Từ đầu năm đến nay, hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh luôn duy trì ở mức tăng trưởng cao, công nghiệp chế biến, chế tạo và sản xuất, phân phối điện hoạt động ổn định, luôn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế. Để có được những kết quả đáng ghi nhận đó là do sự nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, chủ động trong công tác quản lý Nhà nước, đẩy mạnh phát triển sản xuất, kinh doanh của ngành Công thương, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân tỉnh Đăk Lăk, cụ thể:
1.Tình hình sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo của Sở Công thương, trên địa bàn tỉnh, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 10/2022 ước tăng tăng 4,9% so với tháng 9/2022 và tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2021. Chỉ số sản xuất công nghiệp cộng dồn 10 tháng năm 2022 vẫn duy trì ở mức tăng trưởng cao, ước tăng 24,1%, lũy kế sản lượng đa số sản phẩm đều tăng so với cùng kỳ năm 2021. Giá xăng dầu giảm ở những tháng trước đã tác động tích cực đến chi phí sản xuất của các doanh nghiệp làm cho chỉ số công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 7,51% đặc biệt một số ngành có sản phẩm tăng ấn tượng tác động tích cực đến việc tăng chỉ số của ngành công nghiệp chế biến chế tạo như: Ngành chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre nứa, tăng 110,46%; sản xuất chế biến thực phẩm, tăng 17,49% trong đó, sản phẩm đường RS tăng 52,30%, sản phẩm cà phê bột tăng 12,49%, ngành dệt, tăng 13,41%; sản xuất da và các sản phẩm có liên quan tăng 17,39%, giày dép tăng 26,01%, ngành sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 21,58%, sản phẩm bê tông trộn sẵn tăng 27,12%; in, sao chép bản ghi các loại, tăng 26,59%, sản phẩm báo in tăng 26,59%; sản phẩm giày dép bằng da tăng 1,74%; Ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 7,99%, sản lượng nước ghi thu đạt 30.059 ngàn m3 , tăng 3,92%; dịch vụ thu gom xử lý rác thải đạt 57,3 tỷ đồng, tăng 14,60% so với cùng kỳ năm trước.
Chỉ số ngành sản xuất, phân phối điện, khí đốt tăng 38,82% trong đó: Sản lượng điện sản xuất đạt 6.313 triệu kwh, tăng 39,81%; điện thương phẩm đạt 1.630 triệu kwh, tăng 2,73%. Nguyên nhân: Sản lượng điện tăng mạnh, đặc biệt là điện gió và điện năng lượng mặt trời là do 10 dự án với công suất 1.024 MWp trên địa bàn tỉnh hoàn thành đã đưa vào vận hành phát điện thương mại, góp phần tăng thêm công suất cho lưới điện quốc gia. Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh có 5.379 công trình điện mặt trời mái nhà đã phát điện thương mại với tổng công suất 650,17 MWp. Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp, nhà máy điện gió Ea nam - Ea’Hleo tiếp tục duy trì được công suất hoạt động và ngành điện hoạt động theo sự điều tiết của tập đoàn điện lực Việt Nam - EVN.
Song ở chiều ngược lại, sản xuất công nghiệp tỉnh Đăk Lăk vẫn còn một số ngành có sự sụt giảm mạnh, tác động tiêu cực đến chỉ số sản xuất công nghiệp ngành chế biến, chế tạo đó là: Ngành sản xuất kim loại, giảm 17,50%, sản phẩm sắt thép hợp kim giảm 17,50%; tiếp đến là ngành sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, giảm 17,15%; ngành sản xuất hóa chất và các sản phẩm từ hóa chất, giảm 4,91%; sản xuất giường, tủ, bàn ghế giảm 31,90%, sản phẩm ghế có khung gỗ giảm 49,30%.
Nhìn chung chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp 10 tháng năm 2022 trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố sản xuất sau: Ngành công nghiệp khai khoáng có dấu hiệu chững lại sau nhiều tháng không tăng trưởng vì các cơ chế, chính sách trong việc khai thác tài nguyên đã tác động trực tiếp đến hoạt động khai thác; ngành công nghiệp chế biến tăng trưởng chủ yếu là do đóng góp của sản phẩm cà phê bột; nước tinh khiết, quần áo, giày dép ... Bên cạnh đó, các sản phẩm phân hóa học, bao bì, gạch, các sản phẩm kim loại khác...đều giảm do thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu, đơn đặt hàng giảm do tác động của dịch Covid-19 cũng như tình hình chính trị căng thẳng của các quốc gia trên thế giới đã tác động mạnh vào thị trường xuất nhập khẩu trong và ngoài nước.
2. Về thương mại - giá cả
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 10 và 10 tháng năm 2022 tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh kinh tế của tỉnh với mức tăng trưởng cao (19,20%), trong đó nổi bật là ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống và du lịch. Thị trường hàng hóa trên địa bàn tỉnh phong phú, sức mua của người dân đã được khôi phục hoàn toàn và tiếp tục tăng so với cùng kỳ năm trước. Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 10/2022 ước đạt gần 7.822 tỷ đồng, tăng 0,43% so với tháng trước và tăng 9,58% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 10 tháng năm 2022 thì tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 81.891,9 tỷ đồng, tăng 19,20% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, doanh thu bán lẻ ước đạt 68.932,7 tỷ đồng, tăng 12,14%. Xét theo doanh thu của các mặt hàng bán lẻ một số mặt hàng có mức tăng trưởng thì cao nhất là mặt hàng vật phẩm văn hóa, giáo dục tăng 50,86%; hàng may mặc tăng 23,0%; xăng, dầu các loại, tăng 13,68%...; Một số mặt hàng giảm hoặc thấp hơn mức tăng chung như ô tô các loại chỉ tăng 0,62%; phương tiện đi lại tăng 7,46%...
3. Về kim ngạch xuất, nhập khẩu
Kim ngạch xuất khẩu tháng 10/2022 của tỉnh ước đạt 124 triệu USD, tăng 9,87% so với tháng trước, lũy kế 10 tháng năm 2022, tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh đạt 1.270 triệu USD, vượt 5,83% kế hoạch, tăng 40,36% so với cùng kỳ năm 2021.
Kim ngạch nhập khẩu tháng 10/2022 toàn tỉnh ước đạt 28 triệu USD, giảm 37,78% so với tháng trước. Lũy kế 10 tháng năm 2022 đạt 330 triệu USD, vượt 247,36% KH, giảm 22,85% so với cùng kỳ; nhập khẩu giảm do trong thời gian vừa qua các dự án công nghiệp đã nhập đủ trang thiết, bị máy móc để thực hiện các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh.
Xuất khẩu tăng cao so với cùng kỳ năm trước, cán cân thương mại đã nghiêng về xuất siêu 940 triệu USD, cho thấy những tín hiệu tích cực của việc triển khai thực hiện các chính sách, các gói hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã phát huy tác dụng. Cùng với đó Đăk Lăk luôn tăng cường cung cấp thông tin xuất khẩu, hỗ trợ, kết nối các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong nước với các sàn thương mại điện tử, thị trường nước ngoài nhằm giới thiệu, quảng bá và xúc tiến xuất khẩu cho những nhóm hàng hóa có lợi thế cạnh tranh. Bên cạnh đó, khi nhiều nước trên thế giới triển khai các gói kích thích kinh tế, kích cầu tiêu dùng, qua đó làm gia tăng nhu cầu hàng nhập khẩu vì vậy hàng hóa xuất khẩu của Đắc Lắc cũng được hưởng lợi.
4. Phương hướng nhiệm vụ của ngành Công Thương trong những tháng cuối năm.
Để hoàn thành các mục tiêu năm 2022, Sở Công Thương cần tập trung rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao từ đầu năm, trên cơ sở đó tập trung khắc phục tồn tại, yếu kém, đề ra giải pháp để phấn đấu thực hiện đạt kết quả cao nhất chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra; chủ động phương án phòng chống thiên tai, dịch bệnh trong sản xuất công nghiệp để đảm bảo sự thông suốt trong các hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tiếp tục tập trung đẩy mạnh triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 01, 02 về Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội của Chính phủ và thực hiện có hiệu quả 14 nhóm giải pháp mà Bộ Công thương đã định hướng: Tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; ưu tiên cao cho các giải pháp kiềm chế lạm phát, ổn định cung cầu, giá cả; theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả các mặt hàng thiết yếu để có biện pháp điều tiết kịp thời; đẩy mạnh xuất khẩu, thúc đẩy phát triển sản xuất; hỗ trợ các doanh nghiệp về thông tin thị trường, xúc tiến xuất khẩu, tận dụng các cam kết trong các Hiệp định FTA đã ký kết và thông qua các chuỗi giá trị toàn cầu để tìm kiếm thị trường mới; khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo để tạo ra các sản phẩm mới.
Tiếp tục thực hiện chủ trương nhất quán, xuyên suốt, luôn song hành, hỗ trợ, lắng nghe và hợp tác để phục vụ tốt nhất cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhằm thúc đẩy cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, bền vững. tạo mọi điều kiện cho các nhà đầu tư thông qua việc thực hiện nhất quán chính sách ưu đãi và hỗ trợ về thuê đất, đầu tư kết cấu hạ tầng, giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính, kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc của nhà đầu tư. Cùng với đó, tỉnh cũng sẽ thực hiện công khai, minh bạch các thủ tục hành chính, giảm đầu mối, giảm thủ tục hành chính, cam kết cung cấp đủ lao động có chất lượng, phù hợp với hoạt động đầu tư; hỗ trợ đào tạo, tuyển dụng lao động./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT