Trong năm 2021, mặc dù kinh tế tỉnh Quảng Bình còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là sự tác động của đại dịch Covid-19 nhưng hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn vẫn duy trì tăng trưởng, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ước tăng 6,7% (mục tiêu kế hoạch tăng 7-7,5%), giá trị sản xuất công nghiệp ước tăng 7,8% (mục tiêu kế hoạch tăng 8-8,5%). Một số dự án công nghiệp đầu tư hoàn thành đang phát huy hiệu quả: Sản xuất điện, sản xuất gỗ ván ép, sản xuất trang phục, chế biến dầu thực vật, kính cường lực, chế biến hải sản (chả cá), viên nén năng lượng... góp phần tăng trưởng sản xuất công nghiệp; trong đó, đặc biệt lĩnh vực sản xuất điện với các dự án mới hoàn thành: điện mặt trời (Dohwa Lệ Thuỷ, các dự án điện mặt trời áp mái), thu hồi nhiệt phát điện (Nhà máy xi Măng Sông Gianh, Văn Hoá) và dự án điện gió B&T, công suất 252MW, dự kiến đưa vào hoạt động ngày 31/10/2021. Lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề nông thôn mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhưng vẫn tăng trưởng khá, góp phần giải quyết việc làm, tạo thu nhập cho người lao động và tăng thu ngân sách địa phương.
Để đảm bảo “mục tiêu kép” vừa phòng chống dịch vừa phát triển kinh tế xã hội trong tình hình mới, Chính phủ và UBND tỉnh đã chỉ đạo triển khai thực hiện các giải pháp như kích cầu thị trường nội địa, giảm thuế, lệ phí cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Vì vậy, tổng mức bán lẻ hàng hóa năm 2021 có mức tăng trưởng khá, thị trường giá cả ổn định đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân trên địa bàn.
Năm 2022, kinh tế và thương mại toàn cầu dự báo tiếp tục phục hồi nhưng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức. Cạnh tranh chiến lược, căng thẳng thương mại giữa các nước diễn biến phức tạp. Tăng trưởng kinh tế thế giới có khả năng chậm hơn; các thách thức an ninh phi truyền thống, đặc biệt là biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng về cả tác động và cường độ; dịch bệnh diễn biến phức tạp, đặc biệt là đại dịch Covid-19.
Trong nước, dự báo dịch bệnh sẽ được Chính phủ Việt Nam kiểm soát và các hoạt động kinh tế xã hội trong nước nói chung và tỉnh Quảng Bình nói riêng sẽ dần phục hồi và dần trở lại ổn định, cơ chế chính sách của Nhà nước, của tỉnh sẽ có nhiều thay đổi theo hướng tạo môi trường thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh; cơ sở hạ tầng, dịch vụ được cải thiện và nâng lên một bước tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy thương mại phát triển để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, trong bối cảnh chung của cả thế giới và Việt Nam trước đại dịch Covid -19 như hiện nay, sẽ còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức đối với sự phát triển kinh tế, xã hội tỉnh Quảng Bình trong năm 2022. Ngành Công Thương Quảng Bình đưa ra mục tiêu, nhiệm vụ sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại năm 2022 như sau:
1. Mục tiêu về công nghiệp
Năm 2022, sản xuất công nghiệp trên địa bàn tiếp tục duy trì tăng trưởng khá do có một số dự án mới đưa vào hoạt động (điện gió B&T, thu hồi nhiệt 2 nhà máy xi măng Sông Gianh và Văn Hóa, Thuỷ điện La Trọng, Trạm nghiền xi măng Văn Hóa, các dự án viên nén năng lượng, gỗ ván ép xuất khẩu…).
Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) năm 2022 tăng 11,4% so với năm 2021.
Giá trị sản xuất công nghiệp (theo giá so sánh năm 2010) năm 2022 đạt 15.800 tỷ đồng, tăng 12,5% so với năm 2021.
Một số sản phẩm chủ yếu: Điện gió đạt 510 triệu KWh, tăng 385,7%; Gạch không nung đạt 110 triệu viên, tăng 22,2%; Thu hồi nhiệt đạt 100 triệu KWh, tăng 22%; Điện thương phẩm đạt 1.200 Triệu KWh, tăng 11,1%; Viên nén năng lượng đạt 70 nghìn tấn, tăng 16,7%; Thủy điện đạt 37 Triệu KWh, tăng 15,6%; Gỗ ván ghép thanh đạt 55.000 m3, tăng 12,2%; Điện mặt trời đạt 100 triệu KWh, tăng 11,1%...
2. Về Thương mại
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2022 phấn đấu đạt 52.520 tỷ đồng, tăng 8,4% so với năm 2021. Trong đó: tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 47.000 tỷ đồng, tăng 8,3% so với năm 2021; doanh thu dịch vụ khách sạn nhà hàng ước đạt 3.640 tỷ đồng, tăng 9,3% so với năm 2021; doanh thu dịch vụ du lịch ước đạt 100 tỷ đồng, tăng 42,9% so với năm 2021; doanh thu dịch vụ khác ước đạt 1.780 tỷ đồng, tăng 7,6% so với năm 2021.
3. Các nhiệm vụ cụ thể
a) Về sản xuất công nghiệp
Phối hợp với các ngành tham mưu cho UBND tỉnh có những giải pháp tập trung tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở sản xuất công nghiệp hiện có, các dự án mới đầu tư đi vào sản xuất ổn định, khai thác tốt công suất thiết bị và hiệu quả đầu tư.
Đẩy nhanh tiến độ các dự án để đưa vào hoạt động trong năm 2022: Dự án dây chuyền nghiền xi măng Văn Hoá của Công ty Vật liệu xây dựng Việt Nam; Dự án Nhà máy chất đốt sinh khối dạng viên nén của Công ty TNHH Thương mại & Xây dựng Trung Chính; Dự án Nhà máy Thuỷ điện La Trọng; giai đoạn 2 Nhà máy gỗ ván ép Quảng Phát; các dự án đường dây và TBA (500kV, 220kV, 110kV). Tiếp tục kêu gọi các dự án năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, điện khí, điện sinh khối...) và các dự án phát triển công nghiệp chế biến, gắn với các lợi thế về nguồn nguyên liệu nông, lâm, thủy sản nhằm nâng cao năng lực sản xuất và tốc độ tăng trưởng công nghiệp, thương mại của tỉnh năm 2022 và trong các năm tiếp theo.
b) Về thương mại nội địa
Đảm bảo cân đối cung cầu hàng hóa cho sản xuất và tiêu dùng trên địa bàn trong tình hình dịch bệnh Covid-19, lễ, tết và mùa mưa bão. Nâng cao chất lượng hoạt động thương mại, dịch vụ, thực hiện kết nối cung cầu, hỗ trợ doanh nghiệp, nông dân tiêu thụ sản phẩm. Phối hợp với Cục Quản lý thị trường trong công tác quản lý thị trường, chống đầu cơ, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, các hành vi kinh doanh trái pháp luật, mà trọng tâm là hoạt động kinh doanh xăng dầu và đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện tốt việc niêm yết giá và bán đúng giá niêm yết.
c) Về xuất nhập khẩu
Tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trên địa bàn; tạo điều kiện thuận lợi và ưu tiên thu hút các dự án sản xuất hàng xuất khẩu mà tỉnh có lợi thế (may xuất khẩu, chế biến gỗ, chế biến thủy hải sản ...), hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu sản phẩm nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu trên địa bàn. Duy trì mối quan hệ với các thị trường truyền thống, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận với các thị trường mới, thị trường có tiềm năng.
4. Các giải pháp thực hiện kế hoạch 2022
Để thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kế hoạch năm 2022, cùng với việc nghiêm túc triển khai thực hiện các giải pháp của Chính phủ, Bộ Công Thương và UBND tỉnh, Sở Công Thương đề ra các giải pháp để tập trung chỉ đạo, thực hiện như sau:
Thứ nhất, nhóm giải pháp về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển sản xuất công nghiệp
- Tăng cường công tác tuyên truyền các chủ trương, cơ chế chính sách của Nhà nước và của tỉnh về khuyến khích phát triển sản xuất công nghiệp - thương mại, các chương trình phát triển kinh tế trọng điểm của tỉnh, các mô hình điển hình tiên tiến trong sản xuất kinh doanh để mọi người dân, các cơ sở sản xuất biết và tham gia thực hiện.
- Tập trung hoàn thành nhiệm vụ xây dựng các đề án, cơ chế chính sách trình cấp có thẩm quyền phê duyệt đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng. Lồng ghép các chương trình, đề án để huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp.
- Thực hiện tốt các chính sách khuyến khích, hỗ trợ đầu tư phát triển công nghiệp. Phối hợp với các ngành liên quan tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở sản xuất công nghiệp hiện có, các dự án mới đầu tư đi vào sản xuất ổn định, khai thác tốt công suất thiết bị và hiệu quả đầu tư.
- Tập trung phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án công nghiệp trọng điểm: Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch I và Nhiệt điện Quảng Trạch II; Dự án đường dây 500 KV (mạch 3) đoạn qua tỉnh Quảng Bình đảm bảo đúng tiến độ.
- Tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ các dự án để đưa vào hoạt động trong năm 2022: Dự án dây chuyền nghiền xi măng Văn Hoá của Công ty Vật liệu Xây dựng Việt Nam; Dự án Nhà máy chất đốt sinh khối dạng viên nén của Công ty TNHH Thương mại & Xây dựng Trung Chính; Dự án Nhà máy Thuỷ điện La Trọng; giai đoạn 2 Nhà máy gỗ ván ép Quảng Phát; các dự án đường dây và TBA (500kV,220kV, 110kV). Tiếp tục kêu gọi các dự án năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, điện khí, điện sinh khối...) và các dự án phát triển công nghiệp chế biến, gắn với các lợi thế về nguồn nguyên liệu nông, lâm, thủy sản nhằm nâng cao năng lực sản xuất và tốc độ tăng trưởng công nghiệp, thương mại của tỉnh năm 2022 và trong các năm tiếp theo.
- Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến công về hướng dẫn chuyển giao công nghệ, xây dựng các mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất, hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu hàng hoá, xây dựng thương hiệu sản phẩm. Sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn khuyến công của trung ương và địa phương hỗ trợ cho các doanh nghiệp, các tổ chức, hộ kinh doanh để khuyến khích phát triển sản xuất.
- Đầu tư cải tạo, mở rộng nâng cao chất lượng điện năng phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt. Phối hợp với các ngành chức năng, các đơn vị liên quan tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án cấp điện nông thôn từ điện lưới quốc gia tỉnh Quảng Bình.
Thứ hai, nhóm giải pháp về phát triển thương mại nội địa và quản lý giá cả thị trường
- Tiếp tục theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả các mặt hàng thiết yếu để có biện pháp điều tiết kịp thời, đảm bảo phân phối hàng hóa, ổn định cung cầu - giá cả và lưu thông hàng hóa trên địa bàn trong tình hình dịch bệnh Covid -19, lễ, tết và mùa mưa bão. Tổng hợp thông tin về khả năng cung ứng của các cơ sở sản xuất, kinh doanh mặt hàng thiết yếu trong tỉnh phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân, đảm bảo thực hiện mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch Covid -19, vừa phục hồi, phát triển kinh tế.
- Tập trung củng cố thị trường nội địa, phát triển mở rộng mạng lưới kinh doanh thương mại ở cả ba khu vực thành phố, nông thôn, miền núi; gắn sản xuất với lưu thông hàng hóa nhằm tạo điều kiện tiêu thụ sản phẩm cho nhân dân và doanh nghiệp, khuyến khích phát triển sản xuất, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh.
- Tăng cường công tác xúc tiến thương mại hỗ trợ các sản phẩm địa phương kết nối tiêu thụ thị trường trong nước; chủ động liên hệ với Bộ Công Thương, Sở Công Thương, Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại của các tỉnh, thành phố hỗ trợ cung ứng nguồn hàng khi cần thiết. Quảng bá, giới thiệu các sản phẩm nông sản, hàng hóa sản xuất của tỉnh Quảng Bình trên sàn Giao dịch Thương mại điện tử của tỉnh, kết nối các kênh bán hàng trực tuyến, online cho các sản phẩm OCOP, sản phẩm Công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh Quảng Bình.
- Phối hợp với Cục quản lý thị trường đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, góp phần bảo vệ sản xuất kinh doanh và tiêu dùng trên địa bàn tỉnh nói riêng và cả nước nói chung; tập trung triển khai các kế hoạch kiểm tra, giám sát thị trường, kế hoạch cao điểm; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá, các hành vi đầu cơ, găm hàng và lợi dụng dịch bệnh để thu lợi bất chính; kinh doanh hàng nông sản nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, không bảo đảm an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh và các hành vi gian lận thương mại khác.
- Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam“; triển khai có hiệu quả đề án phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Tập trung tiêu thụ hàng hóa thị trường nội địa, giải quyết đầu ra cho sản phẩm, hàng hóa tiến tới xuất khẩu.
Thứ ba, nhóm giải pháp về đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu
- Hỗ trợ cung cấp thông tin cho doanh nghiệp kịp thời tận dụng cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để tìm giải pháp phát triển thị trường và tháo gỡ rào cản để thâm nhập các thị trường mới. Củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA đã có hiệu lực; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nhập khẩu.
- Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận với các thị trường mới, thị trường có tiềm năng để tiêu thụ sản phẩm, trước mắt là thị trường Lào và thị trường các tỉnh vùng Đông Bắc Thái Lan; sau đó là thị trường trong khu vực, thị trường 11 nước trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), thị trường EU...
- Hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng thương hiệu đặc trưng cho các sản phẩm hàng hoá chủ lực của tỉnh như: chế biến thủy sản, cao su, chế biến gỗ, xi măng, bia, may mặc, phân bón...
Thứ tư, nhóm giải pháp về công tác quản lý nhà nước và cải cách hành chính
- Tăng cường công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Nhà nước và của tỉnh về khuyến khích phát triển sản xuất công nghiệp, xúc tiến thương mại, các chương trình phát triển kinh tế trọng điểm của tỉnh, các mô hình điển hình tiên tiến trong sản xuất kinh doanh để mọi người dân biết và thực hiện.
- Phối hợp chặt chẽ với các ngành, UBND các huyện, thành phố, thị xã tổ chức triển khai thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về công nghiệp, thương mại, điện năng, khoa học công nghệ, vật liệu nổ công nghiệp, công tác Khuyến công và Xúc tiến thương mại theo quy định của Nhà nước.
- Thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001:2015 tại Sở Công Thương để giải quyết nhanh gọn và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khi đến liên hệ giải quyết công việc. Tăng cường siết chặt kỷ cương, kỷ luật, nêu cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ, tác phong, lề lối làm việc trong đội ngũ cán bộ công chức và người lao động; đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu tổ chức, đơn vị để nâng cao hiệu quả công tác và hiệu lực quản lý./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT