Kể từ đầu tháng 5/2021, Bắc Giang đã trải qua hơn 2 tháng hết sức khó khăn do dịch COVID-19 lây lan nhanh trong các khu công nghiệp và là tâm dịch lớn nhất cả nước. Bằng nhiều biện pháp mạnh mẽ cùng sự hỗ trợ của Trung ương và các địa phương, đến nay Bắc Giang đã hoàn toàn kiểm soát được dịch bệnh. Đến 10/8, tất cả các khu, cụm công nghiệp và 100% các doanh nghiệp đã trở lại hoạt động bình thường như trước dịch. Một số doanh nghiệp còn tuyển thêm lao động để mở rộng quy mô sản xuất.
Về Sản xuất công nghiệp:
Sản xuất công nghiệp dù chưa hồi phục hoàn toàn song đã có chuyển biến tích cực. Điểm sáng trong 7 tháng đầu năm 2021, đó là dù bị tác động của dịch bệnh, hầu hết các ngành sản xuất công nghiệp quan trọng đã trở lại hoạt động. Một số ngành, doanh nghiệp lớn nằm ngoài khu công nghiệp tuy cũng ảnh hưởng nhưng mức độ tác động không lớn, sản xuất vẫn ở mức tương đương và tăng so với cùng kỳ… Nhờ vậy, giá trị sản xuất công nghiệp tháng 7 ước đạt gần 20 nghìn tỷ đồng, tăng 109,6% so với tháng trước. Lũy kế 7 tháng đạt hơn 148 nghìn tỷ đồng, tăng 10,5% so với cùng kỳ; bằng 43,6% kế hoạch. Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 7 tăng 104,2% so với tháng trước, bằng 84,7% so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 7/2021 vẫn tăng hơn 2 lần so với tháng trước và giảm 15,35% so với cùng kỳ năm 2020, cụ thể: Ngành khai khoáng có chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 7 tăng 0,85% so với tháng trước và tăng 20,69% so với cùng kỳ; ngành công nghiệp chế biến chế tạo tăng 2,24 lần so với tháng trước và giảm 16,83% so với cùng kỳ. Một số ngành kiểm soát được dịch bệnh phục hồi và ổn định được sản xuất, như: Ngành sản xuất hóa chất và sản phẩm hóa chất có chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 7 ước đạt 110,04% so với tháng trước và đạt 147,58% so với cùng kỳ; ngành sản xuất kim loại IIP đạt 299,4% so với tháng trước và đạt 238,85% so với cùng kỳ. Tính chung 7 tháng, IIP ước tính tăng 5,01% so với cùng kỳ; trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 4,88%; ngành khai khoáng giảm 0,23%; ngành cung cấp nước và xử lý rác thải, nước thải giảm 5,63%; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 12,33% .
Về Lao động ngành công nghiệp:
Từ đầu tháng 5/2021, khi Bắc Giang là tâm dịch lớn nhất của cả nước, lây lan trong các khu công nghiệp (KCN) với tốc độ rất nhanh. Tỉnh đã phải tạm dừng hoạt động 04 KCN, thực hiện giãn cách và cách ly xã hội theo Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 27/3/2020, Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ đối với 06 huyện và một số xã, phường, thị trấn. Hàng loạt các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ bị gián đoạn, đời sống Nhân dân gặp nhiều khó khăn. Song sau 2 tháng dồn lực cho công tác phòng, chống dịch, từ ngày 01/7, Bắc Giang đã chuyển sang trạng thái bình thường mới, tiếp tục duy trì thực hiện “mục tiêu kép” vừa phát triển KT-XH, vừa kiểm soát tốt dịch bệnh. Toàn tỉnh có gần 2 nghìn doanh nghiệp hoạt động với gần 160 nghìn công nhân, tại 6 KCN với tổng số 369 doanh nghiệp đã hoạt động trở lại, đạt tỷ lệ 100% với 151.674 lao động (tăng 1.174 lao động so với thời điểm dịch bùng phát). Đặc biệt, các doanh nghiệp quy mô lớn đang phục hồi sản xuất nhanh, số lao động ở mức tương đương, thậm chí nhiều hơn so thời điểm trước dịch bùng phát điển hình như: Tập đoàn Khoa học kỹ thuật Hồng Hải hơn 36 nghìn lao động, đạt 110,8%; Tập đoàn Luxshare gần 32 nghìn lao động, đạt 112,1%; Công ty TNHH Crystal Martin khoảng 7,6 nghìn lao động, đạt 86,8%; Công ty TNHH Samkwang Vina là 3,1 nghìn lao động, đạt 177,5%; Công ty TNHH Hosiden Việt Nam (Bắc Giang) gần 3,7 nghìn lao động đạt 68%... Đây thật sự là những con số biết nói, những tín hiệu cho thấy kinh tế của tỉnh có bước phục hồi đáng mừng.
Về Hoạt động thương mại, giá cả:
Tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tháng 7 ước đạt 2.507 tỷ đồng, tăng 7,4% so với tháng trước; cộng dồn 7 tháng ước đạt 18.972 tỷ đồng, tăng 6,9% so cùng kỳ. Trong đó: Tổng mức bán lẻ hàng hoá tháng 7 ước đạt 2.303 tỷ đồng, tăng 6,6% so với tháng trước, cộng dồn 7 tháng ước đạt 17.210 tỷ đồng, tăng 7% so cùng kỳ; Doanh thu dịch vụ tháng 7 ước đạt 204 tỷ đồng, tăng 17,7% so với tháng trước, cộng dồn 7 tháng ước đạt 1.761 tỷ đồng, tăng 6,4% so cùng kỳ năm 2020. Trong đó có một số nhóm hàng tăng, như: Lương thực, thực phẩm tăng 2,44% so với tháng trước và tăng 14,1% so với cùng kỳ; nhóm hàng xăng dầu các loại tăng 17,97% so với tháng trước và tăng 2,48% so với cùng kỳ năm 2020.
Trong tháng 7, cơ bản các mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh như vải thiều và một số nông sản như dưa, dứa đã được tiêu thụ hết. Đến ngày 31/7, toàn tỉnh đã có 125/132 chợ đang hoạt động đảm bảo yêu cầu phòng, chống dịch trong trạng thái bình thường mới, 07 chợ vẫn đang tạm dừng để đảm bảo công tác phòng chống dịch (trong đó: Việt Yên 05 chợ, Yên Dũng 01 chợ, TP. Bắc Giang 01 chợ). Hàng hóa, nông sản lưu thông cơ bản thuận lợi, ổn định. Nguồn cung hàng hóa thiết yếu đảm bảo phục vụ nhu cầu đời sống của nhân dân và công nhân, giá cả hàng hóa nhìn chung ổn định không có biến động đáng kể. Trên địa bàn tỉnh có 06 siêu thị (trong đó 03 siêu thị có kinh doanh hàng hóa thiết yếu), 132 chợ, 10 thương nhân phân phối và trên 30.000 cửa hàng, cửa hiệu kinh doanh, phân phối thực phẩm, hàng hóa. Hàng hóa thiết yếu trên địa bàn tỉnh ngoài 03 siêu thị, chủ yếu do 10 thương nhân phân phối cung ứng cho các đại lý cấp 1, 2 trên địa bàn toàn tỉnh. Các doanh nghiệp phân phối hàng hóa thiết yếu luôn chủ động tăng lượng dự trữ, nhất là các mặt hàng như lương thực, thực phẩm để phục vụ tốt nhu cầu tiêu thụ của người dân (Công ty TNHH DV&TM Dũng Tiến 60 tỷ đồng, Công ty TNHH SXTM&DV Tiến Thành 70 tỷ đồng, Hệ thống cửa hàng Vinmart 15 tỷ đồng, Siêu thị Big C 32 tỷ đồng, Siêu thị Coop mart 35 tỷ đồng); các mặt hàng thực phẩm tươi sống nguồn cung ứng từ các hộ, cơ sở sản xuất trên địa bàn tỉnh; đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng của người dân trong tỉnh.
Về Chỉ số giá:
Chỉ số giá tiêu dùng tháng 7/2021 tăng 0,52% so với tháng trước, trong đó khu vực thành thị tăng 0,61%, khu vực nông thôn tăng 0,5%; chỉ số giá tiêu dùng bình quân 7 tháng giảm 0,48% với cùng kỳ năm trước do tác động của một số nhóm hàng. Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ, 07 nhóm có chỉ số giá tăng và tương đương tháng trước. cụ thể: nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng 2,08%; giao thông 3,08%; Giáo dục 0,03%; văn hóa, giải trí và du lịch: 0,05%; hàng hóa và dịch vụ khác 0,1%. 04 nhóm hàng có chỉ số giảm: hàng ăn và dịch vụ ăn uống 0,36%; may mặc, mũ nón, giầy dép: 0,02%; thiết bị và đồ dùng gia đình 0,36%; bưu chính viễn thông 0,56%. Nhóm mặt hàng giữ ổn định: đồ uống và thuốc lá; thuốc và thiết bị y tế. Bên cạnh đó, qua việc ảnh hưởng của dịch Covid-19 của thời gian trước, xu hướng, thói quen tiêu dùng của người dân trên địa bàn đã có sự thay đổi; người dân đã sử dụng nhiều hơn hình thức mua sắm trực tuyến, đặt hàng qua mạng, thông qua các sàn thương mại điện tử uy tín như Sendo, Lazada, Shoppe, Tiki và san24h.vn của tỉnh… Các siêu thị trên địa bàn tỉnh như Big C, Co.opmart, Vinmart.... đã triển khai việc mua sắm, đặt hàng qua mạng cho khách hàng thông qua các ứng dụng zalo, facebook, App của các siêu thị, đáp ứng được xu hướng tiêu dùng và phù hợp với bối cảnh Covid-19 của tỉnh nên được người tiêu dùng đón nhận, hưởng ứng.
Về Hoạt động xuất, nhập khẩu:
Theo Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang, kim ngạch xuất khẩu tháng 7/2021 trên địa bàn tỉnh ước đạt trên 885 triệu USD, tăng 79,8% so với tháng trước; lũy kế 7 tháng đầu năm đạt hơn 7,2 tỷ USD, tăng 32,2% so với cùng kỳ năm 2020.
Chỉ sau 1 tháng khôi phục (bắt đầu từ ngày 01/7) kim ngạch xuất khẩu của hầu hết các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đều tăng; giá trị sản xuất công nghiệp tháng 7 của tỉnh đạt 19.960 tỷ đồng, tăng 109,6% so với tháng trước. Lũy kế 07 tháng đạt 148.580 tỷ đồng, tăng 10,5% so với cùng kỳ, bằng 43,6% kế hoạch. Một số doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu cao như: Công ty TNHH SeoJin, KCN Song Khê - Nội Hoàng kim ngạch xuất khẩu đạt triệu 113 USD; Công ty TNHH Fuhong Pracison Component, KCN Đình Trám đạt 66 triệu USD; Công ty TNHH Luxchare – ICT, KCN Vân Trung và Công ty TNHH Luxchare – ICT, KCN Quang Châu, mỗi công ty đạt 80 triệu USD; Công ty TNHH Vina Solar Technology, KCN Vân Trung xuất khẩu đạt 37 triệu USD… Thị trường xuất khẩu lớn nhất của tỉnh là Trung Quốc, sau đó đến Hàn Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Tây Ban Nha và một số nước khác. Các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu là hàng dệt may, da giày, máy tính, sản phẩm điện tử, thiết bị điện, sản phẩm từ chất dẻo, điện thoại và linh kiện các loại...
Song ở chiều ngược lại, do bị ảnh hưởng bởi chính sách giãn cách xã hội, hạn chế tập trung đông người trong nhiều tháng. Nên kim ngạch nhập khẩu của Tỉnh giảm nhiều. Hàng hóa nhập khẩu qua địa bàn chủ yếu là nguyên phụ liệu cho sản xuất xuất khẩu, gia công hàng xuất khẩu (nguyên phụ liệu may mặc, sản xuất linh kiện điện tử, nguyên liệu sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời...); máy móc thiết bị nhập khẩu đầu tư cho các dự án trên địa bàn; hàng hóa xuất khẩu là sản phẩm sản xuất, gia công từ nguyên phụ liệu nhập khẩu như dệt may, điện tử, tấm pin năng lượng mặt trời…
Bên cạnh những kết quả đạt được, Bắc Giang vẫn còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ như: tổng cầu giảm mạnh khiến cho các đơn hàng, hợp đồng, sản lượng đều sụt giảm; doanh thu của doanh nghiệp giảm mạnh; dòng tiền vào bị thiếu hụt nghiêm trọng dẫn đến gặp khó khăn để có thể trang trải các khoản chi phí để duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh; chi phí đầu vào, chi phí vận chuyển ngày một tăng cao dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, đội chi phí giá thành sản xuất; chuỗi cung ứng sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu bị gián đoạn, đình trệ cục bộ; lưu thông hàng hóa gặp khó khăn, khó khăn về lao động và nhập cảnh cho chuyên gia, các doanh nghiệp nhỏ, giá trị gia tăng thấp, gia công ngoài khu công nghiệp phục hồi còn khó khăn…
Trong nước, khó khăn, thách thức, rủi ro còn nhiều, nhất là khi tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp tới sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Để tiếp tục giữ đà tăng trưởng như hiện nay, đòi hỏi các cấp, các ngành trong tỉnh cần phải nỗ lực và có phương hướng, giải pháp phù hợp như.
Quán triệt và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm, đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế; thực hiện nghiêm yêu cầu 5K, đặc biệt là việc đeo khẩu trang; kiên quyết xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm công tác phòng, chống dịch bệnh. Chủ động xây dựng các phương án chống dịch bệnh, sẵn sàng đáp ứng với mọi tình huống dịch bệnh có thể xảy ra.
Tập trung triển khai thực hiện Quyết định số 1612/QĐ-BCT ngày 23 tháng 6 năm 2021 về Chương trình hành động của ngành Công Thương. Thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội nỗ lực cao nhất để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra cho ngành Công Thương trong năm 2021.
Theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả các mặt hàng thiết yếu để có biện pháp điều tiết kịp thời, đảm bảo phân phối hàng hóa hợp lý giữa các vùng miền, ổn định cung cầu - giá cả và lưu thông hàng hóa trên địa bàn. Đẩy mạnh công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng góp phần bảo vệ sản xuất kinh doanh và tiêu dùng.
Tham mưu, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai các biện pháp hỗ trợ lưu thông hàng hóa, đảm bảo các phương tiện vận chuyển hàng hóa phục vụ nhu cầu tiêu dùng và sản xuất của nhân dân được lưu thông thông suốt theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31 tháng 3 năm 2020 của về thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, hạn chế tối đa việc tồn ứ hàng hóa nói chung, các mặt hàng nông sản nói riêng trong khâu lưu thông.
Phối hợp giữa các Sở Công Thương, các địa phương để theo dõi sát diễn biến thị trường, có biện pháp xử lý hoặc kiến nghị hướng xử lý các bất ổn của thị trường, đặc biệt là một số mặt hàng nông sản, thực phẩm thiết yếu và điều phối giữa các địa phương khi cần.
Tăng cường các hoạt động xúc tiến, kết nối giữa nhà sản xuất, cung ứng với các nhà phân phối, các tổ chức xúc tiến thương mại trong nước ở các địa phương. Chủ động phối hợp, hỗ trợ và hướng dẫn đối với hoạt động quảng bá, kết nối tiêu thụ nông sản trên môi trường số (trong điều kiện giãn cách xã hội). Hỗ trợ và đôn đốc các Hiệp hội, ngành hàng, các doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, thực hiện hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, ngành hàng, tìm kiếm mở rộng thị trường trong nước, để nhanh chóng đẩy mạnh tiêu thụ các mặt hàng nông sản. Hỗ trợ và ưu tiên các thương nhân kinh doanh nông sản tham gia các Chương trình ngày mua sắm trực tuyến; Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia… Đẩy mạnh quảng bá sản phẩm nông sản trên các kênh thương mại điện tử, hỗ trợ các địa phương thúc đẩy tiêu thụ lượng nông sản lớn (đã, đang và sẽ vào vụ thu hoạch) ở các địa phương trên các sàn giao dịch thương mại điện tử uy tín.
Thúc đẩy xuất khẩu, kiềm chế nhập siêu. Tổ chức khai thác, tận dụng cơ hội từ các FTA để tìm giải pháp phát triển thị trường và tháo gỡ rào cản để thâm nhập các thị trường mới. Tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến của đại dịch Covid-19 trên thế giới để có các biện pháp ứng phó kịp thời. Củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, tận dụng tối đa lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nhập khẩu; Đa dạng hoá cơ cấu sản phẩm xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm xuất khẩu, phát triển thương hiệu ./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT