Năm 2022 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, năm bản lề, tạo nền tảng thực hiện thắng lợi, toàn diện các mục tiêu kế hoạch 5 năm 2021-2025. Dự báo tình hình quốc tế, trong nước tiếp tục có những yếu tố bất lợi; đặc biệt là đại dịch Covid-19 có thể còn diễn biến phức tạp, khó lường, chiến tranh thương mại giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; tăng trưởng kinh tế thế giới chưa vững chắc, không đồng đều; áp lực lạm phát, rủi ro và bất ổn của thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng... tuy nhiên, nước ta cũng đang có những tiền đề tốt, yếu tố thuận lợi để thu hút đầu tư, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, khôi phục chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng theo hướng bền vững hơn.
Mục tiêu ngành Công Thương năm 2022
Để góp phần đạt tốc độ tăng trưởng GDP của cả nước năm 2022tăng 6- 6,5%, ngành Công Thương phấn đấu đạt các mục tiêu sau đây:
- Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng khoảng 7 -8 %.
- Tổng kim ngạch xuất khẩu tử 6-8%.
- Cán cân thương mại duy trì trạng thái thặng dư.
- Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng khoảng 7-8% so với năm 2021.
- Cân đối về điện:
+ Tổng điện năng sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống dự kiến khoảng 275,51 tỷ kWh, tăng 7,88% so với năm 2021.
+ Điện thương phẩm toàn hệ thống năm 2022 dự kiến khoảng 245,8 ÷ 250,4 tỷ kWh, tăng 7,1 -9,1%.
Các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu năm 2022
Để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, bứt phá vươn lên thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2022 đã được Chính phủ giao, ngành Công Thương cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau:
Một là, tiếp tục thực hiện linh hoạt, hiệu quả “mục tiêu kép” vừa phòng, chống đại dịch Covid-19, vừa phục hồi và phát triển ngành Công Thương trong trạng thái bình thường mới; Tập trung bố trí nguồn lực và triển khai các giải pháp phù hợp, kịp thời để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, người lao động bị mất việc, thiếu việc làm, giảm sâu thu nhập do đại dịch Covid-19 và khôi phục sản xuất, kinh doanh, thị trường.
Tập trung triển khai các nhiệm vu được phân công cho ngành Công Thương thuộc Chương trình tổng thể phòng, chống đại dịch COVID-19 và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau khi được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thông qua.
Hai là, Ban hành và tập trung triển khai ngay Chương trình hành động của ngành Công Thương thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2022; Nghị quyết số 02/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022 và định hướng đến năm 2023.
Ba là,Tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển ngành Công Thương trong thời kỳ mới. Trong năm 2022, đặc biệt lưu ý tới hoàn thiện hệ thống thể chế của ngành với việc tập trung kiện toàn khung chính sách, pháp luật về thương mại phù hợp với các FTA đã ký kết với việc triển khai nghiêncứu, xây dựng Luật Thương mại (sửa đổi Luật 2005), Xây dựng và trình Quốc hội ban hành Luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi); hoàn thiện khung chính sách phát triển công nghiệp đồng bộ để thúc đẩy phát triển công nghiệp từ trung ương đến địa phương, đặc biệt là phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, khẩn trưởng xây dựng trình Chính phủ thông qua để trình Quốc hội cho phép xây dựng Luật phát triển công nghiệp, Luật Điện lực sửa đổi, Luật Hóa chất (sửa đổi), Xây dựng và trình Quốc hội Luật Dầu khí (sửa đổi).
Bốn là,Xác định quy hoạch và tổ chức triển khai thực hiện thực chất, hiệu quả quy hoạch phát triển ngành quốc gia đóng vai trò quan trọng trong phân bổ nguồn lực, thu hút đầu tư, tạo cực tăng trưởng, liên kết vùng, giảm áp lực về đầu tư từ ngân sách nhà nước, xử lý được những hạn chế trong mô hình điều phối mang tính hành chính đối với các vùng kinh tế trọng điểm hiện nay.
Trong năm 2022, khẩn trương hoàn thiện để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 04 Quy hoạch lớn của ngành đó là: quy hoạch phát triển năng lượng quốc gia, quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến các loại khoáng sản Việt Nam và quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia.
Năm là,Tiếp tục tập trung tái cơ cấu ngành Công Thương nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng và năng lực cạnh tranh của ngành; tạo lập các động lực tăng trưởng mới gắn với chuyển biến về chất mô hình tăng trưởng của ngành Công Thương.
Trọng tâm ưu tiên là phát triển công nghiệp nền tảng để làm chủ khu vực sản xuất, đặc biệt là tư liệu cho các ngành công nghiệp xuất khẩu và nâng cao năng lực tự chủ về sản xuất; Phát triển công nghiệp chế tạo thông minh là bước đột phá nhằm hình thành năng lực sản xuất mới gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ số như thương mại điện tử và nâng cao khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và khu vực. Tái cơ cấu ngành năng lượng theo hướng hiện đại, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế và phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
Tổ chức triển khai có hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành Công Thương giai đoạn 2021-2030 sau khi được Thủ tướng Chính phủ thông qua.
Sáu là,Tập trung thực hiện đồng bộ và triển khai hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực, các cam kết trong WTO và Cộng đồng Kinh tế ASEAN, đặc biệt là năng lực thực thi và hiện thực hóa các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu, quản lý có hiệu quả nhập khẩu. Trong đó, Việt Nam cần phải tập trung tận dụng các cơ hội của việc tham gia các FTA quan trọng đã ký kết như EVFTA, CPTPP để góp phần củng cố và bảo đảm an ninh kinh tế, nâng cao vị thế đối với các quốc gia thành viên trước các xu hướng bảo hộ đang ngày càng diễn biến phức tạp; đẩy mạnh việc đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, cơ cấu lại các ngành hàng xuất khẩu hiệu quả hơn; nâng caochất lượng hàng hóa theo hướng đáp ứng các quy định về rào cản kỹ thuật trong thương mại, và an toàn thực phẩm và kiểm dịch động vật, thực vật (TBT, SPS) yêu cầu về tiêu chuẩn môi trường, chất lượng sản phẩm và quy tắc xuất xứ hàng hóa. Tập trung phát triển xuất khẩu sang các khu vực thị trường và mặt hàng xuất khẩu mới và qua các nền tảng số. Chú trọng quản lý nhập khẩu, đặc biệt là nhập khẩu biên mậu và nhập khẩu hàng hoá không thiết yếu, trong nước sản xuất được để bảo vệ nền sản xuất trong nước.
Tập trung triển khai có hiệu quả các các Chương trình hành động thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết (CPTPP, EVFTA, RCEP…); Khẩn trương xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành và tổ chức thực hiện hiệu quả Chiến lược phát triển xuất nhập khẩu thời kỳ 2021-2030.
Bảy là, Đẩy mạnh phát triển thương mại nội địa để khai thác có hiệu quả khu vực thị trường gần 100 triệu dân với sự gia tăng cao của tầng lớp trung lưu.Phát triển các chuỗi cung ứng hàng hóa trong nước để kết nối giữa sản xuất với thị trường, thực hiện nhất quán quản lý chất lượng hàng hoá lưu thông trong nước bằng các quy định, tiêu chuẩn phù hợp với thông lệ quốc tế; ưu tiên phát triển chuỗi cung ứng các mặt hàng nông sản, thực phẩm.
Đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử để khai thác có hiệu quả hơn sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng số hóa nền kinh tế từ thành quả của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0; tăng cường hơn nữa chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường; đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ, cạnh tranh không bình đẳng, phòng vệ thương mại... bảo đảm môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh, bình đẳng cho doanh nghiệp.
Tổ chức thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển thương mại trong nước giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021-2025.
Tám là,Tiếp tục đẩy mạnh cải cách và đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; triển khai đồng bộ các giải pháp thu hút đầu tư phát triển hệ thống logistics và dịch vụ, tạo thuận lợi hóa thương mại và đầu tư để nâng cao năng lực cạnh tranh; Kiện toàn bộ máy quản lý ngành Công Thương gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; đẩy mạnh phát triển khoa học - công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để nâng cao năng suất, chất lượng của ngành Công Thương; Chủ động phối hợp xử lý công việc gắn với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng Chính phủ điện tử, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong toàn hệ thống./.
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT