Thực hiện Chương trình khuyến công quốc gia đến năm 2020 theo Quyết định số 1288/QĐ-TTg ngày 01 tháng 8 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ trong công tác chỉ đạo, quán triệt và triển khai Chương trình khuyến công. UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành các văn bản để hoàn thiện công tác chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát hoạt động khuyến công trên địa bàn theo sát chủ trương và mục tiêu quy định tại Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 của Chính phủ về khuyến công và Quyết định số 1288/QĐ-TTg ngày 01/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình khuyến công quốc gia đến năm 2020, cụ thể như: Quyết định số 1877/QĐ-UBND ngày 20/7/2016 về việc phê duyệt Chương trình khuyến công tỉnh Bình Dương đến năm 2020; Quyết định số 40/2019/QĐ-UBND ngày 20/12/2019 về Quy chế quản lý và sử dụng kinh phí khuyến công trên địa bàn tỉnh Bình Dương và Kế hoạch tổ chức bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.
Hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã dần đi vào nề nếp, số lượng các đề án, kinh phí hoạt động hàng năm có tăng lên và đã mang lại lợi ích thiết thực cho việc khuyến khích phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN), cụ thể giai đoạn 2014 - 2020, hoạt động khuyến công tại Bình Dương đạt được một số kết quả khả quan.
Về hỗ trợ đào tạo nghề, truyền nghề và nâng cao tay nghề: Đào tạo 250 lao động nghề chế biến gỗ. Qua đào tạo, công nhân được trang bị kiến thức lao động, tác phong chuyên nghiệp, rèn luyện kỹ năng chạm và tiện gỗ, giảm thao tác thừa, trang bị kỹ năng tự rèn luyện để không ngừng nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập và ổn định cuộc sống cho người công nhân. Kinh phí thực hiện 225 triệu đồng.
Về hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý cho các cơ sở công nghiệp nông thôn (CNNT): Đã tổ chức đào tạo 16 lớp nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp cho 770 người đại diện cho các cơ sở CNNT trên địa bàn tỉnh tham gia, tổ chức 16 lớp Tập huấn và 02 Hội thảo cho 1.740 người là cán bộ phụ trách công tác khuyến công tại các xã, phường, thị trấn và các cơ sở CNNT trên địa bàn tỉnh, tổ chức 04 đoàn khảo sát, liên kết, tìm kiếm nguồn nguyên liệu và tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ tại Trà Vinh và Bến Tre, Kiên Giang, Đà Nẵng, An Giang. Kinh phí thực hiện là 1.167,8 triệu đồng.
Về hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật: Đã hỗ trợ cho 74 cơ sở CNNT để nâng cao chất lượng sản phẩm, giá cả cạnh tranh, mở rộng nhà xưởng. Việc sử dụng các máy móc thiết bị tiên tiến sẽ làm giảm sai sót trong quá trình làm bằng thủ công, độ sắc nét sẽ cao hơn, điều này giúp sản phẩm trở nên đa dạng, phong phú hơn, số lượng sản phẩm cung cấp cho thị trường ngày càng nhiều hơn, có thể đáp ứng mọi nhu cầu cần thiết cho người tiêu dùng. Đáp ứng tốt nhu cầu về năng suất, chất lượng sản phẩm, giá cả, tạo môi trường thuận lợi cho người lao động tham gia sản xuất, ổn định việc làm và tăng thu nhập. Mặt khác, đây còn là định hướng và mục tiêu của hoạt động khuyến công, góp phần mở rộng sản xuất theo hướng từng bước được cơ giới hóa tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, chú trọng đầu tư chiều sâu, đổi mới máy móc thiết bị, đồng thời phải đảm bảo môi trường sinh thái cho sự phát triển bền vững, ổn định lâu dài, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa với kinh phí thực hiện 12.868 triệu đồng, trong đó vốn đối ứng của các cơ sở CNNT là hơn 63.000 triệu đồng.
Về hỗ trợ phát triển sản phẩm CNNT tiêu biểu: Thực hiện 3 lần bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu tỉnh Bình Dương (các năm 2014, 2016, 2018), kết quả có 84 sản phẩm được công nhận là sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp Tỉnh (năm 2014 là 21 sản phẩm, năm 2016 là 24 sản phẩm, năm 2018 là 19 sản phẩm); Có 20 sản phẩm được công nhận sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp Khu vực (năm 2014 là 5 sản phẩm; năm 2016 là 9 sản phẩm; năm 2018 có 6 sản phẩm); Có 08 sản phẩm được công nhận là sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp Quốc gia (năm 2015 là 3 sản phẩm, năm 2017 là 5 sản phẩm, năm 2019 là 2 sản phẩm). Sản phẩm CNNT tiêu biểu sau khi được công nhận sẽ được Sở Công Thương, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Phát triển công nghiệp tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí, đào tạo lao động, cải tiến kỹ thuật sản xuất và quảng bá thông tin, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thông qua hoạt động tham gia các Hội chợ tại các tỉnh như Long An, Đồng Tháp, Phú Yên, Kiên Giang, Hà Nội, Bạc Liêu, Cà Mau, Trà Vinh, Bến Tre, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hậu Giang, Vĩnh Long, Quảng Bình. Sản phẩm tham gia tại Hội chợ là các sản phẩm CNNT tiêu biểu, sản phẩm truyền thống của tỉnh Bình Dương như sơn mài, gốm sứ, mây tre đan... Các đơn vị sau khi tham gia đã tiếp cận được nhiều khách hàng trong và ngoài Tỉnh và tạo cơ hội cho các doanh nghiệp được học tập, trao đổi kinh nghiệm sản xuất kinh doanh, quảng bá thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ, đổi mới và nâng cao chất lượng sản phẩm, phát triển thị trường trong và ngoài tỉnh ngày càng tốt hơn đáp ứng thị hiếu tiêu dùng.Tổng kinh phí thực hiện là 3.571,655 triệu đồng.
Về hỗ trợ cung cấp thông tin về các chính sách phát triển công nghiệp khuyến công: Đẩy mạnh công tác thông tin, truyên truyền, phổ biến những chủ trương chính sách khuyến công trên các phương tiện thông tin đại chúng bằng các hình thức phong phú, đa đạng, tạo điều kiện cho các cơ sở CNNT hiểu biết tiếp cận với các nội dung của chính sách từ đó tích tực chủ động tham gia; giúp cho các cấp, các ngành nắm bắt được các chủ trương quy định về khuyến công để chỉ đạo, phối hợp tham gia các chương trình đạt hiệu quả thiết thực như đã thực hiện 66 kỳ/ 66.000 quyển Bản tin Công Thương; Duy trì lưu trữ và nâng cấp website của Trung tâm; Thực hiện 25 phóng sự truyền hình tuyên truyền về công tác khuyến công; Tuyên truyền công tác khuyến công trên Báo Bình Dương (thực hiện 70 bài báo);Thực hiện tuyên truyền chính sách khuyến công bằng hính thức tờ gấp (1.000 quyển) và sổ tay khuyến công (2.000 cuốn). Với tổng kinh phí thực hiện 5.109,381 triệu đồng.
Về hỗ trợ liên doanh liên kết, hợp tác kinh tế và phát triển các cụm công nghiệp: Chương trình đã hỗ trợ xây dựng kết cấu hạ tầng Cụm Công nghiệp Tân Mỹ 3.000 triệu đồng, trong đó vốn đối ứng của đơn vị là 10.000 triệu đồng.
Thực hiện đề án “Hỗ trợ nâng cấp hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường” cho Công ty cổ phần Đất Mỹ, xã Tân Mỹ, huyện Bắc Tân Uyên. Kinh phí hỗ trợ 240 triệu đồng trong đó vốn đối ứng của cơ sở CNNT là 802 triệu đồng.
Hỗ trợ lãi suất vốn vay và hỗ trợ xây dựng, nâng cấp hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường tại các cơ sở CNNT (540 triệu đồng thực hiện năm 2020). Kinh phí thực hiện 3.780 triệu đồng.
Về hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý và tổ chức thực hiện các hoạt động khuyến công: Với kinh phí thực hiện 1.090,72 triệu đồng để thực hiện “Duy trì và hỗ trợ hệ thống mạng lưới cộng tác viên khuyến công” đến năm 2020 có 20 cộng tác viên. Đã tổ chức 06 đoàn học tập kinh nghiệm về công tác khuyến công tại các tỉnh An Giang, Bến Tre, Long An, Trà Vinh, Kiên Giang, Ninh Thuận.
Với việc tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm trong sản xuất cũng như tìm kiếm thị trường ngoài Tỉnh, đây là điều kiện để các doanh nghiệp học tập kinh nghiệm sản xuất tiên tiến, hiện đại ở các tỉnh lân cận. Qua mỗi đợt tham quan, khảo sát tại các doanh nghiệp, Lãnh đạo doanh nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất cũng như cách tổ chức điều hành hoạt động của từng doanh nghiệp. Các chương trình, đế án khuyến công được triển khai một cách đa dạng theo các nội dung được quy định tại Nghị định 45 của Chính phủ. Công tác hỗ trợ doanh nghiệp từ chính sách khuyến công đã hoàn thành 100% kế hoạch được giao từ nguồn kinh phí khuyến công địa phương và quốc gia, các đề án đảm bảo về khối lượng và chất lượng.
Qua các năm triển khai có sự can thiệp điều chỉnh từ nguồn kinh phí địa phương, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ một cách kịp thời, và đúng chủ trương của UBND tỉnh, góp phần hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo động lực đầu tư có hiệu quả vào hoạt động sản xuất công nghiệp nông thôn, tạo sức lan tỏa từ chính sách khuyến công đối với nhu cầu của doanh nghiệp trên địa bàn.
Các đề án đã được Sở Công Thương giao Trung tâm triển khai thực hiện theo đúng trình tự thủ tục và giám sát theo dõi thực hiện đúng tiến độ, đảm bảo mục tiêu đề ra. Có thể thấy chương trình đã thu hút một lượng lớn vốn đối ứng của doanh nghiệp, cơ sở CNNT hơn 63.000 triệu đồng để mạnh dạn đầu tư máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất ngày càng có chất lượng cao, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư có hiệu quả sản xuất công nghiệp nông thôn một cách bền vững, góp phần vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn.
Từ những kết quả đạt được của hoạt động khuyến công có thể rút ra những bài học kinh nghiệm như: Tích cực chủ động làm việc với các doanh nghiệp, cơ sở CNNT, phòng Kinh tế các huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh để triển khai các chương trình, nội dung và định mức hỗ trợ từ hoạt động khuyến công hàng năm.Tập trung các đề án được phê duyệt kinh phí tiến hành triển khai, đôn đốc nhắc nhở các đơn vị thụ hưởng khẩn trương thực hiện theo kế hoạch đã đăng ký trong năm.Rà soát kinh phí từ các nội dung đã phân bổ tiến hành điều chỉnh theo đúng nội dung của chính sách khuyến công căn cứ vào nhu cầu thực tế của các đơn vị thụ hưởng.
Tăng cường bám sát cơ sở, tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai đầu tư sản xuất công nghiệp để từ đó có những biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời. Tìm hiểu nắm bắt về công nghệ, sản phẩm, thị trường, thiết bị sản xuất để cung cấp và tư vấn cho các cơ sở sản xuất CNNT. Nghiên cứu các giải pháp huy động, bổ sung các nguồn lực nhằm đẩy mạnh công tác khuyến công, tranh thủ sự đồng tình hợp tác, ủng hộ của các tổ chức.
Phối hợp chặt chẽ với các Hiệp hội, ngành hàng, cộng tác viên tại các địa phương trong công tác tuyên truyền và triển khai thực hiện chính sách khuyến công nhằm tiếp cận, nắm bắt nhu cầu, khó khăn của cơ sở, doanh nghiệp, để qua đó có thông tin chính xác làm cơ sở xây dựng và thực hiện các chương trình đề án hỗ trợ mang tính thiết thực và khả thi cao.
Đổi mới, đa dạng và nâng cao hơn hiệu quả công tác tuyên truyền thực thi chính sách khuyến công thông qua việc nâng cao chất lượng Bản tin Công thương, đăng tải chính sách khuyến công trên các kênh truyền thông như Báo chí, truyền hình, truyền thanh, các ấn phẩm tờ rơi, tờ gấp và thường xuyên cập nhật thông tin hữu ích lên website của Sở, Trung tâm.
Thực hiện tốt và mở rộng, phát triển và nâng cao công tác phối kết hợp với các cấp, các ngành, các viện, các trường, các tổ chức hỗ trợ phát triển khác để hỗ trợ và thực hiện tốt hơn nữa vai trò của công tác khuyến công. Mắc xích tiên phong trong liên kết ấy chính là thông qua các đơn vị đầu mối quản lý doanh nghiệp như phòng kinh tế huyện, thị xã, thành phố nhất là những vùng nông thôn, cũng như các hiệp hội ngành nghề, những tổ chức luôn sâu sát, nắm rõ và có uy tín với các doanh nghiệp trên từng địa bàn, trong từng ngành hàng, nhằm tiếp cận, nắm bắt nhu cầu, khó khăn của các cơ sở. Từ đó tạo ra lực lượng tuyên truyền viên nhiệt huyết trực tiếp tại cơ sở. Đây cũng là cầu nối hai chiều, để có thông tin chính xác về doanh nghiệp, làm cơ sở để khuyến công xây dựng và thực hiện các chương trình đề án hỗ trợ mang tính thiết thực và khả thi, để chương trình phát huy hiệu quả và lan tỏa sâu rộng hơn.
Công tác khuyến công hàng năm phải được sơ kết, tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm, trên cơ sở đó đề xuất các chương trình cụ thể cho năm sau và phương hướng cho các chương trình sắp tới. Cần có chính sách khuyến khích, động viên, khen thưởng kịp thời cho các cá nhân, tập thể, đơn vị có nhiều đóng góp và thành tích trong công tác khuyến công./.
Nguồn: Báo cáo Sở Công Thương tỉnh Bình Dương
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại