Từ đầu năm 2023 đến nay, tỉnh Trà Vinh đã triển khai thực hiện hiệu quả chỉ đạo, điều hành của Trung ương về phát triển kinh tế - xã hội, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, tập trung toàn lực phấn đấu đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) 9 tháng tăng trưởng 8,51%, đứng thứ 2 khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, tình hình sản xuất công nghiệp và thương mại tháng 9 và 9 tháng năm 2023 trên địa bàn tỉnh tiếp tục có chuyển biến tốt, hầu hết các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đều trở lại bình thường và đạt được một số kết quả như sau:
Về sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo số 486 /BC-SCT của Sở Công Thương tỉnh Trà Vinh ngày 19 tháng 9 năm 2023, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 9 năm 2023 tăng 9,82% so với tháng trước và 9 tháng tăng 24,68% so với 09 tháng cùng kỳ năm 2022; Giá trị sản xuất công nghiệp tháng 9 ước đạt 3.149,65 tỷ đồng và 9 tháng ước đạt 26.340,52 tỷ đồng, đạt 77,78% so kế hoạch, tăng 11,24% so 09 tháng cùng kỳ năm trước.
Trong tháng 9, hoạt động sản xuất công nghiệp của tỉnh Trà Vinh có một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu tăng như (than hoạt tính và than gáo dừa, giày thành phẩm, thủy sản đông lạnh, thuốc viên các loại, bộ truyền dẫn điện dùng trong ô tô, túi xách các loại, nước sinh hoạt, điện thương phẩm, thảm dệt các loại), song ở chiều ngược lại có 03 sản phẩm giảm (sản xuất điện, gạo xay xát, quần áo các loại) và 01 sản phẩm hết vụ sản xuất.
Tính chung, 09 tháng năm 2023 so với cùng kỳ năm 2022 có 08 sản phẩm tăng (sản xuất điện, thảm dệt các loại, túi xách các loại, thuốc viên các loại, bộ truyền dẫn điện dùng trong ô tô, giày thành phẩm, nước sinh hoạt, điện thương phẩm) và có 05 sản phẩm giảm gồm: Gạo xay xát, đường kết, quần áo các loại, than hoạt tình và than gáo dừa, thủy sản đông lạnh.
Ngành công nghiệp sản xuất và phân phối điện tiếp tục tăng trưởng trong tháng 9, tăng 15,58% so với cùng kỳ năm 2022. Chỉ số công nghiệp của Trà Vinh bắt đầu tăng từ khoảng tháng 3 năm 2023, khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao, đồng thời tỉnh cũng đã có hàng loạt công trình điện gió được hòa lưới điện quốc gia, giúp chỉ số ngành sản xuất và phân phối điện tăng mạnh. Trà Vinh là tỉnh đang phát triển mạnh về điện tái tạo với tổng cộng 9 dự án điện gió được chấp thuận chủ trương đầu tư. Trong đó có 5 công trình điện gió đã vận hành hòa vào lưới điện quốc gia, với tổng vốn đầu tư hơn 16.000 tỷ đồng, tổng công suất 320 MW. Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh Trà Vinh công tác quản lý phát triển điện luôn được các đơn vị hoạt động điện lực thường xuyên đầu tư, cải tạo và nâng cấp lưới điện đáp ứng phụ tải và nhu cầu khách hàng, tháng 9 năm 2023, Trà Vinh đã phát triển thêm 4,21km đường dây trung thế; 0,32km đường dây hạ thế, 34 trạm biến áp (dung lượng 3.355kV), lũy kế 9 tháng năm 2023 tỉnh phát triển thêm 25,86km đường dây trung thế; 9,31km đường dây hạ thế, 240 trạm biến áp (dung lượng 35.465,33kV). Nâng tổng số toàn tỉnh có 3.156,49km đường dây trung thế; 5.344,86km đường dây hạ thế và 6.573 trạm biến thế (tổng dung lượng 570.906,46kVA), góp phần hoàn thiện hạ tầng phát triển điện của tỉnh. Hỗ trợ, tạo điều kiện cho các dự án, công trình điện triển khai đảm bảo đúng tiến độ như; đường dây 110KV Cầu Kè - Trà Cú - Duyên Hải đã được Trà Vinh phối hợp với chủ đầu tư và địa phương đóng điện đưa vào khai thác sử dụng; dự án Nhà máy Hydro xanh Trà Vinh; công trình xây dựng cấp điện khu vực các huyện: Châu Thành, Cầu Ngang, Cầu Kè, Càng Long, Duyên Hải và thị xã Duyên Hải được khởi công xây dựng các hạng mục công trình...
Về thương mại dịch vụ
Khu vực dịch vụ tiếp tục tăng khá, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng cao, thị trường các mặt hàng thiết yếu cơ bản ổn định, đảm bảo nguồn cung, phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; công tác nắm tình hình sản xuất, kinh doanh và hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp luôn được thực hiện kịp thời. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tháng 9 ước đạt 4.806,82 tỷ đồng và 9 tháng năm 2023 đạt 41.886,8 tỷ đồng, bằng 79,84 so kế hoạch, tăng 21,23% so 9 tháng cùng kỳ năm 2022. Trong đó: Bán lẻ ước đạt 28.736,28 tỷ đồng, tăng 21,88% so cùng kỳ, đạt 79,98% kế hoạch; Lưu trú, ăn uống ước đạt 7.292,07 tỷ đồng, tăng 19,94% so cùng kỳ, đạt 76,49% kế hoạch; Dịch vụ du lịch ước đạt 36,35 tỷ đồng, tăng 2,4 lần, đạt 173,1% kế hoạch; dịch vụ khác ước đạt 5.822 tỷ đồng, tăng 19,29% so cùng kỳ, đạt 83,41% kế hoạch.
Bên cạnh đó, hạ tầng thương mại phát triển tốt, ngày càng có nhiều điểm kinh doanh buôn bán với nhiều loại hình đa dạng, phong phú, góp phần tăng doanh thu, đóng góp vào tăng trưởng ở Khu vực dịch vụ của tỉnh; 9 tháng năm 2023, Trà Vinh phát triển mới 03 cửa hàng và thu hồi 03 của hàng bán lẻ xăng dầu, nâng tổng số cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên toàn tỉnh đến nay là 326 cửa hàng với sức chứa 9.780m3 , 10 thương nhân phân phối và 01 tổng đại lý và 04 kho xăng dầu với tổng dung tích 9.100m3 ; 04 Thương nhân phân phối mua bán khí. Để đáp ứng nhu cầu kinh doanh, sinh hoạt của người dân trên địa bàn và các khu vực lân cận, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ngày càng phát triển. Đến nay trên địa bàn tỉnh có 02 Trung tâm thương mại, 7 Siêu thị, và 115 chợ (02 chợ hạng I, 09 chợ hạng II và 104 chợ hạng III); 24 Cửa hàng tiện lợi (Bách Hóa xanh 16 cửa hàng; Vinmart+ 08 cửa hàng); 04 máy bán hàng tự động,... các đơn vị được thiết kế xây dựng đảm bảo an toàn theo quy chuẩn và tiêu chuẩn hiện hành, từng bước hình thành nét văn minh thương mại đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân trên địa bàn tỉnh. Việc phát triển hệ thống hạ tầng thương mại của tỉnh thông qua thu hút các doanh nghiệp đầu tư đã hình thành hệ thống các cửa hàng phân phối, bán lẻ như: Bách hóa xanh, WinMart+.v.v.. Hầu hết các cửa hàng này phân bố ở nhiều địa phương trên khắp cả tỉnh, trong đó tập trung nhiều ở các trung tâm huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh và nhiều kênh phân phối, bán lẻ văn minh, tích hợp nhiều tiện ích khác.
Ngoài hệ thống TTTM, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, hiện nay hệ thống chợ truyền thống cũng được đầu tư, phát triển theo hướng xã hội hóa, do doanh nghiệp, hộ kinh doanh và hợp tác xã đầu tư và quản lý khai thác, sắp xếp tiểu thương vào chợ kinh doanh ổn định, công tác quản lý hoạt động kinh doanh chợ đi vào nề nếp. Góp phần thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa sản xuất trong và ngoài tỉnh, nâng cao tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ cho địa phương, góp phần phục vụ sản xuất kinh doanh và nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Về Khuyến công và Xúc tiến thương mại
Việc hỗ trợ các cơ sở, doanh nghiệp tiếp cận với các Đề án khuyến công và Xúc tiến thương mại tiếp tục thực hiện có hiệu quả (hỗ trợ triển khai thực hiện 06 đề án “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong sản xuất, chế biến” cho các cơ sở, doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh”, trong đó: 02 đề án thuộc Chương trình khuyến công quốc gia và 04 đề án thuộc Chương trình khuyến công địa phương; thực hiện 02 chuyên mục khuyến công); tổ chức, tham gia tốt các cuộc hội chợ, phiên chợ hàng Việt về nông thôn; hoạt động kết nối cung - cầu tiêu thụ các sản phẩm hàng hóa tại tỉnh thành phố Cần Thơ, thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bến Tre, Bình Dương và tỉnh Tiền Giang, Hội nghị kết nối cung cầu đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp nông thôn tiêu biểu, OCOP giữa các tỉnh Kiên Giang, Bến Tre, Hậu Giang và Trà Vinh tại Phú Quốc. Nhằm quảng bá, giới thiệu các sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh đến tận tay khách hàng Sở Công Thương Trà Vinh còn tổ chức khai trương Cửa hàng bán sản phẩm OCOP tỉnh Trà Vinh tại Cơ sở Chế biến Sáng Lợi thành phố Phú Quốc. Nhờ có các hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ kết nối cung cầu, tạo điều kiện cho giao lưu trao đổi mua bán hàng hóa giữa các vùng miền và những Doanh nghiệp tham gia mà Trà Vinh đã ký kết 34 biên bản ghi nhớ, 12 hợp đồng nguyên tắc tại hội nghị.
Những tồn tại hạn chế và nguyên nhân
Tồn tại, hạn chế:
- Một số ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, sản xuất điện giảm trong những tháng đầu năm.
- 04 dự án điện gió chưa đi vào hoạt động kịp tiến độ; Chưa có CCN nào hoàn thành, đưa vào hoạt động.
- Giá cả một số mặt hàng được điều tiết tăng/giảm như xăng dầu, gạo, tôm, dừa,.. tác động đến chi phí nguyên liệu đầu vào của một số nhóm ngành sản xuất, chế biến ở thời điểm nhất định.
- Đa số các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ và siêu nhỏ; sản phẩm đủ điều kiện, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu chưa nhiều; mặt hàng sản xuất chưa đa dạng, phong phú, một số doanh nghiệp giảm sản lượng, thị trường tiêu thụ bị thu hẹp.
Nguyên nhân:
- Nhu cầu phụ tải điện bị giảm, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không huy động sản lượng điện của các Nhà máy 2, Nhà máy 3, Nhà máy 3-mở rộng trong một khoảng thời gian dài từ giữa năm 2022 đến đầu tháng 05/2023. Ngoài ra, trong năm 2023 Bộ Công Thương không giao chỉ tiêu sản lượng điện cụ thể cho từng tỉnh, thành phố, mà giao tổng sản lượng chung cho cả nước, tỉnh không thể chủ động để huy động sản lượng điện của các nhà máy mà phụ thuộc hoàn toàn vào EVN.
- Các dự án điện gió, dự án xây dựng hạ tầng Cụm công nghiệp triển khai chậm tiến độ.
- Do ảnh hưởng chung của tình hình thế giới và cơ chế thị trường, tác động đến việc điều tiết giá cả một số mặt hàng thiết yếu.
- Năng lực tài chính của doanh nghiệp còn yếu, chưa mạnh dạn đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm; việc nắm bắt cơ hội, tranh thủ thời cơ, cũng như đối mặt với thách thức để mở rộng, phát triển thị trường, khai thác tiềm năng xuất khẩu còn hạn chế; thiếu kiến thức về hệ thống pháp luật do đó chưa mạnh dạn tìm kiếm các cơ hội liên doanh, liên kết hợp tác với các doanh nghiệp nước ngoài
Nhiệm vụ còn lại cho những tháng cuối năm 2023
Để hoàn thành mục tiêu, kế hoạch năm 2023, Sở Công Thương tỉnh Trà Vinh tiếp tục triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:
- Chủ động nắm bắt tình hình, tiếp cận và tích cực hỗ trợ các dự án của các doanh nghiệp dự kiến đi vào hoạt động trong những tháng cuối năm 2023. Đồng thời, phối hợp ngành Thống kê đưa vào tính toán giá trị sản xuất công nghiệp, góp phần gia tăng giá trị sản xuất của tỉnh.
- Phối hợp với các sở, ngành, địa phương tiếp tục mời gọi doanh nghiệp đăng ký làm chủ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các Cụm công nghiệp đã được thành lập; Đôn đốc các Chủ đầu tư triển khai đẩy nhanh tiến độ hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp Tân Ngại, huyện Châu Thành, Cụm công nghiệp Hiệp Mỹ Tây, huyện Cầu Ngang và Cụm công nghiệp An Phú Tân, huyện Cầu Kè. Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện các kế hoạch về an toàn công nghiệp, môi trường và hóa chất cho các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh năm 2023.
- Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ thị trường trong nước; đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, mở rộng thị trường xuất khẩu, chú trọng khai thác các FTA, nhất là các FTA thế hệ mới. Tiếp tục quản lý, điều hành chặt chẽ nguồn cung ứng các mặt hàng thiết yếu, nhất là điện, xăng dầu, có giải pháp đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống.
- Phát triển mạnh sản xuất công nghiệp theo chiều sâu, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu theo hướng tăng tỷ trọng các ngành nghề chế biến, chế tạo. Đẩy nhanh quá trình cơ cấu lại các ngành công nghiệp gắn với thực hiện chuyển đổi số, tham gia sâu hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Tập trung tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp khôi phục sản xuất kinh doanh, đưa các dự án công nghiệp đi vào vận hành nhằm gia tăng năng lực sản xuất; mở rộng, đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu. Thực hiện đồng bộ các giải pháp ổn định sản xuất, bảo đảm cân đối cung cầu các hàng hóa cơ bản, thiết yếu như: xăng dầu, điện, than, phân bón… Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ.
- Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh triển khai có hiệu quả Kế hoạch thực hiện Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII) khi được phê duyệt; Tập trung tháo gỡ khó khăn để đưa các dự án điện có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đi vào vận hành, đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định; Phối hợp các sở, ban ngành, địa phương có liên quan tiếp tục hỗ trợ 04 dự án đầu tư điện gió, 01 dự án đầu tư điện sinh khối triển khai theo kế hoạch; Phối hợp với địa phương có liên quan và nhà đầu tư đảm bảo tiến độ công tác giải phóng mặt bằng các dự án công trình điện trên địa bàn, sớm đưa vào khai thác và vận hành, tăng cường nguồn lực phục vụ phát triền, kinh tế - xã hội ở địa phương.
- Triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ và giải pháp theo Chỉ thị số 09- CT/TU ngày 01/6/2016 Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Quyết định 2463/QĐ-UBND ngày 10/11/2016 của UBND tỉnh triển khai Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 09- CT/TU ngày 01/6/2016 về tăng cường công tác đổi mới quản lý và phát triển chợ trên địa bàn tỉnh; Phấn đấu đạt mục tiêu nâng hạng các chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh đến năm 2025 và năm 2023.
- Tham mưu trình UBND tỉnh: (1) dự thảo Kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam” năm 2024 trên địa bàn tỉnh Trà Vinh; (2) dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 1012/QĐTTg ngày 31/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; (3) Kế hoạch khuyến công và xúc tiến thương mại năm 2024.
- Tiếp tục triển khai thực hiện các Chương trình bình ổn thị trường, các Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và phối hợp với Đài Phát thanh và truyền hình Trà Vinh tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện chuyên mục tuyên truyền cung cấp những thông tin cơ bản về bảo vệ người tiêu dùng mua hàng trực tuyến; Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn; Chương trình tháng Khuyến mại tập trung Quốc gia do Bộ Công Thương, các tổ chức chính trị xã hội và tỉnh phát động. Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên (Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực,...) qua đó giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa các điều kiện thuận lợi về tiếp cận thị trường và cắt giảm thuế quan của các đối tác để đẩy mạnh xuất khẩu và nâng cao hiệu quả xuất khẩu hàng hoá./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT