I. Kết quả hoạt động ngành Công Thương năm 2022
1. Về sản xuất công nghiệp
Theo Báo cáo của Sở Công Thương, ước tính chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2022 tăng 22,78% so với năm 2021. Trong đó: Ngành công nghiệp khai khoáng tăng 13,46%. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 2,99%, trong đó giảm chủ yếu ở ngành chế biến thực phẩm, sản xuất hóa chất (sản phẩm cồn sinh học), ngành chế biến gỗ; nguyên nhân chủ yếu chỉ số sản xuất các nhóm ngành này giảm do thiếu hụt nguyên liệu sản xuất; một mặt trong các tháng đầu năm hoạt động xuất khẩu tinh bột sắn sang thị trường Trung Quốc chậm, lượng tinh bột sắn tồn kho lớn, doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, sản lượng sản phẩm sản xuất giảm. Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 37,49%, chỉ số ngành sản xuất và phân phối điện tăng cao so cùng kỳ do một số nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh mới xây dựng hoàn thành và đưa vào vận hành ổn định, một mặt năm 2022 thời tiết trên địa bàn tỉnh thuận lợi hơn, mưa nhiều, hầu hết các tháng trong năm lượng nước trên các hồ chứa luôn đảm bảo cho các nhà máy hoạt động hết công suất nên sản lượng điện tăng cao. Ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải giảm 4,1% với năm trước. Giá trị sản xuất công nghiệp năm 2022 (theo giá so sánh 2010) ước đạt 8.246 tỷ đồng, tăng 7,79% so với cùng kỳ, đạt 100% so với kế hoạch năm.
2. Về thương mại
Tổng mức lưu chuyển hàng hoá bán lẻ và doanh thu dịch vụ trên thị trường năm 2022 dự tính đạt 30.989,27 tỷ đồng tăng 19,11% so với cùng kỳ và đạt 108,77% kế hoạch năm. Nguyên nhân tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh ước tính năm 2022 tăng so với năm 2021 là do hoạt động thương mại và dịch vụ tiêu dùng trong năm có xu hướng phục hồi khi dịch Covid-19 được kiểm soát, cầu tiêu dùng của người dân đã tăng trở lại; Các doanh nghiệp đã sẵn sàng thích ứng an toàn với dịch Covid-19, linh hoạt trong hoạt động để sản xuất kinh doanh, dịch vụ lưu trú, ăn uống và dịch vụ du lịch lữ hành phục hồi mạnh mẽ so với năm trước, đời sống sinh hoạt của người dân trở về trạng thái bình thường của những năm trước dịch Covid-19. Tình hình thị trường năm 2022 tương đối ổn định, không có biến động lớn, chưa xảy ra tình trạng đầu cơ, găm hàng, tăng giá quá mức, gây bất ổn thị trường; hàng hóa trên thị trường có mẫu mã đẹp, đa dạng về chủng loại, phong phú về kiểu dáng đáp ứng nhu cầu cho sản xuất và tiêu dùng của người dân trong tỉnh.
Về hoạt động xuất nhập khẩu: Kim ngạch xuất khẩu năm 2022 ước đạt 320,8 triệu USD tăng 10% so với cùng kỳ và đạt 119% kế hoạch năm; Xuất khẩu năm 2022 tăng so với cùng kỳ và tăng cao so với kế hoạch đề ra là do các doanh nghiệp xuất khẩu của tỉnh vẫn chủ động trong việc sản xuất, xuất khẩu, tìm kiếm thị trường tiêu thụ đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu cao su, cà phê, tinh bột sắn. Cao su là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh chiếm tỷ trọng lớn nhất trong kim ngạch xuất khẩu của địa phương. Tinh bột sắn giữ vững thị trường xuất khẩu truyền thống là Trung Quốc. Các doanh nghiệp đã chủ động phối hợp với Sở Công Thương tham gia các hội nghị, hội thảo, hội chợ xúc tiến thương mại, thúc đẩy xuất khẩu, mở rộng thị trường tiêu thụ. Việc tham gia ký kết các Hiệp định thương mại tự do FTA đã góp phần nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh và khả năng cạnh tranh trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế.
Kim ngạch nhập khẩu năm 2022 ước đạt 6,6 triệu USD tăng 5% so với cùng kỳ và đạt 100% kế hoạch năm. Nhập khẩu chủ yếu là mặt hàng hóa chất (nguyên liệu để sản xuất, chế biến dây thun, tinh bột sắn) với sản lượng không nhiều và ít biến động.
Công tác Xúc tiến thương mại: Năm 2022, tổng kinh phí xúc tiến thương mại được giao là : 840 triệu đồng. Trong đó, kinh phí xúc tiến thương mại là: 701 triệu đồng; kinh phí từ chương trình mục tiêu quốc gia: 139 triệu đồng.
