩm OCOP Việt Nam lần thứ 18; Hội chợ quốc tế quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội, Đoàn giao dịch thương mại tại Thổ Nhĩ Kỳ và Israel, Nam phi; Hội nghị quốc tế nâng cao năng lực thâm nhập thị trường Trung Quốc cho doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng, chanh leo của Việt Nam... kết nối doanh nghiệp tham gia hội nghị kết nối cung cầu giữa TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2022; Hội chợ Kết nối giao thương, giới thiệu sản phẩm doanh nghiệp Việt Nam – Lào 2022, Hội nghị kết nối giao thương giữa nhà cung cấp trong vùng đồng bằng sông Hồng với các doanh nghiệp xuất khẩu và tổ chức Xúc tiến Thương mại năm 2022; trưng bày các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh Gia Lai trong khuôn khổ Hội nghị triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị và Xúc tiến đầu tư vùng Tây Nguyên tại tỉnh Lâm Đồng. Thường xuyên theo dõi, quản lý các hoạt động khuyến mại, bán hàng theo phương thức đa cấp và quảng bá sản phẩm trên địa bàn tỉnh. Triển khai xây dựng thực hiện Đề án xây dựng 02 mô hình thí điểm về Điểm bán hàng Việt Nam với tên gọi “Tự hào hàng Việt Nam”,“Tinh hoa hàng Việt Nam” tại huyện Chư Pưh và huyện Đăk Pơ; xây dựng và phát hành: “01 ấn phẩm truyền thông online quảng bá giới thiệu sản phẩm hàng hoá thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa” của 09 huyện Krông Pa, Kbang, Kông Chro, Chư Prông, Đăk Đoa, Đức Cơ, Mang Yang, Chư Sê và huyện Ia Grai... Duy trì hoạt động mua và bán các sản phẩm được chứng nhận OCOP trên sàn thương mại điện tử www.ocopgialai.vn. Xuất bản bản tin hoạt động Công nghiệp và Thương mại tháng 11/2022. Cung cấp các thông tin về các lĩnh vực Xuất khẩu, tin Quốc tế và các thông tin địa phương trên trang thông tin điện tử www.tipcgialai.vn.
Phối hợp với các đơn vị của Bộ Công Thương, cơ quan liên quan triển khai tổ chức hội nghị có liên quan đến hoạt động đa cấp, hội nghị phổ biến Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao năng lực cho công chức quản lý, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh về công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Hội nghị tuyên truyền về công tác phòng vệ thương mại trong thời kì hội nhập vào quý IV/2022.
Theo dõi, nắm bắt, tổng hợp khó khăn trong hoạt động xuất nhập khẩu.Cập nhật kịp thời, phổ biến đến các doanh nghiệp về tình hình hoạt động thông quan tại các cửa khẩu, lối mở biên giới. Tuyên truyền, khuyến cáo các doanh nghiệp trong công tác phòng vệ thương mại.
Phối hợp với Cục Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng - Bộ Công Thương, Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại tổ chức “Hội nghị tập huấn kiến thức pháp luật và bồi dưỡng nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong quản lý bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng” cho đại diện các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, siêu thị, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh. Phối hợp với Trung tâm phát triển Thương mại điện tử - Bộ Công Thương, các sở, ban, ngành, các hiệp hội doanh, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh trên địa bàn xây dựng website thương mại điện tử, các phần mềm ứng dụng thương mại điện tử, tham gia giới thiệu và mua bán sản phẩm, hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử uy tín như: Sendo, Lazada, Tiki,… Đẩy mạnh hoạt động mua bán sản phẩm địa phương trên sàn thương mại điện tử địa phương tại địa chỉ www.thuongmaigialai.vn. Phối hợp Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam khảo sát tình hình ứng dụng thương mại điện tử trên địa bàn tỉnh Gia Lai, xây dựng Báo cáo chỉ số Thương mại điện tử tỉnh Gia Lai năm 2023.
Hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu kết nối giao thương với thị trường Trung Quốc.Cập nhật kịp thời, tuyên truyền phổ biến đến các doanh nghiệp về tình hình hoạt động thông quan tại các cửa khẩu, lối mở biên giới trên địa bàn tỉnh phía Bắc. Xây dựng Kế hoạch tổ chức phiên chợ biên giới tại Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, huyện Đức Cơ./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT