Trong những năm qua, hoạt động thu hút đầu tư được xem là một trong những hoạt động quan trọng nhằm tạo nguồn lực để phát kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Các Lãnh đạo tỉnh và các cấp, ngành, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm đến công tác xúc tiến và thu hút đầu tư tại tỉnh. Nhờ đó môi trường đầu tư của tỉnh cùng với các hoạt động hỗ trợ từng bước được cải thiện, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư.
Tính từ năm 2020 đến nay, Đắk Lắk đã tiếp trên 500 lượt nhà đầu tư trong và ngoài nước đến tìm hiểu cơ hội đầu tư. Trong đó có các nhà đầu tư nước ngoài, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong nước như Vingroup, Sungroup, Nguyễn Hoàng, Sao Mai, Xuân Thiện, Trung Nam, Công ty TNHH Cảng Vân Phong... Sự quan tâm của nhà đầu tư với Đắk Lắk là điều dễ hiểu, bởi địa phương này sở hữu nhiều lợi thế vượt trội và thế mạnh riêng có.
Theo Sở kế hoạch và Đầu tư, giai đoạn 2020 - 2023, tỉnh đã thu hút thành công 77 dự án đầu tư, với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 51.292 tỷ đồng. Nhà đầu tư rót vốn vào các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, sản xuất nông nghiệp công nghệ cao thương mại dịch vụ…
Một số dự án lớn nhanh chóng triển khai hoàn thành và đi vào hoạt động, có thể kể đến 5 dự án điện mặt trời của Tập đoàn Xuân Thiện tại huyện Ea Súp với tổng công suất 600 MW, tổng vốn đầu tư 15.402 tỷ đồng; Dự án Nhà máy điện gió Ea Nam với tổng công suất 400 MW, tổng vốn đầu tư đăng ký 16.500 tỷ đồng, Khu chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao DHN Đắk Lắk, vốn đầu tư 550 tỷ đồng, Trung tâm thương mại (GO), vốn đầu tư 290 tỷ đồng. Những dự án của nhà đầu tư đã góp phần đáng kể trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm cho lao động, cũng như đóng góp nguồn thu cho ngân sách nhà nước và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn toàn tỉnh. Tuy nhiên, số dự án thu hút trong giai đoạn này giảm so với các giai đoạn trước là do đặc thù về vị trí địa lý của tỉnh, hạ tầng chưa được đầu tư hoàn chỉnh, đồng bộ, gây khó khăn cho việc vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm, giảm tính kết nối giữa vùng nguyên liệu và nhà máy, làm tăng giá thành, giảm tính cạnh tranh của sản phẩm. Bên cạnh đó, Luật Đầu tư và các quy định pháp luật liên quan có sự thay đổi, điều chỉnh, nhưng vẫn chưa có hướng dẫn kịp thời, cụ thể hoặc vẫn còn có những điểm bất cập, chồng chéo, dẫn đến khó khăn trong giải quyết các thủ tục đầu tư.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác như: ảnh hưởng của đại dịch COVID-19; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch ngành, lĩnh vực tại địa phương theo Luật Đất đai 2013 và các pháp luật khác có liên quan được cấp thẩm quyền phê duyệt còn chậm; việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa tính toán hết tiềm năng, lợi thế đất đai, nhu cầu đất cho các ngành, lĩnh vực; chưa dự báo, định hướng đầy đủ, kịp thời nhu cầu sử dụng đất; thủ tục chuyển đổi quỹ đất lâm nghiệp còn khó khăn, phức tạp hoặc chậm thực hiện... cũng ảnh hưởng đến công tác thu hút đầu tư trong thời gian qua.
Năm 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, hướng tới kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk, cũng là năm tăng tốc thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ của cả nhiệm kỳ đại hội đảng bộ các cấp và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025.
Để hoàn thành thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà tỉnh đã đề ra, việc huy động nguồn vốn ngoài ngân sách từ các doanh nghiệp, nhà đầu tư là rất quan trọng. Vì vậy, trong thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp để thu hút nguồn vốn này. Để hỗ trợ công tác thu hút vốn đầu tư, ngày 23/1/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 206/QĐ-UBND về chương trình xúc tiến đầu tư với các nội dung sau:
I. Quan điểm, định hướng và mục tiêu
1. Quan điểm:
- Công tác thu hút đầu tư dựa trên việc khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của tỉnh để phát triển kinh tế - xã hội và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
- Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xúc tiến đầu tư. Nâng cao chất lượng công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ với việc tăng cường các hoạt động hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh theo tinh thần Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 05/01/2024 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024; Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 16/9/2022 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế trong tình hình mới.
- Tăng cường cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư; làm tốt công tác định hướng, hỗ trợ và ổn định chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp; chú trọng công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh địa phương, thương hiệu sản phẩm và phát triển thị trường.
2. Định hướng:
- Tổ chức hoạt động xúc tiến đầu tư đa dạng, thực chất, hiệu quả, tiết kiệm. Ưu tiên lồng ghép các hoạt động xúc tiến đầu tư có tính liên vùng, lồng ghép với các hoạt động xúc tiến thương mại, du lịch.
- Xác định doanh nghiệp, nhà đầu tư là đối tượng phục vụ để làm tốt công tác định hướng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh địa phương, thương hiệu sản phẩm và phát triển thị trường. Chú trọng hỗ trợ và ổn định chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.
- Tăng cường thu hút đầu tư các dự án lớn, đặc biệt là xúc tiến đầu tư hạ tầng Khu, cụm công nghiệp để tạo quỹ đất thu hút các dự án thứ cấp. Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện các quy hoạch đảm bảo công khai minh bạch, công bố rộng rãi đến cộng đồng nhà đầu tư, doanh nghiệp.
- Chú trọng lựa chọn, thu hút một số nhà đầu tư lớn có tiềm lực tài chính, công nghệ và kinh nghiệm để làm động lực lan tỏa phát triển kinh tế - xã hội.
- Ưu tiên xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực chế biến sâu các sản phẩm nông nghiệp đem lại giá trị gia tăng cao, lĩnh vực phát triển năng lượng tái tạo, đầu tư du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng gắn với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa địa phương, gìn giữ cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái và các lĩnh vực gắn liền với tiềm năng, thế mạnh từng địa phương trong tỉnh.
- Hạn chế các dự án đầu tư sử dụng nhiều tài nguyên đất, rừng, nguồn nước và các tài nguyên thiên nhiên khác ảnh hưởng môi trường. Không triển khai các dự án đầu tư làm hủy hoại cảnh quan, môi trường sinh thái, rừng tự nhiên và ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội.
3. Mục tiêu:
Thực hiện theo các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tăng năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh; tăng cường xúc tiến, thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng.
Nhằm đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế - xã hội trong thời gian tới, cần tiếp tục thu hút các nguồn vốn đầu tư ở trong và ngoài nước đầu tư vào địa bàn tỉnh cùng với sự hỗ trợ từ Trung ương và địa phương để hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, các dự án trọng điểm.
II. Chương trình xúc tiến đầu tư
1. Công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ: Triển khai Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 05/01/2024 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024; Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 05/01/2024 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024; Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 16/9/2022 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế trong tình hình mới, với các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính như:
- Đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số quyền điện tử; cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp.
- Đảm bảo quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn nhân lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp.
- Chú trọng phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học - công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.
2. Xây dựng cơ sở dữ liệu, tài liệu, ấn phẩm và triển khai các hoạt động xúc tiến đầu tư:
2.1. Nghiên cứu tiềm năng, thị trường, xu hướng và đối tác đầu tư
Tổ chức đoàn cán bộ làm công tác xúc tiến đầu tư của tỉnh đi tham quan học tập tại một số địa phương có nhiều kinh nghiệm và thành công trong công tác quảng bá, thu hút đầu tư; từ đó đưa ra được phương pháp tiếp cận và xúc tiến đầu tư hiệu quả.
2.2. Xây dựng hình ảnh, tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về môi trường, chính sách, tiềm năng, cơ hội và kết nối đầu tư
- Tổ chức mời gọi, xúc tiến đầu tư đối với các Tập đoàn, Tổng Công ty, Hiệp hội doanh nghiệp,...; tham gia các hội nghị, hội thảo... nhằm giới thiệu, quảng bá về môi trường đầu tư, danh mục dự án kêu gọi đầu tư và mời gọi các doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác quảng bá, giới thiệu tiềm năng, hình ảnh, sản phẩm, môi trường đầu tư, kinh doanh, chính sách khuyến khích đầu tư của tỉnh đến với các đối tác, các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
- Tiếp tục phối hợp với các cơ quan truyền thông viết bài, làm phóng sự quảng bá, giới thiệu qua các kênh truyền thông, các phương tiện thông tin đại chúng nhằm quảng bá tiềm năng, thế mạnh, môi trường đầu tư, kinh doanh, những chính sách thu hút đầu tư, các dự án kêu gọi thu hút đầu tư của tỉnh.
- Duy trì tổ chức các hội nghị gặp mặt doanh nghiệp để trao đổi và lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp đang đầu tư tại tỉnh; qua đó nắm bắt, chia sẻ và giải quyết các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh nhanh chóng, hiệu quả.
- Tổ chức cuộc làm việc tiếp xúc với các nhà đầu tư có tiềm năng, năng lực để giới thiệu tiềm năng, định hướng kêu gọi đầu tư của tỉnh, danh mục dự án kêu gọi đầu tư, các chính sách ưu đãi đầu tư của tỉnh Đắk Lắk, tập trung vào lĩnh vực mà tỉnh có tiềm năng lợi thế như chế biến nông sản, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, năng lượng tái tạo, du lịch sinh thái....
2.3. Hỗ trợ, hướng dẫn, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư
- Cung cấp thông tin, hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện thủ tục đầu tư và các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư.
- Hỗ trợ nhà đầu tư khảo sát, tìm kiếm cơ hội đầu tư trên địa bàn tỉnh; tiếp nhận, tổng hợp và trình cơ quan có thẩm quyền giải quyết các đề xuất, kiến nghị của doanh nghiệp, nhà đầu tư nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong việc triển khai thủ tục đầu tư nhanh chóng và chính xác.
2.4. Xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu phục vụ cho hoạt động xúc tiến đầu tư
- Vận hành có hiệu quả Trang thông tin điện tử về xúc tiến đầu tư.
- Thu thập, tổng hợp thông tin về quy hoạch, các quy định pháp luật, tiềm năng và cơ hội đầu tư, các chính sách ưu đãi đầu tư;... cung cấp cho các nhà đầu tư có nhu cầu tìm hiểu môi trường đầu tư tại tỉnh Đắk Lắk.
2.5. Xây dựng danh mục dự án thu hút đầu tư
- Thu thập thông tin cụ thể về diện tích, hiện trạng khu đất và sự phù hợp các quy hoạch đối với vị trí dự kiến thu hút đầu tư; tổ chức khảo sát thực tế và làm việc với các địa phương để chọn lọc các dự án trọng điểm, phù hợp quy hoạch để đưa vào Danh mục dự án thu hút đầu tư của tỉnh nhằm kêu gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư vào địa bàn tỉnh.
- Xây dựng Danh mục dự án thu hút đầu tư gồm các dữ liệu, thông tin cụ thể về các lĩnh vực, dự án và địa bàn mà tỉnh Đắk Lắk ưu tiên mời gọi đầu tư.
- Số hóa Danh mục dự án thu hút đầu tư.
2.6. Xây dựng các ấn phẩm, tài liệu phục vụ cho hoạt động xúc tiến đầu tư
- Xây dựng sách hướng dẫn các doanh nghiệp tham gia đăng ký đầu tư trên địa bàn tỉnh gồm các nội dung: một số dự án thu hút đầu tư, quy trình thủ tục hành chính về đầu tư, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư,...
- Căn cứ tình hình thực tế, tiếp tục cập nhật, hoàn thiện tài liệu xúc tiến đầu tư, brochure, video clip về tiềm năng thế mạnh của tỉnh Đắk Lắk... nhằm phục vụ công tác quảng bá, thu hút, xúc tiến đầu tư.
2.7. Đào tạo, tập huấn, tăng cường năng lực về xúc tiến đầu tư
- Tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực của cán bộ làm công tác xúc tiến đầu tư thuộc các Sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh.
- Tham gia các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực, chuyên môn xây dựng tài liệu và tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư do các Bộ, ngành Trung ương và các địa phương tổ chức.
2.8. Hợp tác trong nước và quốc tế về xúc tiến đầu tư
- Tham gia Hội nghị, chương trình và các hoạt động xúc tiến đầu tư trong nước và nước ngoài do các Bộ ngành Trung ương và địa phương tổ chức để quảng bá và mời gọi đầu tư; cập nhật thông tin về các cơ chế chính sách mới và các nội dung khác liên quan phục vụ công tác xúc tiến đầu tư.
- Phối hợp với các cơ quan liên quan tìm kiếm, thiết lập và xây dựng mối quan hệ hợp tác với các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam, các tổ chức quốc tế, các văn phòng đại diện của các tập đoàn và tổ chức kinh tế lớn tại Việt Nam nhằm thu hút đầu tư vào địa phương, hỗ trợ các doanh nghiệp trong địa phương tìm kiếm cơ hội đầu tư ra nước ngoài và để đảm bảo các hoạt động xúc tiến đầu tư đạt hiệu quả và thực chất./.
Nguyễn Ngọc Lan
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT