Theo số liệu của Sở Công Thương tỉnh Đắk Nông, tình hình sản xuất công nghiệp và thương mại 6 tháng năm 2024 đạt được như sau:
1. Về công nghiệp
Chỉ số sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm 2024 ước tăng 4,11% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó: Công nghiệp khai khoáng tăng 2,44%; Công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 3,54%; Công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước tăng 5,43%; Công nghiệp cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 5,69%.
6 tháng năm 2024, hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh tương đối ổn định, đa phần các sản phẩm tăng so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, cồn công nghiệp không có sản phẩm, sản phẩm khí CO2 ước đạt 1159 tấn, giảm 54,4%, do không có sản phẩm từ Nhà máy Cồn Đại việt (đã nghỉ sản xuất từ cuối năm 2023 đến nay); một số sản phẩm khác giảm như: Chế biến cà phê nhân ước đạt 129 tấn giảm 7,9%; Đậu phộng, đậu nành sấy ước đạt 1.110 tấn giảm 9,2%; Mủ cao su (SVR10, RSS…) ước đạt 2427 tấn giảm 56,2%; Bồn Inox, bồn nhựa ước đạt 17.035 sản phẩm giảm 18,3%. Tuy nhiên, so với 6 tháng đầu năm 2023, sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng trưởng.
Một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu ước tăng so với cùng kỳ, như: Gạch xây dựng bằng đất sét nung ước đạt 37 triệu viên, tăng 14%; Ván MDF ước 21.200 m3 tăng 23%; Sản phẩm bàn, ghế, giường, tủ, ... bằng gỗ ước đạt 33.934 sản phẩm, tăng 6,6%; Tinh bột sắn ước đạt 28.278 tấn tăng 96,7%; Điện thương phẩm ước đat 487 Tr.kwh tăng 16,4%; Điện sản xuất ước đạt 879 Tr.kwh, tăng 8,2 %; Nước máy ước đạt 2.375 nghìn m3, tăng 7,9%; Đá xẻ ốp lát ước đạt 411 nghìn m2, tăng 2,5%; Sản phẩm Alumin ước đạt 357 nghìn tấn, tăng 1,5%.
Tình hình phát triển cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh: Hiện tỉnh có 04 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích là 149,61 ha. Trong đó có 02 CCN cơ bản hoàn thiện đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng: CCN Thuận An có 17 dự án đầu tư, với diện tích đất thuê lại là 16,68 ha; số vốn đăng ký đầu tư 319,42 tỷ đồng và giải quyết được việc làm cho khoảng 200 lao động và tỷ lệ lấp đầy giai đoạn I đạt 96%; Cụm công nghiệp BMC, có 02 nhà đầu tư ký kết hợp đồng thuê đất với diện tích 26.716 m2 để triển khai dự án. CCN Krông Nô, UBND tỉnh đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành xem xét, tham mưu xử lý theo quy định của pháp luật. CCN Quảng Tâm, UBND tỉnh đã thu hồi chủ trương đầu tư đối với Công ty đầu tư kinh doanh hạ tầng cụm công nghiệp và giao cho UBND huyện Tuy Đức giải quyết vấn đề có liên quan.
2. Về lĩnh vực thương mại
Trong 6 tháng năm 2024, tình hình thị trường hàng hoá trên địa bàn tỉnh tương đối ổn định, đáp ứng nhu cầu mua sắm người dân; lượng hàng hoá phục vụ các ngày Lễ, Tết phong phú, đa dạng về chủng loại, mẫu mã và đảm bảo chất lượng, giá cả ít biến động, lưu thông thông suốt và không xảy ra tình trạng đầu cơ găm hàng, nâng giá bất hợp lý gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh 6 tháng năm 2024 ước đạt 11.995 tỷ đồng, tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2023, đạt 50,93% kế hoạch năm 2024 (23.553 tỷ đồng), trong đó: Thương mại ước đạt 8.161 tỷ đồng, giảm 1,5%; Lưu trú và ăn uống ước đạt 3.311 tỷ đồng, tăng 14,5%; Doanh thu du lịch ước đạt 0,83 tỷ đồng, giảm 2,9%; Dịch vụ khác ước đạt 523 tỷ đồng, tăng 2,3%.
Tình hình phát triển hạ tầng thương mại
Hiện tại, trên địa bàn tỉnh Đắk Nông hiện có 46 chợ được phân bố trên 42 xã, phường và thị trấn; 01 Trung tâm thương mại Kiến Đức, huyện Đắk R’Lấp hoàn thiện giai đoạn 1, đang thực hiện giai đoạn 2; 01 Siêu thị hạng II tại thành phố Gia Nghĩa; 01 trung tâm phức hợp, huyện Cư Jút; trên 10.000 cơ sở kinh doanh thương mại (tạp hóa, cửa hàng tiện lợi...); có 245 cửa hàng xăng dầu và trên 300 cửa hàng khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) đang hoạt động, được phân bố rộng khắp, đảm bảo cung cấp đầy đủ, an toàn cho sản xuất và tiêu dùng; đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng trên địa bàn tỉnh.
Tình hình xuất, nhập khẩu:
a) Xuất khẩu: Kim ngạch xuất khẩu 6 tháng năm 2024 dự kiến đạt 420 triệu USD, giảm 14,7% so với cùng kỳ năm trước, đạt 41,5% kế hoạch (kế hoạch 1.012 triệu USD). Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu, như: Cà phê ước đạt 150 triệu USD, tăng 50,3%; Điều nhân ước đạt 60 triệu USD, giảm 56,3%; tiêu đen ước đạt 32 triệu USD, giảm 17,1%; Đậu phộng sấy ước đạt 1 triệu USD, tăng gấp 20 lần; Ván MDF ước đạt 22 triệu USD, tăng 91,3%; alumin ước đạt 100 triệu USD, giảm 24,1%; các sản phẩm khác ước đạt 55 triệu USD, giảm 24,2%.
b) Nhập khẩu: Kim ngạch nhập khẩu 6 tháng năm 2024 dự kiến đạt 132 triệu USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước, đạt 44% kế hoạch (kế hoạch 300). Một số mặt hàng nhập khẩu chủ yếu như: Điều nguyên liệu ước đạt 37 triệu USD, tăng 44,5%; tiêu đen ước đạt 27 triệu USD, tăng 41,4%; máy móc thiết bị, phụ tùng ước đạt 3 triệu USD, tăng gấp 2 lần %; sản phẩm khác ước đạt 65 triệu USD, giảm 5,2%.
3. Những hạn chế và giải pháp trong thời gian tới
Trong 6 tháng năm 2024, sản xuất công nghiệp - hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng trưởng; kịp thời tháo gỡ khó khăn về nguồn nguyên liệu để duy trì và ổn định sản xuất cho Nhà máy alumin Nhân Cơ, nhà máy phân bón Đức Giang - Đắk Nông mới đi vào hoạt động đã tạo giá trị gia tăng mới cho ngành công nghiệp. Cung cầu hàng hóa trong tỉnh được bảo đảm; hoạt động xúc tiến thương mại bước đầu đã hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm; tăng cường mối quan hệ ngoại giao, hợp tác phát triển kinh tế, góp phần thực hiện tốt Chương trình hợp tác giữa tỉnh Đắk Nông, Việt Nam và tỉnh Mondulkiri, Camphuchia. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn một số tồn tại, hạn chế:
Tình hình sản xuất của một số doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn về vốn, nguyên liệu và thị trường tiêu thụ. Đa phần các doanh nghiệp công nghiệp vẫn ở quy mô vừa và nhỏ, năng lực tài chính hạn chế, việc đầu tư, năng lực cạnh tranh thấp. Tình hình triển khai xây dựng một số dự án (các dự án điện gió, thuỷ điện, dự án điện phân nhôm) còn gặp khó khăn, chậm tiến độ do còn vướng các cơ chế, chính sách; các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, trong đó có nhiều dự án vướng quy hoạch khoáng sản bô xít; các dự án theo Quy hoạch khoáng sản mới theo Quyết định 866/QĐ-TTg và Quyết định số 333/QĐ-TTg đang xin ý kiến hướng dẫn về thủ tục đầu tư liên quan đến thẩm quyền cấp chủ trương đầu tư, trình tự đầu tư, xác định loại đất khu nhà máy.... Do vậy, tăng trưởng giá trị gia tăng mới ngành công nghiệp 6 tháng còn chậm, chưa như kỳ vọng theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và 5 năm (2021-2025).
Tỉnh Đắk Nông có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, địa hình phức tạp nên việc kêu gọi đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp còn nhiều hạn chế; Hạ tầng thương mại chưa hình thành được nhiều mô hình kinh doanh bán lẻ hiện đại (siêu thị, trung tâm thương mại,...), trung tâm logistics, chưa thu hút được các nhà đầu tư các chợ tại các khu vực vùng sâu, vùng xa.
Để khắc phục những khó khăn, hạn chế, trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục duy trì phát triển các ngành công nghiệp chủ lực, có lợi thế so sánh, phát triển các ngành công nghệ cao, công nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm góp phần tiêu thụ nông sản. Chuyển một số ngành công nghiệp từ hình thức gia công sang sản xuất thành phẩm, xuất khẩu trực tiếp, nhằm gia tăng giá trị và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường; Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án đầu tư sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh, nhất là các dự án sản xuất xuất khẩu nhằm gia tăng nguồn lực cho xuất khẩu; Tuyên truyền, thúc đẩy việc áp dụng sản xuất sạch hơn nhằm tiết kiệm điện, nước, vật tư, tiết kiệm và tận dụng nguyên vật liệu, giảm tỷ lệ tiêu hao vật tư, nguyên liệu và quản lý tốt an toàn sản xuất công nghiệp. Khuyến khích đầu tư nghiên cứu áp dụng các quy trình và phương pháp sản xuất thân thiện môi trường, khuyến khích sử dụng các biện pháp để cải thiện và xử lý ô nhiễm môi trường trong sản xuất công nghiệp.
Về thương mại: Để đẩy mạnh phát triển thương mại, trong thời gian tới, Sở Công Thương Đắk Nông sẽ triển khai thực hiện: Kế hoạch thực hiện chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Đề án Phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam giai đoạn 2021-2025… Đồng thời tổ chức cho doanh nghiệp tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại trong và ngoài nước; Tăng cường công tác nghiên cứu, thông tin diễn biến của thị trường thế giới và phân tích tác động tới ngành hàng, doanh nghiệp của tỉnh. Nâng cao công tác thu thập, phân tích, dự báo tình hình thị trường hàng hóa và cung cấp thông tin pháp luật, chính sách, nhu cầu, tập quán kinh doanh của từng thị trường trong và ngoài nước kịp thời; Đẩy mạnh triển khai các hoạt động quảng bá tiếp thị, xúc tiến thương mại; khuyến khích, tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường xuất khẩu. Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm trong nước, khu vực và quốc tế; Tập trung hỗ trợ xúc tiến xuất khẩu cho các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực, các mặt hàng có lợi thế, các sản phẩm OCOP của tỉnh.../.
Nguyễn Kiều Ly
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT