Đánh giá, sau 5 năm hoạt động khuyến công, áp dụng sản xuất sạch hơn (SXSH) trong công nghiệp giai đoạn 2016 - 2020 và kết nối cung cầu năm 2020 đã được triển khai tích cực, chủ động, góp phần nâng cao năng lực sản xuất, hiệu quả kinh tế và môi trường, đặc biệt là làm thay đổi nhận thức của chủ doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất trong phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN).
Cụ thể, giai đoạn 2016 - 2020, có 109 đề án khuyến công được triển khai với tổng kinh phí hỗ trợ là 23.292,2 triệu đồng. Trong đó khuyến công quốc gia hỗ trợ thực hiện 10 đề án, tổng kinh phí là 11.040 triệu đồng và khuyến công địa phương có 99 đề án với tổng kinh phí là 12.252,2 triệu đồng.
Với 5 đề án đào tạo về khởi sự doanh nghiệp, marketing, nhãn hiệu sản phẩm và phổ biến các chính sách về khuyến công, bình quân mỗi năm có 320 người được đào tạo với kinh phí thực hiện là 98 triệu đồng/năm. Hỗ trợ xây dựng 3 mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất CN-TTCN từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia với tổng kinh phí 1.440 triệu đồng, bình quân 288 triệu đồng/năm.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng hoạt động khuyến công của tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế như: công tác khảo sát xây dựng kế hoạch, đề xuất các đề án khuyến công và chất lượng đề án của một số địa phương còn hạn chế, chưa đa dạng, ít đề án mang tính điển hình và tính lan tỏa chưa cao...
Để khắc phục những hạn chế trên, trong giai đoạn 2021-2025, Chương trình khuyến công của tỉnh Hà Tĩnh là khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất CN- TTCN một cách bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế và góp phần xây dựng nông thôn mới theo mục tiêu, định hướng chương trình khuyến công của Chính phủ và chính sách hỗ trợ của tỉnh; tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều biện pháp về hoạt động khuyến công, tăng số lượng các cơ sở sản xuất công nghiệp nhận thức được lợi ích của việc áp dụng SXSH trong công nghiệp; hỗ trợ một số cơ sở sản xuất công nghiệp áp dụng SXSH trong sản xuất sản phẩm. Ưu tiên hỗ trợ các mô hình phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT) theo chuỗi từ sản xuất giống, bao tiêu sản phẩm nông nghiệp làm nguyên liệu chế biến, chế biến sâu các sản phẩm và tiêu thụ hướng tới xuất khẩu; hoàn thiện quy trình quản lý và nâng cao năng lực tổ chức thực hiện hoạt động khuyến công các cấp.
Mục tiêu cụ thể của Chương trình đến năm 2025, đào tạo mới, đào tạo nâng cao tay nghề cho trên 1.000 lao động của các cơ sở CNNT; hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý cho trên 2.000 học viên tham gia các khóa bồi dưỡng kiến thức về quản trị kinh doanh, tiết kiệm năng lượng; hỗ trợ thành lập mới khoảng 20-30 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực CNNT; hỗ trợ xây dựng khoảng 10 mô hình trình diễn kỹ thuật áp dụng công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới; khoảng 30 cơ sở ứng dụng máy móc thiết bị, chuyển giao công nghệ mới vào sản xuất sản phẩm; hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu cho khoảng 15 sản phẩm CNNT; tổ chức 03 cuộc bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp tỉnh; hỗ trợ lập quy hoạch chi tiết, đầu tư xây dựng hoàn thiện kết cấu hạ tầng cụm công nghiệp (CCN); phấn đấu đến 2025 các CCN đã đi vào hoạt động trên địa bàn tỉnh được đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung.
Chương trình đã xác định 07 nội dung để thực hiện trong giai đoạn 2021-2025, gồm: (1) Đào tạo nghề, truyền nghề và nâng cao tay nghề; (2) Hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý, thành lập và khởi sự doanh nghiệp sản xuất CNNT; (3) Hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật; chuyển giao công nghệ và ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến, dây chuyền công nghệ vào sản xuất công nghiệp và xử lý ô nhiễm môi trường; (4) Hỗ trợ phát triển sản phẩm CNNT tiêu biểu; (5) Hỗ trợ tư vấn, trợ giúp các cơ sở CNNT: hỗ trợ cơ sở CNNT lập dự án đầu tư, thành lập doanh nghiệp; cung cấp thông tin về chính sách phát triển công nghiệp, khuyến công; (6) Hỗ trợ liên doanh, liên kết, hợp tác kinh tế, phát triển các CCN và di dời cơ sở gây ô nhiễm môi trường; (7) Nâng cao năng lực quản lý và năng lực tổ chức thực hiện các hoạt động khuyến công.
Tổng kinh phí thực hiện Chương trình là 62.765 triệu đồng; trong đó: nguồn từ ngân sách tỉnh là 27.110 triệu đồng và nguồn đối ứng, huy động từ các thành phần kinh tế tham gia 35.655 triệu đồng.
Để thực hiện các nội dung nói trên, Chương trình đã xác định 05 giải pháp thực hiện sau:
Thứ nhất, tăng cường vai trò công tác thông tin, tuyên truyền đến các đối tượng thụ hưởng chính sách khuyến công: Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các chủ trương chính sách của Nhà nước để người dân, doanh nghiệp yên tâm đầu tư phát triển CNNT. Vận động các doanh nghiệp lớn hỗ trợ cho hoạt động khuyến công và động viên doanh nhân tích cực tham gia hoạt động khuyến công; Tăng cường cập nhật, trao đổi thông tin giữa hoạt động khuyến công cấp tỉnh với khuyến công cấp huyện, khảo sát thực tế tại cơ sở CNNT để trao đổi, cung cấp và nắm bắt thông tin, những nhu cầu của các cơ sở để lựa chọn, xây dựng kế hoạch chi tiết cho từng nội dung hoạt động khuyến công hàng năm nhằm triển khai thực hiện mang lại hiệu quả cao.
Thứ hai, tăng cường quản lý nhà nước về khuyến công: Ban hành chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025; tiếp tục rà soát lại cơ chế, chính sách đã ban hành để bổ sung điều chỉnh hoàn thiện cho phù hợp yêu cầu mới, hỗ trợ nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn, giảm bớt các thủ tục hành chính…Ngoài các chính sách ưu đãi theo quy định của Chính phủ, các cơ sở sản xuất công nghiệp đầu tư trên địa bàn nông thôn của tỉnh còn được hưởng một số chế độ ưu đãi riêng theo cơ chế ưu đãi đầu tư của tỉnh như: Ưu tiên bố trí mặt bằng phù hợp với mục tiêu sản xuất, thu hút nhà đầu tư kinh doanh hạ tầng CCN; Hỗ trợ kinh phí đào tạonghề…
Thứ ba, huy động các nguồn tài chính cho hoạt động khuyếncông: Chủ động, tranh thủ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia hàng năm, chương trình phát triển nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, nguồn hỗ trợ xây dựng hạ tầng CCN. Bố trí lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh có liên quan và các nguồn vốn xã hội hóa tham gia vào chương trình khuyến công. Thực hiện tốt mục tiêu đã được HĐND tỉnh phê duyệt tại Nghị quyết số 86/2018/NQ-HĐND ngày 18/7/2018 quy định một số chính sách phát triển công nghiệp, trong đó ưu tiên dành kinh phí thích đáng để hỗ trợ các cơ sở CNNT trên địa bàn trong lĩnh vực công nghiệp nói chung và khuyến công nói riêng. Ủy ban nhân dân các cấp, các sở ngành liên quan lập hoặc bổ sung kế hoạch ở cấp ngành mình, lồng ghép phối hợp với chương trình khuyến công của tỉnh, tăng cường hướng dẫn, kiểm tra giám sát cấp dưới, cơ sở triển khai mạnh mẽ hoạt động khuyến công, tạo ra bước đột phá thúc đẩy phát triển CNNT trong tỉnh. Chính quyền các cấp tạo mọi điều kiện để các cơ sở sản xuất kinh doanh theo pháp luật, tạo điều kiện hỗ trợ về mặt bằng sản xuất và vốn vay.
Thứ tư, tăng cường hỗ trợ kiến thức, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm cho cơ sở CNNT.
Tăng cường tư vấn, hỗ trợ cho các cơ sở CNNT tìm hiểu, hợp đồng mua máy móc, thiết bị công nghệ phù hợp để nâng cao năng lực sản xuất và phát huy tối đa hiệu quả việc sản xuất, kinh doanh của cơ sở; khuyến khích hỗ trợ kinh phí cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và đổi mới công nghệ vào sản xuất CNNT. Ưu tiên, hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới, áp dụng công nghệ tiên tiến, xử lý chất thải, xử lý ô nhiễm môi trường giải pháp SXSH trong công nghiệp.
Đẩy mạnh hỗ trợ các cơ sở CNNT tiến hành các hoạt động giới thiệu, quảng bá sản phẩm để củng cố thị trường trong nước, đồng thời luôn chú trọng hỗ trợ cho các doanh nghiệp tiến hành tìm hiểu, khảo sát thị trường ở nước ngoài thông qua việc tham gia các kỳ hội nghị, hội chợ, triển lãm để từ đó có những hoạt động giới thiệu, quảng bá sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm phù hợp.
Thứ năm, hỗ trợ cải tiến, đổi mới công nghệ cho các cơ sở: Tăng cường tư vấn, hỗ trợ cho các cơ sở CNNT tìm hiểu, hợp đồng mua máy móc, thiết bị công nghệ phù hợp để nâng cao năng lực sản xuất và phát huy tối đa hiệu quả việc sản xuất, kinh doanh của cơ sở; Khuyến khích hỗ trợ kinh phí cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và đổi mới công nghệ vào sản xuất CNNT. Ưu tiên, hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới, áp dụng công nghệ tiên tiến, xử lý chất thải, xử lý ô nhiễm môi trường giải pháp SXSH trong công nghiệp.
Thứ sáu, thường xuyên tăng cường sự phối hợp hoạt động với các cơ quan quản lý nhà nước với các đoàn thể chính trị - xã hội - nghề nghiệp, các tổ chức tư vấn, các doanh nghiệp, cơ sở để triển khai mạnh mẽ, có hiệu quả hoạt động khuyến công trong tỉnh như phối hợp trong đào tạo nghề, khôi phục nghề, tập huấn nghiệp vụ và các hoạt động xúc tiến, xây dựng thương hiệu nhãn hiệu cho các cơ sở sản xuất CNNT trên địa bàn.
Nguồn: Theo Quyết định số 4197/QĐ-UBND tỉnh Hà Tĩnh ngày 8/12/2020 phê duyệt chương trình khuyến công địa phương giai đoạn 2021-2025.
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin, Thư viên và Xúc tiến Thương mại- VIOIT