Năm 2019, tuy gặp nhiều khó khăn nhưng ngành công nghiệp Khánh Hòa vẫn có mức tăng trưởng ổn định. Chỉ số sản xuất công nghiệp cả năm tăng 7,52% (kế hoạch tăng trưởng đề ra từ 6 đến 6,5%). Một số sản phẩm có mức tăng trưởng cao so với năm 2018 như: nước yến và nước bổ dưỡng khác tăng 26%; đóng tàu tăng 14%. Riêng Công ty TNHH Đóng tàu Hyundai Việt Nam đã ký hợp đồng và sản xuất được 16 con tàu (tăng 2 tàu so với năm 2018). Ngoài ra, một số sản phẩm khác cũng có chỉ số sản xuất cao như: Bia đóng chai tăng hơn 19%; sản xuất phương tiện vận tải khác tăng 19,66%; tôm đông lạnh tăng 17,65%; sản xuất điện tăng hơn 70%.
Nhìn chung, trong cả giai đoạn 2016 - 2019 hoạt động sản xuất công nghiệp của tỉnh tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng khá. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng bình quân 6,8%/năm. Giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh năm 2010) bình quân tăng 7,03%/năm, cơ cấu kinh tế của tỉnh chuyển dịch theo hướng tích cực, một số ngành công nghiệp đã có sự phát triển cả về chất và lượng, chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong cơ cấu công nghiệp của ngành và sản phẩm ngày càng tăng sức cạnh tranh trên thị trường như ngành công nghiệp đóng tàu, bia - nước giải khát, chế biến thủy sản, vật liệu xây dựng,…
Việc quy hoạch, xây dựng các khu công nghiệp Suối Dầu, Ninh Thủy; các cụm công nghiệp Diên Phú , Đắc Lộc,… đã thu hút được các dự án đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp và là cơ sở, điều kiện quan trọng cho thúc đẩy tăng trưởng và phát triển công nghiệp theo hướng tập trung, giảm ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, nhìn tổng thể, hoạt động sản xuất công nghiệp tỉnh còn bộc lộ những tồn tại, hạn chế: nền kinh tế vĩ mô ổn định nhưng chưa thật sự vững chắc. Tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp có xu hướng chậm lại. Đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ chậm, đầu tư cho nghiên cứu phát triển hạn chế, công nghệ phổ biến ở mức trung bình, tỷ lệ tự động hóa chưa cao. Sản xuất gia công vẫn chiếm tỷ trọng lớn, giá trị gia tăng thấp. Chưa thu hút dược những dự án công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ, quy mô lớn để tạo sự phát triển đột phá. Thực trạng ô nhiễm môi trường do sản xuất công nghiệp gây ra vẫn đang là vấn đề bức xúc; vẫn còn không ít doanh nghiệp công nghiệp hoạt động sản xuất trong khu vực nội thành, xen kẽ trong các khu dân cư tập trung khó đảm bảo yêu cầu kiểm soát ô nhiễm môi trường. Xây dựng cơ sở hạ tầng để phát triển các khu, cụm công nghiệp còn chậm, thiếu mặt bằng sạch để thu hút đầu tư.
Nguyên nhân là do tác động của khủng hoảng kinh tế tài chính thế giới và suy giảm sản xuất trong nước làm cho thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước giảm mạnh, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất công nghiệp tỉnh, đặc biệt là đối với các sản phẩm có giá trị cao, đóng góp lớn cho giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh. Ảnh hưởng cơn bão số 12 năm 2017 và hai cơn bão số 7 và 8 năm 2018 đã gây thiệt hại hết sức nặng nề đối với tỉnh Khánh Hòa trên tất các các lĩnh vực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có ngành công nghiệp. Công tác kêu gọi xúc tiến đầu tư còn nhiều hạn chế, việc phát triển các khu, cụm công nghiệp tạo mặt bằng cho sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn, các dự án hạ tầng cụm công nghiệp triển khai thực hiện còn chậm nên ảnh hưởng đến tiến độ kêu gọi đầu tư đến các doanh nghiệp.
Để định hướng công nghiệp tỉnh Khánh Hòa phát triển theo hướng hiện đại, có hàm lượng giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, tập trung ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp có tiềm năng, lợi thế như: công nghiệp đóng tàu, công nghiệp điện, công nghiệp năng lượng sạch, công nghiệp chế biến nông, lâm sản, thực phẩm, sản xuất vật liệu xây dựng và một số ngành sản xuất công nghiệp khác phù hợp với điều kiện phát triển của địa phương, đồng thời phát triển công nghiệp gắn với quốc phòng, an ninh. Ngành Công Thương Khánh Hòa đã đề một số mục tiêu, định hướng và giải pháp phát triển công nghiệp đến năm 2030 như sau: tỷ trọng công nghiệp - xây dựng trong GRDP của tỉnh đến giai đoạn 2021 - 2025 chiếm khoảng 45 - 46%; giai đoạn 2026 - 2030 chiếm khoảng 46 - 47%, trong đó tỷ trọng công nghiệp trong GRDP chiếm trên 40%, tốc độ tăng trưởng bình quân GRDP ngành công nghiệp - xây dựng đạt 7,3 - 9,8%/năm; tỷ lệ giá trị sản phẩm công nghệ cao và sản phẩm ứng dụng công nghệ cao trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp đạt trên 40%. Tỷ lệ sản phẩm công nghiệp chế tạo trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp đạt trên 45%; tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng công nghiệp đạt bình quân trên 8%/năm, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo đạt bình quân trên 10% /năm; tốc độ tăng năng suất lao động công nghiệp đạt bình quân 7,5%/ năm; xây dựng hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng và lấp đầy bình quân 60% diện tích đất công nghiệp đối với 04 khu công nghiệp và 12 Cụm công nghiệp đã được quy hoạch.
Định hướng phát triển công nghiệp của Khánh Hòa giai đoạn đến năm 2030:
Thứ nhất là phát triển công nghiệp theo vùng kinh tế trọng điểm: Khu kinh tế Vân Phong trở thành trung tâm công nghiệp gắn với cảng biển, là khu vực tập trung thu hút các dự án công nghiệp trọng điểm với các ngành công nghiệp chủ lực như lọc hóa dầu, công nghiệp điện, điện tử, đóng tàu, cảng biển, dịch vụ vận tải biển và các ngành công nghiệp phụ trợ; khu vực Vịnh Cam Ranh, phát triển tổng hợp kinh tế biển nhằm phát huy lợi thế, tiềm năng phát triển của khu vực với công tác bảo vệ chủ quyền biển, đảo, tập trung phát triển ngành công nghiệp đóng tàu, hàng hải, vận tải biển, dịch vụ cảng biển. Chú trọng phát triển công nghiệp nông thôn, tiêu thủ công nghiệp phục vụ nhu cầu tại chỗ, du lịch và xuất khẩu nhằm tăng thêm thu nhập cho người lao động, giải quyết việc làm và góp phần từng bước hiện địa hóa nông thôn; thành phố Nha Trang - Diên Khánh, xây dựng hạ tầng khu công nghệ cao phía Tây thành phố Nha Trang và thu hút các dự án phát triển các ngành công nghệ - kỹ thuật cao như công nghiệp điện tử - tin học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học. Đây mạnh phát triển các ngành công nghiệp nông thôn, công nghiệp phục vụ du lịch thu hút lao động để giải quyết việc làm cho các lao động nông nghiệp dôi dư do quá trình đô thị hóa.
Thứ hai là phát triển theo lĩnh vực, ngành nghề: Tập trung đầu tư cho các ngành công nghiệp có lợi thế trong giai đoạn tới. Phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng để bảo đảm nhu cầu trong nước và tăng nhanh xuất khẩu. Chú trọng thu hút các dự án ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp công nghệ cao, giá trị gia tăng cao, sử dụng tiết kiệm năng lượng, tài nguyên, đảm bảo các yêu cầu về môi trường, có đóng góp lớn cho ngân sách; huy động mọi nguồn lực, tạo môi trường đầu tư thuận lợi để đẩy mạnh xây dựng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp nhằm thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, đảm bảo cơ bản các khu, cụm công nghiệp đều có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn cho phép trước khi xả thải ra môi trường.
Để thực hiện được mục tiêu và định hướng trên, toàn tỉnh sẽ triển khai đồng bộ 10 nhóm nhiệm vụ và giải pháp như: chính sách phân bố không gian và chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp; chính sách đẩy mạnh phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên; chính sách tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi cho phát triển công nghiệp; chính sách phát triển doanh nghiệp công nghiệp; chính sách phát triển nguồn nhân lực công nghiệp; chính sách khoa học và công nghệ, chính sách về quản lý, chính sách hợp tác liên vùng và phối hợp phát triển, chính sách khai thác tài nguyên, khoáng sản và bảo vệ môi trường và nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong xây dựng và triển khai thực hiện chính sách phát triển công nghiệp./.
Nguồn: Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông Tin Thư viện và Xúc tiến Thương mại