Trong năm 2020 và những tháng đầu năm 2021, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19, nhưng với việc tiếp tục triển khai quyết liệt, kịp thời nhiều chính sách, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, cũng như sự nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp (DN), hoạt động xuất khẩu của tỉnh Bình Dương tiếp tục tăng trưởng, đạt được kết quả đáng ghi nhận.
Xuất khẩu vẫn tăng trưởng bất chấp dịch bệnh
Theo Sở Công Thương, các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu (XK) của tỉnh đã có sự phục hồi tốt sau đại dịch Covid-19 bùng nổ. Kim ngạch XK năm 2020 đạt 27 tỷ 443 triệu USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ (năm 2019 tăng 15,6%, kế hoạch tăng 15%); Các mặt hàng XK chủ lực của tỉnh vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng tốt so với cùng kỳ. Trong đó: Ngành dệt may, da giày (chiếm 18,2% tổng kim ngạch XK). Kim ngạch XK ngành dệt may năm 2020 ước đạt 2.823 triệu USD, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2019; kim ngạch XK ngành da giày ước đạt 2.181 triệu USD, tăng 1,1% so với cùng kỳ; Ngành chế biến gỗ (chiếm 19,9% tổng kim ngạch XK), kim ngạch XK ước đạt mức tăng trưởng 14,1% so với cùng kỳ, tương đương 5,454 triệu USD; Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (chiếm 3,9% tổng kim ngạch XK, kim ngạch XK ước đạt mức tăng 27,3% so với cùng kỳ, tương đương 1.078 triệu USD.
Trong 6 tháng đầu năm 2021, mặc dù đại dịch Covid 19 vẫn tiếp tục phức tạp, nhưng với thuận lợi từ sự phục hồi và tăng trưởng tốt của các thị trường xuất khẩu (XK) chủ yếu như Mỹ tăng 46,1% (tỷ trọng 34,8%); EU tăng 35,3% (tỷ trọng 10%), Hàn Quốc tăng 39,7% (tỷ trọng 10,2%) Nhật Bản tăng 24,9% (tỷ trọng 9,2%), Đài Loan tăng 17,1% (tỷ trọng 7,9%), đã giúp Bình Dương ghi nhận sự những tín hiệu tích cực trong tăng trưởng XK hàng hoá. Theo đó, XK đạt 17,1 tỷ USD, tăng 47,2% so cùng kỳ, trong đó các DN FDI đóng góp khoảng 81% tổng kim ngạch XK của tỉnh, xuất siêu đạt trên 3,7 tỷ USD. 17 ngành hàng XK chủ yếu của tỉnh đều đạt mức tăng trưởng cao so với cùng kỳ. Trong đó, các mặt XK chủ lực đạt mức tăng trưởng cao, có 05 mặt hàng đạt mức tăng trưởng trên 01 tỷ USD, riêng ngành gỗ đạt trên 3,5 tỷ USD, tăng 60,4% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 20,6% tổng kim ngạch XK của cả tỉnh. Trong khi đó, kim ngạch XK dệt may đạt gần 1,4 tỷ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ. Kim ngạch XK giày dép đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng 32,8% so với cùng kỳ. Kim ngạch XK máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 667 triệu USD, tăng 60,7% so với cùng kỳ…Kết thúc 06 tháng đầu năm, XK của Bình Dương đã đạt 55,5% so với kế hoạch của năm 2021 (Kế hoạch tăng 12%, tương đương 30,7 tỷ USD). Đây là mức thực hiện kế hoạch 06 tháng cao nhất trong những năm trở lại đây (năm 2018: đạt 44%; năm 2019: đạt 47%; năm 2020: đạt 43,4%).
Hiện nay Bình Dương được xem là trung tâm của ngành công nghiệp chế biến và XK sản phẩm gỗ của Việt Nam và đang chiếm giá trị kim ngạch XK lớn nhất của ngành gỗ cả nước. Ngành sản xuất gỗ Bình Dương đang đẩy mạnh việc tái cơ cấu sản xuất, hệ thống quản lý để đón cơ hội từ thị trường. Đặc biệt, từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực, kỳ vọng thực thi Hiệp định EVFTA sẽ giúp ngành mở rộng thị trường tiêu thụ các mặt hàng gỗ tại các nước trong khối EU. Ghi nhận cho thấy, các thị trường xuất khẩu chủ yếu của DN gỗ Bình Dương hiện đang tăng mạnh. Trong đó, Mỹ chiếm hơn 65%, tăng 81,4% so cùng kỳ; Hồng Kông chiếm 8,5%, tăng 47,5%; EU chiếm 4,9%, tăng gần 54%; Nhật Bản chiếm 3,5%, tăng 46,8%; Singapore chiếm 2,3%, tăng 35,8%...
Phương hướng xuất khẩu trong thời gian tới
Theo đánh giá của Sở Công Thương Bình Dương, hiện các nước châu Âu và Mỹ đang nới lỏng hạn chế kiểm soát dịch bệnh Covid-19 và dỡ bỏ dần lệnh phong tỏa biên giới, nhu cầu hàng hóa đang hồi phục trở lại trên thị trường thế giới, đây chính là cơ hội để các DN đẩy mạnh sản xuất, XK các mặt hàng công nghiệp chủ lực của tỉnh. Song song đó, các FTA đang dần được thực thi một cách toàn diện và hiệu quả hơn, đã và đang tạo điều kiện để hàng hóa XK của Bình Dương thâm nhập vào các thị trường đối tác với thuế quan ưu đãi.
Đặc biệt, nhằm hỗ trợ DN tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu, ngành Công Thương Bình Dương tiếp tục chủ động phối hợp với Bộ Công Thương đẩy mạnh tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại trực tuyến, hội chợ trực tuyến cũng như đẩy mạnh hoạt động thương mại điện tử (TMĐT). Đồng thời, tiếp tục tuyên truyền, phổ biến kiến thức về quy tắc xuất xứ trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để giúp các DN nắm bắt kịp thời, cập nhật những quy định mới, tận dụng được hiệu quả từ các cơ hội do FTA thế hệ mới mang lại.
Nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch bệnh tới hoạt động XK, DN gỗ nhanh chóng thích nghi đẩy mạnh tiếp thị online, mở rộng thị trường và bán hàng thông qua sàn TMĐT, đây cũng là là mô hình ngành gỗ Việt Nam đang hướng tới nhằm tăng khả năng tiếp cận người tiêu dùng. Đồng thời kỳ vọng việc thực thi Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu-Việt Nam (EVFTA) sẽ giúp ngành gỗ mở rộng thị trường XK các mặt hàng gỗ tại các nước trong khối EU, khi các quốc gia từng bước gỡ bỏ các biện pháp kiểm soát, phong tỏa, đưa hoạt động sản xuất và tiêu dùng hồi phục trở lại.
Dự báo tình hình XK trong thời gian tới sẽ tiếp tục khởi sắc nhờ vào sự phục hồi của các nền kinh tế, các FTA được thực thi một cách đầy đủ và toàn diện hơn. Việc tận dụng cơ hội mà TMĐT toàn cầu đem tới, sẽ giúp các DN Việt Nam nói chung và Bình Dương nói riêng đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh. Song để hàng hóa Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, ngoài sự tiếp sức kịp thời của các cấp ngành, điều quan trọng là các DN phải thực sự chủ động vào cuộc, mạnh dạn tái cơ cấu sản xuất để phù hợp với sự thay đổi của thị trường, đặc biệt là thích ứng với các FTA thế hệ mới.
Để tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy xuất nhập khẩu cho DN, UBND Bình Dương đã chỉ đạo các sở ngành hỗ trợ DN khai thác, tận dụng cơ hội từ các FTA tìm giải pháp phát triển thị trường. Đồng thời, tập trung theo dõi sát tình hình từng thị trường để rà soát, xác định các chủng loại hàng hóa mà các nước đang có nhu cầu nhập khẩu để khai thác, thúc đẩy XK các mặt hàng của tỉnh./.
Ngô Mai Hương
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT