Về công nghiệp, Quảng Trị đã có sự thay đổi vượt bậc, chỉ số phát triển công nghiệp tăng trưởng bình quân 14%/năm, giá trị sản xuất tăng hơn 40 lần. Toàn tỉnh đã hình thành 2 khu kinh tế và đưa vào hoạt động 3 khu công nghiệp, 17 cụm công nghiệp, trên 7.700 cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Một số sản phẩm công nghiệp chủ lực đã khẳng định được thương hiệu, uy tín trên thị trường, sản xuất với sản lượng khá lớn.
Những năm qua, tỉnh Quảng Trị đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng dần tỷ trọng công nghiệp. Tỉnh quy hoạch phát triển ngành, sản phẩm công nghiệp chủ yếu, điều chỉnh kịp thời, phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo cơ sở cho việc bố trí sản xuất và đầu tư hiệu quả. Các chính sách về phát triển hạ tầng khu công nghiệp được ban hành, tạo hành lang pháp lý hỗ trợ công nghiệp phát triển. Từ đó, sản xuất công nghiệp đã đóng góp quan trọng vào thu ngân sách, chiếm tỷ trọng hơn 70% tổng nguồn thu nội địa trên địa bàn.
Để tạo đà cho nền kinh tế phát triển vững chắc trong những năm tới, đặc biệt là đẩy mạnh phát triển công nghiệp tạo động lực chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhanh, bền vững của tỉnh theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; thu hẹp khoảng cách chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế so với các địa phương khác trong khu vực miền Trung và cả nước.
Trong giai đoạn tới, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp đa dạng về cơ cấu phù hợp, phát huy tốt thế mạnh nhất là công nghiệp chế biến, công nghiệp năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, tận dụng nguồn nguyên, nhiên liệu của địa phương sản xuất các hàng hóa có thương hiệu và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường nội địa và quốc tế trong quá trình hội nhập. Đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành công nghiệp. Phấn đấu đến năm 2045, tỉnh Quảng Trị cơ bản trở thành tỉnh có công nghiệp phát triển ở trình độ tiên tiến.
Để đạt được mục tiêu này, trong Chương trình hành động số 131-CTHĐ/TU, ngày 24/9/2018 về thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã đề ra 08 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:
Thứ nhất, các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp về vai trò và nội dung của chính sách phát triển công nghiệp quốc gia và địa phương trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Kịp thời quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện các chính sách phát triển công nghiệp. Phát hiện, cổ vũ, biểu dương nhân tố mới và nhân rộng mô hình mới, cách làm hay, điển hình tiên tiến trong lĩnh vực phát triển công nghiệp.
Thứ hai, rà soát bổ sung và tổ chức quản lý, triển khai thực hiện quy hoạch phát triển công nghiệp gắn với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, quy hoạch phát triển công nghiệp vùng Bắc Trung bộ, miền Trung Tây Nguyên. Tổ chức tái cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng nâng cao chuỗi giá trị gia tăng. Chú trọng phát triển các ngành công nghiệp tự động hóa trong sản xuất, tạo ra các quy trình sản xuất thông minh. Lựa chọn một số ngành công nghiệp có khả năng tham gia sâu vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị để ưu tiên phát triển; sử dụng các công nghệ sạch, thân thiện môi trường; giảm dần các ngành sử dụng nhiều tài nguyên khoáng sản. Ưu tiên phát triển Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị gắn với phát triển kinh tế biển, các ngành công nghiệp chủ chốt như: nhiệt điện, điện khí, vật liệu xây dựng, sản phẩm cao cấp từ nguồn cát Thạch anh và vật liệu mới... cùng với các ngành công nghiệp phụ trợ khác. Từ nay đến 2030, ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp có tiềm năng, lợi thế như: năng lượng tái tạo (thủy điện nhỏ, điện gió, điện mặt trời), công nghiệp siliccat, công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy hải sản và một số ngành sản xuất công nghiệp sử dụng nhiều lao động (dệt may, da giày).
Thứ ba, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực phục vụ của các cơ quan dịch vụ công; khuyến khích và nhân rộng các mô hình cải cách hành chính sáng tạo nhằm không ngừng nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực công nghiệp. Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực công nghiệp, đảm bảo môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh. Phát huy hiệu quả các khu, cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề truyền thống hiện có. Đẩy nhanh tiến độ đầu tư kết cấu hạ tầng, đặc biệt là kết cấu hạ tầng Khu Kinh tế Đông Nam để tạo điều kiện thuận lợi cho thu hút đầu tư các dự án phát triển công nghiệp phù hợp với quy hoạch.
Thứ tư, đẩy mạnh phát triển doanh nghiệp công nghiệp. Triển khai tốt các chính sách nâng cao năng lực công nghệ, quản trị cho các doanh nghiệp công nghiệp; khuyến khích, hỗ trợ hình thành các doanh nghiệp có quy mô lớn, các tập đoàn kinh tế thuộc lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Đẩy mạnh thu hút đầu tư trong nước, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, điện tử, năng lượng, khai khoáng, ưu tiên các dự án sử dụng công nghệ “cao, mới, sạch, tiết kiệm”, sử dụng nguyên liệu của tỉnh, phụ kiện trong nước, sử dụng nhiều lao động địa phương.
Thứ năm, phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách phát triển nhân lực công nghiệp, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đào tạo nhân lực công nghệ cao, gắn kết chặt chẽ giữa nghiên cứu, đào tạo với hoạt động sản xuất kinh doanh và nhu cầu của thị trường lao động công nghiệp. Thu hút nhân tài có trình độ kỹ thuật chuyên môn cao, có năng lực đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp. Có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu các dự án đầu tư, nhất là các dự án được triển khai tại Khu Kinh tế Đông Nam tỉnh.
Thứ sáu, phát triển hạ tầng, ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong phát triển công nghiệp, nhất là hạ tầng kết nối số đảm bảo an toàn, đồng bộ đáp ứng nhu cầu phát triển trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, các doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất kinh doanh và tăng cường hợp tác trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, mua bán chuyển giao công nghệ. Thực hiện cơ chế hợp tác công - tư trong việc triển khai các dự án đổi mới công nghệ, nghiên cứu và phát triển; áp dụng hình thức nhà nước đặt hàng nhiệm vụ khoa học - công nghệ. Khuyến khích các doanh nghiệp hình thành quỹ nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học - công nghệ để đáp ứng yêu cầu đổi mới công nghệ.
Thứ bảy, nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác tài nguyên, khoáng sản và chính sách bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu trong quá trình phát triển công nghiệp. Xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả quy hoạch, kế hoạch quản lý, khai thác sử dụng tài nguyên khoáng sản. Chỉ cho phép áp dụng các công nghệ khai thác, chế biến khoáng sản hiện đại, tiết kiệm, bảo vệ môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội bền vững. Ưu tiên, khuyến khích các dự án đầu tư sử dụng tiết kiệm năng lượng, tài nguyên và bảo vệ môi trường, cương quyết không đánh đổi môi trường với tăng trưởng công nghiệp; đẩy mạnh xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường.
Thứ tám, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong xây dựng và triển khai thực hiện chính sách phát triển công nghiệp./.
Nguồn: Báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin Thư viện và Xúc tiến thương mại - VIOIT