II. Kế hoạch ngành công Thương năm 2023
1. Mục tiêu tổng quát
Mục tiêu tổng quát của Kế hoạch năm 2023 là bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; tạo chuyển biến rõ rệt về cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh; ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, chủ động phòng, chống thiên tai, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; Đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh của ngành. Phát triển mạnh các ngành công nghiệp có lợi thế, có tiềm năng thế mạnh của tỉnh, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các công trình trọng điểm đang triển khai trên địa bàn để sớm đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
2. Các chỉ tiêu chủ yếu
Phấn đấu chỉ số công nghiệp năm 2023 tăng 16%. Giá trị sản xuất công nghiệp đạt 8.991 tỷ đồng; tăng 9,03% so với kế hoạch năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu năm 2023 đạt 290,5 triệu USD, tăng 7,6% so với kế hoạch năm 2022. Kim ngạch nhập khẩu năm 2023 đạt 6,9 triệu USD, tăng 5% so với năm 2022.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt 31.481 tỷ đồng, tăng 10% so với năm 2022.
3. Nhiệm vụ, giải pháp
- Thường xuyên rà soát, tham mưu bổ sung Quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Kon Tum giai đoạn 2016-2025, có xét đến năm 2035.
- Phối hợp rà soát quy hoạch ngành Công Thương, quy hoạch khoáng sản, điện lực, phương án phát triển Cụm công nghiệp để tích hợp vào Quy hoạch tỉnh.
- Phối hợp tham mưu triển khai thực hiện Đề án phát triển khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021- 2025, có tính đến năm 2030. Tập trung đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại các cụm công nghiệp để tiếp tục thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư.
- Tiếp tục triển khai Kế hoạch đổi mới phương thức kinh doanh tiêu thụ nông sản giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; Kế hoạch thực hiện Quyết định số 259/QĐ-TTg ngày 25/02/2021 về phê duyệt Chương trình phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.
- Chủ động phối hợp với các bộ, ngành có liên quan triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ giới thiệu và quảng bá sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm; mở rộng phát triển thị trường nội địa; tập trung phát triển, nâng cao năng lực xuất khẩu những sản phẩm thế mạnh của địa phương. Hỗ trợ đưa các mặt hàng nông sản có chất lượng trên địa bàn tỉnh vào hệ thống các siêu thị; nghiên cứu đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển các loại hình thương mại, dịch vụ trực tuyến. Bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa thiết yếu, ổn định giá cả, thị trường trên địa bàn; tiếp tục thực hiện tốt cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và Chương trình đưa hàng việt về nông thôn, vùng sâu, vùng sa.
- Đổi mới công tác thông tin thị trường, bảo đảm thực chất, hiệu quả; kịp thời nắm bắt và thông tin đến các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh về thay đổi trong chính sách quản lý nhập khẩu, những điều kiện, quy chuẩn kỹ thuật và các rủi ro của thị trường. Theo dõi sát tình hình xuất khẩu nông, lâm, thủy sản qua biên giới, kịp thời tháo gỡ khó khăn, ách tắc, bảo đảm thông quan thuận lợi, an toàn.
- Nâng cao sức cạnh tranh và hiệu quả trong sản xuất công nghiệp, đẩy mạnh công tác thu hút đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng, thế mạnh của ngành như: chế biến nông lâm sản, phát triển thủy điện, khai thác và chế biến khoáng sản. Thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch để nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư theo đúng chủ trương, định hướng của tỉnh.
- Thực hiện các quy định về quản lý, sử dụng vật liệu nổ, an toàn hóa chất, vệ sinh lao động, vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP), bảo vệ môi trường. Triển khai công tác đảm bảo ATTP trong Tết Trung thu; Kế hoạch triển khai công tác đảm bảo ATTP trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
- Triển khai có hiệu quả các Đề án khuyến công địa phương và quốc gia đã được UBND tỉnh và Bộ Công Thương phê duyệt trong năm 2023.
- Tiếp tục tổ chức tốt cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam năm 2023” và Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh.
- Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, rà soát các thủ tục hành chính không còn phù hợp để đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực công thương.
- Xây dựng các kế hoạch kiểm tra, kiểm soát định kỳ, chuyên đề để xử lý kịp thời, đúng quy định của pháp luật các vi phạm pháp luật nhằm góp phần hình thành môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng trên địa bàn tỉnh.
- Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường nhằm đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả các hành vi đầu cơ, gian lận thương mại, vi phạm về an toàn thực phẩm, vi phạm quy định về giá, vi phạm về sở hữu trí tuệ.
- Tiếp tục triển khai thực hiện Kế hoạch số 2387/KH-UBND, ngày 06-7- 2020 triển khai thực hiện Kế hoạch số 132-KH,/TU ngày 28-5-2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11-02-2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng Quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
- Triển khai có hiệu quả Kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2020 - 2030 (Kế hoạch số 1397/KH-UBND, ngày 24-4-2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh).
- Triển khai Kế hoạch số 4525/KH-UBND ngày 07/12/2020 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 124/NQ-CP ngày 03 tháng 9 năm 2020 của Chính phủ và Chương trình số 67-CTr/TU ngày 21 tháng 8 năm 2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 22 tháng 3 năm 2018 của Bộ Chính trị “về định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” trên địa bàn tỉnh Kon Tum./.
Trần Thị Thúy Hằng
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT