Triển khai thực hiện nhiệm vụ “Chiến lược phát triển thị trường bán lẻ của Việt Nam đến năm 2030, định hướng 2045” theo Quyết định số 09/QĐ-CLCT ngày 03 tháng 01 năm 2023 của Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương về việc giao chủ nhiệm và phân công các thành viên thực hiện nhiệm vụ, Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương đã thành lập đoàn công tác khảo sát, trao đổi và làm việc với sở Công Thương, các doanh nghiệp liên quan trên địa bàn các tỉnh Phú Thọ và Lào Cai từ ngày 04/7 - 07/7/2023.
Đoàn công tác do TS. Vương Quang Lượng, Trưởng phòng Nghiên cứu và dự báo thị trường, Chủ nhiệm nhiệm vụ làm trưởng đoàn. Nội dung làm việc với các tỉnh nhằm thu thập số liệu về các lĩnh vực bán lẻ; Thực trạng và định hướng phát triển hạ tầng thương mại; Công tác quản lý nhà nước về thương mại.
Quá trình làm việc và khảo sát, Đoàn đã thu được một số kết quả như sau:
1. Tỉnh Phú Thọ:
Nằm ở vị trí trung tâm vùng trung du và miền núi phía Bắc, những năm qua, tỉnh Phú Thọ đã tăng cường thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thương mại dịch vụ theo hướng hiện đại; tạo chuyển biến tích cực theo hướng đa dạng hóa, hiện đại hóa các loại hình thương mại, đặc biệt là khu vực nông thôn, miền núi.
Đến nay, kết cấu hạ tầng thương mại bán buôn, bán lẻ được đầu tư khá đồng bộ theo hướng hiện đại với 4 trung tâm thương mại, 15 siêu thị, 197 chợ truyền thống đang hoạt động ổn định; hệ thống bán lẻ với trên 20.000 cửa hàng tiện ích nằm trong các khu dân cư, phủ kín tới tận các thôn, bản vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân.
2. Tỉnh Lào Cai:
Trong những năm gần đây hệ thống chợ, siêu thị, cửa hàng tự chọn, cửa hàng chuyên doanh, đại lý bán buôn, bản lẻ là những loại hình tổ chức thương mại truyền thống và hiện đại đang phát triển phổ biến trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Hiện nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai có 72 chợ, 09 siêu thị, 02 trung tâm thương mại đang hoạt động, nhiều chợ được đầu tư quy mô, hiện đại tại khu vực biên giới như Chợ du lịch Lào Cai, Chợ trung tâm huyện Bát Xát,…Hệ thống kinh doanh xăng dầu với 01 kho có tổng dung tích 4.000 m3 và 91 cửa hàng bán lẻ xăng dầu; hệ thống kinh doanh khí gồm trên 300 cửa hàng bán lẻ và 03 trạm nạp LPG vào chai với tổng công suất trên 5.000 tấn/năm; Hoạt động thương mại điện tử, chuyển đổi số từng bước được phát triển (năm 2023 chỉ số phát triển thương mại điện tử tỉnh Lào Cai xếp thứ 21 trên toàn quốc, tăng trên 20 bậc so với năm 2022). Hạ tầng thương mại tại khu vực biên giới đã được chú trọng đầu tư cụ thể có trên 20% trên tổng số các chợ, cửa hàng xăng dầu, trung tâm thương mại đang hoạt động tại khu vực biên giới tỉnh Lào Cai; Hệ thống cửa khẩu, điểm thông quan tương đối thuận lợi gồm: 02 cặp cửa khẩu quốc tế, 02 cửa khẩu phụ, 07 lối mở biên giới, hệ thống trung tâm logistics, hệ thống kho, bãi tập trung tại 03 khu chức năng trong Khu kinh tế cửa khẩu (Khu công nghiệp Đông Phố mới, Khu Công nghiệp Bắc Duyên Hải và Khu vực Cửa khẩu Kim Thành).
Nhằm phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng thương mại trên địa bàn tỉnh, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội của người dân. Thực hiện Quyết định số 316/QĐ-TTg ngày 29/3/2023 về việc phê duyệt Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đề án số 346/DA-UBND ngày 30/8/2021 của UBND tỉnh Lào Cai về phát triển kết cấu hạ tầng thương mại tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021-2025. Theo đó, trong năm 2023 trên địa bàn tỉnh dự kiến đầu tư xây mới, nâng cấp cải tạo đối với 10 chợ với tổng vốn đầu tư trên 90 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước
Tỉnh Lào Cai đề xuất với Chính phủ và các Bộ, ngành Trung ương nhằm phát triển hạ tầng thương mại biên giới, thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, hỗ trợ hoạt động sản xuất trong nước, đặc biệt là các mặt hàng nông, lâm, thủy sản của các địa phương, cụ thể như sau:
Đẩy nhanh tiến độ để sớm tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh hoặc thay thế các Nghị định về kinh doanh xăng dầu và phát triển và quản lý chợ, đảm bảo hiệu quả, đồng bộ trong triển khai, áp dụng.
Sớm có văn bản hướng dẫn trong việc triển khai lắp đặt, kinh doanh các trạm nạp điện nói chung và trạm nạp điện tại cửa hàng xăng dầu nói riêng để đảm các quy định về đầu tư, an toàn phòng cháy chữa cháy và bảo vệ môi trường trong hoạt động của trạm nạp trong các dự án cửa hàng xăng dầu đã hoặc sẽ được đưa vào hoạt động.
Rà soát, điều chỉnh, cắt giảm các yêu cầu, thủ tục không cần thiết để thay thế, điều chỉnh Quyết định số 1371/2004/QĐ-BTM ngày 24/9/2004 của Bộ trưởng Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) về việc ban hành Quy chế Siêu thị, trung tâm thương mại để phù hợp với thực tiễn hoạt động, thuận tiện trong công tác quản lý.
Thông qua trao đổi với các Sở Công Thương, Đoàn công tác đã nắm bắt tình hình phát triển thị trường bán lẻ của địa phương, thế mạnh và các vấn đề còn tồn tại; đề xuất, kiến nghị của Sở Công Thương và ghi nhận một số khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp bán lẻ trên địa bàn để từ đó làm cơ sở xây dựng đề án “Chiến lược phát triển thị trường bán lẻ của Việt Nam đến năm 2030, định hướng 2045”.
Một số hình ảnh Đoàn công tác:
Trần Thị Thúy Hằng
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT