Những tháng đầu năm 2022, trong bối cảnh khó khăn chung, tình hình trong nước và thế giới tiếp tục bị ảnh hưởng nặng nề do các đợt dịch Covid bùng phát với những biến chủng mới đã tác động rất lớn đến các hoạt động sản xuất công nghiệp, thương mại của tỉnh Lạng Sơn. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Công Thương; sự phối hợp của các sở, ngành, đơn vị có liên quan; cùng với sự nỗ lực của tập thể lãnh đạo và cán bộ công chức, viên chức trong cơ quan đơn vị, ngành Công Thương Lạng Sơn đã thực hiện xuất sắc các nhiệm vụ đề ra và đạt được nhiều kết quả nổi bật. Các sản phẩm công nghiệp chủ lực trên địa bàn tỉnh đều tăng, thu hút đầu tư khu cụm công nghiệp khởi sắc, tiềm năng phát triển năng lượng sạch có nhiều điểm sáng, kim ngạch xuất nhập khẩu tăng cao, chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử đang được đẩy mạnh.
Về sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo của Cục Thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 5 tăng 2,29% so với tháng trước. Cụ thể, ngành công nghiệp khai khoáng tăng 8,99%, trong đó, ngành khai thác than cứng và than non (sản phẩm than) chỉ tăng 5,92% nguyên nhân chủ yếu là do: Tháng 5 lượng tiêu thụ điện sản xuất thấp, kéo theo sản lượng khai thác than thấp; và các ngành khai khoáng khác cũng bị ảnh hưởng; ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 3,93% với một số sản phẩm sản xuất tăng cao như: Bê tông trộn sẵn tăng gần gấp 2 lần, cửa ra vào bằng sắt thép tăng 66,67%, (sản phẩm đá xây dựng khác) tăng 12,11% , xi măng tăng 4,74% do trong tháng nhiều công trình nhà ở, đường giao thông nông thôn đi vào sửa chữa, xây dựng mới, đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu về nguyên vật liệu cho hoạt động xây dựng trên địa bàn, đặc biệt đối với các công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh đang trong quá trình triển khai thực hiện; ngành chế biến thực phẩm tăng 8,6% các phẩm bánh, kẹo tăng khá: với mức tăng 50,38% và sản xuất rượu trắng có cồn tăng 81,03% so với tháng trước... ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải tăng 2,65%. Song ở chiều ngược lại, sản xuất công nghiệp tỉnh Lạng Sơn trong tháng 5 vẫn có ngành có chỉ số giảm nhẹ như: Sản xuất và phân phối điện giảm 2,46% và một sản phẩm khác trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo có xu hướng giảm so với tháng trước, như: muối công nghiệp, colphan giảm do thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất.
Nhìn chung, trong tháng 5 năm 2022 hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn cơ bản ổn định và tiếp tục tăng khá so với cùng kỳ năm trước, một số sản phẩm có thế mạnh của địa phương đang ngày càng được mở rộng trên thị trường như (các sản phẩm từ nhựa thông, thạch đen, gỗ và các sản phẩm từ gỗ...).
Về xuất nhập khẩu
Theo Hải Quan Lạng Sơn, sau nhiều tháng ngừng thông quan hàng hóa do phía Trung Quốc bùng phát dịch Covid-19, nước bạn Trung Quốc tăng cường kiểm soát dịch bệnh, do đó hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa trên địa bàn tỉnh tiếp tục gặp khó khăn. Tuy nhiên, tỉnh tiếp tục tổ chức thiết lập “vùng xanh” an toàn tại các cửa khẩu, đảm bảo công tác chống dịch cao nhất, tạo sự đồng nhất với phía Trung Quốc về công tác phòng chống dịch, thúc đẩy hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu của tỉnh, hiện hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn như Hữu Nghị, Chi Ma, Đồng Đăng và Tân Thanh đã được nối lại. Để cùng doanh nghiệp lấy lại đà kinh doanh, Hải quan Lạng Sơn đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy thông quan hàng hóa, giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp. Hiệu suất thông quan hàng hóa XNK trong tháng 5 đạt được kết quả khả quan, tăng so với các tháng trước. Kim ngạch hàng hóa XNK trong tháng đạt 1.500 triệu USD, tăng 159,2% so với tháng trước. Tính đến giữa tháng 5/2022, Hải quan Lạng Sơn đã tiếp nhận và làm thủ tục cho 17.345 bộ tờ khai hàng hoá xuất nhập khẩu với kim ngạch đạt 606.715 triệu USD, tăng 55,9% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu đạt trị giá 132.954 triệu USD và nhập khẩu đạt 473.760 triệu USD, trị giá cả hai chiều đều tăng trên 50% so với cùng kỳ năm 2021. Nhằm đồng hành cùng doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, tránh đứt gãy nguồn cung nguyên liệu, Hải quan Lạng Sơn đã làm thủ tục cho các mặt hàng chủ yếu như: Linh kiện phụ tùng ô tô, xe máy, xe đạp; sáp nhổ lông vịt; dây thép hợp kim; sản phẩm từ sắt thép; nguyên phụ liệu dệt may da giày; cao su hỗn hợp chưa lưu hóa; sản phẩm từ cao su; cá chình nhật bản sống, cá trê vàng sống, cá dìa bông ướp lạnh; gỗ, sản phẩm gỗ; sản phẩm linh kiện điện tử linh kiện máy vi tính, sơ xợi dệt; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng, điện gia dụng, thanh nhôm hợp kim. Nhờ đó, mà tính đến thời điểm này, Hải quan Lạng Sơn đã thu nộp ngân sách nhà nước đạt 1.574 tỷ đồng, tăng 39,34% so với cùng kỳ năm 2021, bằng 28,63 % so với chỉ tiêu được giao.
Về hoạt động thương mại dịch vụ
Tổng mức bán lẻ hàng hóa tháng 5/2022 ước đạt 1.845,3 tỷ đồng, so với tháng trước tăng 3,11% và so với cùng kỳ tăng 17,50%. Dự ước tổng mức bán lẻ 5 tháng đầu năm 2022 đạt 8.932,1 tỷ đồng tăng 9,38% so với cùng kỳ năm trước. Hầu hết các nhóm ngành hàng hóa trong 5 tháng đều tăng so với cùng kỳ. Cụ thể, có 6/12 nhóm ngành hàng hoá có tốc độ tăng so với cùng kỳ trên 10%: Nhóm lương thực, thực phẩm tăng 14,17%; nhóm đồ dùng, dụng cụ trang thiết bị gia đình tăng 12,49%; nhóm gỗ và vật liệu xây dựng tăng 12,47%; nhóm xăng dầu và nhiên liệu khác tăng trên 14%. Các nhóm ngành hàng hóa còn lại có tốc độ tăng từ 5-7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó: Nhóm phương tiện đi lại tăng 5,77%; nhóm hàng hoá khác tăng 6,92%; nhóm doanh thu sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy tăng 7,71% so với cùng kỳ. Nhìn chung, hoạt động thương mại, dịch vụ trong 5 tháng đầu năm diễn ra sôi động so với cùng kỳ do dịch bệnh Covid-19 cơ bản được kiểm soát, các hoạt động thương mại mở cửa trở lại bình thường, hàng hóa được cung ứng đầy đủ, phong phú, giá cả các mặt hàng ổn định. Tình hình cung cấp xăng dầu trên địa bàn tỉnh được bảo đảm, không xảy ra tình trạng thiếu hàng.
Bên cạnh những kết quả đạt được, ngành Công Thương Lạng Sơn vẫn còn những hạn chế như: Sản xuất công nghiệp chưa có sự bứt phá mạnh mẽ, công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển; chưa có nhiều sản phẩm chế biến sâu phục vụ xuất khẩu. Dây chuyền công nghệ sản xuất còn chậm được đổi mới, chất lượng sản phẩm còn thấp, mẫu mã đơn giản; hạ tầng giao thông còn bất cập, thiếu đồng bộ; chất lượng nguồn nhân lực thấp, thiếu thợ tay nghề cao; cơ chế, chính sách thu hút nguồn lực đầu tư vào phát triển công nghiệp chưa phát huy được hiệu quả...
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, ngành Công Thương Lạng Sơn tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp phát triển công nghiệp theo hướng phát triển xanh, phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh.
Mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ năm 2022
Trong năm 2022, Lạng Sơn phấn đấu giá trị sản xuất công nghiệp tăng 7 - 8 %, hoạt động thương mại, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng trên 9%, kim ngạch xuất khẩu hàng địa phương tăng trên 8 % so với năm 2021.
Nhằm hiện thực hóa các mục tiêu đã đề ra, tỉnh Lạng Sơn tiếp tục triển khai, thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội đảng toàn quốc lần thứ XVIII và Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lạng Sơn lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 - 2025, Nghị quyết số 29-NQ/TU ngày 24/02/2021 của Tỉnh ủy và các đề án, chính sách của HĐND, UBND tỉnh về cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng bền vững, hiệu quả, thân thiện với môi trường, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nhanh, bền vững. Tập trung vào các ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp chủ lực, có lợi thế cạnh tranh. Tiếp tục thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, duy trì ổn định và đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế. Tiếp tục đẩy mạnh sản xuất công nghiệp phát triển các khu, cụm công nghiệp, các ngành nghề trong khu công nghiệp là các dự án sử dụng công nghệ cao, công nghiệp vật liệu mới, chế biến thực phẩm chất lượng cao, công nghệ thân thiện môi trường, sử dụng tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nguyên liệu. Tích cực góp phần thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế số, đặc biệt là phát triển thương mại điện tử; nâng cao chất lượng dịch vụ, nâng cao hiệu quả công tác khuyến công và xúc tiến thương mại, đẩy mạnh cải cách hành chính; tăng cường công tác tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, tích cực tạo điều kiện thu hút đầu tư. Phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn, tạo điều kiện đưa nhà máy thủy điện Bản Nhùng đi vào hoạt động; hướng dẫn, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư điện gió thực hiện khảo sát, thu thập số liệu phục vụ đầu tư phát triển các dự án điện gió trên địa bàn tỉnh lạng Sơn. Chủ động, kịp thời tham mưu, đề xuất giải quyết linh hoạt các vấn đề khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn hoạt động xuất khẩu. Triển khai hỗ trợ kết nối thị trường, đẩy mạnh chế biến, tiêu thụ trong nước, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường sang các quốc gia khác; Chủ động, phối hợp với Cục hải quan, ban quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, Lạng Sơn và các cơ quan liên quan thông tin, khuyến cáo tới Sở công thương các tỉnh, thành phố, các doanh nghiệp, thương nhân về tình hình xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu trên địa bàn. Tham mưu đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại; tổ chức thành công hội chợ quốc tế Việt - Trung Lạng Sơn năm 2022. Nắm bắt thông tin, kịp thời tham mưu triển khai hoạt động XNK thương mại biên giới, thương mại nội địa, đảm bảo quan hệ cung – cầu, bình ổn thị trường; triển khai các giải pháp hỗ trợ xúc tiến, tiếp cận thị trường, đẩy mạnh tiêu thụ nông sản thông qua nền tảng số, các sàn thương mại điện tử; tích cực triển khai các nhiệm vụ khuyến công, tư vấn tiết kiệm năng lượng hiệu quả…
Tiếp tục theo dõi, chủ động nắm tình hình hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, thương mại trên địa bàn; phối hợp giải quyết và kiến nghị kịp thời với cấp có thẩm quyền về các khó khăn của các doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp góp phần đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, phát triển thị trường nội địa. Xây dựng và triển khai kế hoạch công tác kiểm tra, hậu kiểm tra về an toàn thực phẩm trong ngành công thương đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm trên địa bàn./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin, Thư viện và Xúc tiến Thương mại - VIOIT